تا قبل از انقلاب سترگ مشروطیت در ایران، قدرت مطلقه پادشاهان، میدان‌دار و صاحب نفوذ در همه امور کشور بود. شاه، خودش به تنهایی، هم قوه مجریه بود، هم مقننه و هم قضائیه. امور نظامی و انتظامی و امنیتی نیز در لابلای انگشتان شاه می‌چرخید. هرکه را می‌خواست، بالا می‌برد و یا به زمین می‌زد. سیاه‌چال‌ها در اختیار پادشاه و سرسپردگان او بود. چیزی به نام قانون وجود نداشت. از بعد از کورش که بنیانگذار قوانین مدنی در کشور بود سلسله‌های دیگر، لجام‌گسیخته چیزی را به نام قانون برنمی‌تابیدند.
با انقلاب مشروطیت که توسط فرزندان آگاه و فهیم کشور صورت گرفت قدرت مطلقه شاه محدود شد و در حدود قانون اساسی اجازه بروز پیدا کرد. در اصل، انقلاب مشروطیت برای مهار قدرت در جهت حفظ آزادی‌های فردی و منافع ملت بود.
اگر انقلاب مشروطیت از ابتدا تا سالیان بعد در مسیر و بر ریل اولیه حرکت می‌کرد و همه ابعاد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و نظامی آن به خوبی اجرا می‌شد، امروز کشور ما بر بلندای پیشرفت و توسعه جهانی در بهترین شکل آن قرار داشت؛ اما افسوس که دست‌نابکاران، زیاده‌خواهان و قدرت‌طلبان متلوّن با دشمنی و تاخت و تاز همه جانبه، آن را از اثر انداخت و با شکست آن، دوباره حکومت مطلقه پهلوی، جای آن را گرفت.
ملت ما تا به ابد داغدار این مقطع تاریخی تلخ خواهد بود و ضربات آن را تا قرن‌ها برگُرده خود احساس خواهد کرد.
ملت بزرگ ایران در مقاطع مختلف تاریخ خویش، چند‌خیز چشمگیر و سرنوشت‌ساز برداشته ولی متأسفانه هر بار،
سلطه‌طلبان، آن را به محاق و اضمحلال برده‌اند و اجازه خوشه‌چینی از آن را به ملت نداده‌اند.
قبل از انقلاب مشروطیت، درخشش چهره اصلاح‌طلبانه امیرکبیر و راه‌اندازی دارالفنون و انتشار نشریه وقایع اتفاقیه و دست زدن به اصلاحات همه جانبه در ابعاد وسیع، کشور را به سمت تحول، تطور و نوسازی ذی‌قیمتی رهنمون کرد.
ایران و ژاپن همزمان به نوسازی دست زدند با این تفاوت که نوسازی و اصلاحات امیرکبیر در ایران به بن‌بست رسید و به قتل او منجر شد ولی در ژاپن ادامه یافت و ژاپن، ژاپن امروز شد!
بدون شک تأسیس دارالفنون در ایران و آشنایی مردم با تغییرات و تحولات جهانی، زمینه‌ساز اندیشه تغییر و حکومت قانون و پایان یافتن حکومت استبدادی در قالب انقلاب مشروطیت بود. 55 سال پس از مرگ امیرکبیر (20 دی 1230 تا 14 مرداد 1285) و رشد تدریجی تحول‌خواهی
در کشور، سرانجام مظفرالدین شاه را مجبور به صدور فرمان مشروطیت کرد و تلاش‌ها و مبارزات آزادی‌خواهان وطن، موجب شکستن طلسم حکومت مطلقه شاهنشاهی شد. این روز را برای همیشه گرامی می‌داریم.