دبیر سندیکای صنعت برق گفت: ما باید طی ۴ سال آینده ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار در صنعت برق هزینه کنیم تا ۱۳۰ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه نیروگاه داشته و ناترازی امروز را پشت سر بگذاریم، به عبارت دیگر باید به ۹۲ هزار مگاوات نیروگاه کنونی ۴۰ هزار مگاوات اضافه شود.
مهدی مسائلی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره ناترازی برق و خاموشی و راهکار عبور صنعت از شرایط کنونی اظهار داشت: در حال حاضر، خاموشی‌ها بر اساس برنامه روی بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی و صنعت انجام می‌شود، مثلاً کنتورهای حوزه چاه‌های کشاورزی روزانه ۵ ساعت (از ساعت ۱۳ تا ۱۸) قطع و از مدار خارج می‌شوند، به شهرک‌های صنعتی و صنایع بزرگ نیز برنامه ارائه شده که چه ساعتی اعمال خاموشی خواهد شد.
وی با بیان اینکه اکنون باید حتی بدتر از شرایط کنونی را هم انتظار داشته باشیم، گفت: بیش از یک دهه است که روی صنعت برق سرمایه‌گذاری صورت نگرفته است، آهن‌ربای جذب سرمایه در این صنعت بسیار ضعیف و نحیف شده و این باعث شده امسال ۸.۴ درصد رشد مصرف داشته باشیم و این در حالی است که رشد تولید ۲.۵ درصد هم نبوده است.
دبیر سندیکای صنعت برق گفت: وقتی تولید و مصرف با هم همخوانی ندارد و فاصله بین آنها زیاد است بیش از این هم نباید انتظار داشته باشیم. به طوری که امسال از سال قبل اوضاع بدتر شده است، پارسال حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار مگاوات کسری برق داشتیم امسال اختلاف بین قدرت تأمین و تقاضا ۱۸ تا ۱۹ هزار مگاوات است و این نشان می‌دهد که ناترازی ۵۰ درصد هم رشد کرده است چون افزایش مصرف خیلی بیشتر از تولید بوده است.
وی تاکید کرد: وقتی مصرف بر تولید فزونی پیدا می‌کند، قطعاً ناترازی فنی داریم و برای اینکه این موضوع بهینه شود در کوتاه‌مدت فقط با صرفه‌جویی و بهینه‌سازی و در میان‌مدت و بلندمدت غیر از تزریق سرمایه و راه‌اندازی پروژه‌ها امکان‌پذیر نیست که اجرای پروژه هم در صنعت نیروگاهی ۵ سال زمان می‌برد، یعنی اگر همین امروز برای احداث یک نیروگاه حرارتی گلنگ‌زنی شود زیر ۵ سال عملیاتی نمی‌شود، قائدتا اگر دولت چهاردهم بخواهد اقدامی در خصوص احداث نیروگاه انجام دهد بهره‌برداری از آن به دولت پانزدهم می‌انجامد و اگر اقدامی انجام ندهد کمااینکه دولت‌های قبلی کاری نکردند، نتیجه وضعیت همانند اکنون خواهد ماند.
مسائلی با بیان اینکه ریشه حل مشکل برق تجدیدنظر در تحقق ارتباطات بین‌الملل و جذب سرمایه‌گذاری خارجی است، گفت: اگر این اتفاق نیفتد فارغ از اینکه پاییز و زمستان سال ۱۴۰۳ ترسالی و یا خشکسالی باشد وضعیت می‌تواند بدتر شود، کمااینکه امسال در برخی مناطق کشور دوران بی‌آبی را هم تجربه می‌کنیم، یعنی علاوه بر اینکه صنایع برق ندارند آب هم ندارند و برخی مناطق وضعیت گاز هم مناسب نیست به عبارت دیگر اکنون ۳ عنصر اصلی آب، برق و گاز را به صورت پایدار نداریم، بنابراین وضعیت مناسب نیست.
وی خاطرنشان کرد: ما باید طی ۴ سال آینده ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار در صنعت برق هزینه کنیم تا ۱۳۰ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه نیروگاه داشته و ناترازی امروز را پشت سر بگذاریم، به عبارت دیگر باید به ۹۲ هزار مگاوات نیروگاه کنونی ۴۰ هزار مگاوات اضافه شود.
دبیر سندیکای صنعت برق اظهار داشت: دولت فعلی برنامه احداث ۳۵ هزارمگاوات تولید برق از سوی بخش صنعت و ۳۵ هزار مگاوات تجدیدپذیر را در دستور کار داشت اما عملیاتی نشد چون پول نداشت، هیچ پیمانکاری هم حاضر نیست روی نیروگاه‌سازی که پولی عایدش نمی‌شود؛ کار کند.
وی ادامه داد: اگر می‌خواهیم روی صنعت برق کار کنیم باید وضع بهینه‌سازی مصرف را اصلاح کنیم نه تنها به مردم باید مصرف را کاهش دهند بلکه کالاهایی مثل لامپ‌ها و وسایل برقی کم‌مصرف و استاندارد نیز باید در دسترس مردم قرار گیرد، به‌هرحال مردم باید بپذیرند در کمبودها خود را با نبودن‌ها سازگار کنند و مصرف را به حداقل برسانند تا قطعی نداشته باشیم. اگر بخواهیم کمافی‌السابق مصرف کنیم منابع آب و برق کم شده در زمستان هم ممکن است خاموشی وسیع‌تری در حوزه گاز داشته باشیم.
مسائلی با بیان اینکه ریشه تمام ناترازی‌ها اقتصادی است، گفت: تا زمانی که امکان جذب سرمایه در صنعت برق را نداشته باشیم وضعیت بهبود پیدا نمی‌کند سال ۱۴۰۴ بازهم همین مشکل را داریم و چه بسا وضع بدتر شود.
وی افزود: باید از امکانات و منابع نفت و گاز استفاده کنیم و شبکه را گسترش دهیم، بخشی را که فرسوده است بهینه‌سازی کنیم تا راندمان بالا برود، این باعث می‌شود میزان مصرف و انرژی خروجی بهتری داشته باشیم.
این فعال حوزه صنعت برق بیان داشت: احداث نیروگاه نیاز به تکنولوژی دارد که باید از خارج از کشور تأمین شود که لازمه آن ارتباط بین‌الملل است، باید نرخ ارز مناسب در دسترس داشته باشیم، اما در دولت سیزدهم برای تأمین و تخصیص ارز صف ایجاد شد که نتیجه ایجاد صف برای هر کالایی گران شدن و ناامیدی کسب و کار است.
وی با بیان اینکه اگر دولت چهاردهم مدیریت نکند انتظار بهبود اوضاع برق در حد تخیل است، تاکید کرد: امیدوارم آقای پزشکیان برنامه‌های دولت یازدهم، دوازدهم و سیزدهم را در حوزه برق پایش و غربال کرده، معایب را حذف و محاسن را ادامه دهد، اگر دولت چهاردهم با بخش خصوصی رابطه واقعی ارگانیک نداشته باشد یکی از ناموفق‌ترین دولت‌ها خواهد بود، دولت باید بصورت عملی پتانسیل بخش خصوصی را حفظ کند در غیر این صورت فاتحه بخش خصوصی خوانده است، نتیجه اینکه دولت خودش باید پول و کالا را از خارج تأمین کند پیمانکار را هم همراه خود نخواهد داشت، بنابراین به نفع دولت است که بخش خصوصی را جدی بگیرد. مسائلی افزود: در طول ۱۰ سال گذشته ۱۵ هزار قانون و مقرره از سوی حاکمیت ابلاغ شده، ضمن اینکه محدودیت و تحریم هم بدتر شده با این شرایط نمی‌توان کار کرد و توقع نداشته باشیم بخش خصوصی در صنعت زیرساختی برق سرمایه‌گذاری کند و وضع صنعت بدتر نشود اگر بعد از انقلاب برق را در کشور سراسری کردیم امروز برای نگهداشت آن به بخش خصوصی بیش از قبل نیاز داریم پس این پتانسیل را درک کنیم راهکار اینکه برای هر صنفی در کنار دولت یک کرسی رسمی به منظور تصمیم‌گیری‌ها در نظر بگیریم تا مختصات و مشکلات را تشریح کند که نتیجه آن حل مشکلاتی همچون ناترازی برق است.
تحلیل خبر
کم کاری دولت‌ها، بی پولی آنها و مشکلات صعودی کشور
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
موقعی که با گذشت هر دهه، نه فقط تورم و گرانی‌های روزمره و شناخته شده در زندگی مردم، بلکه «نیازهای زیرساختی کشور» روی هم انباشته می‌شود و کل کیان کشور و ملت را تهدید می‌کند، چه کار باید کرد؟ در همه ابعاد اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، بهداشتی و درمانی، سیاسی و ... مشکلات هر سال به سال‌های قبل افزوده می‌شود و بهمن وار بر سر جامعه فرود می‌آید.
یکی از این مشکلات، مشکلات تهدیدکننده در حوزه انرژی (برق، آب، گاز، بنزین و ...) است. چون دولت‌ها در هر دوره‌ای به اندازه کافی پول و اعتبار و ارز نداشته‌اند، کارهای زیربنایی در حوزه انرژی را انجام نداده‌اند.
اینکه امروز دبیر سندیکای صنعت برق می‌گوید:« ما باید طی 4سال آینده 20 تا 25 میلیارد دلار (نه تومان) در صنعت برق هزینه کنیم تا ناترازی امروز را نداشته باشیم، به عبارت دیگر باید به 92 هزار مگاوات نیروگاه کنونی، 40 هزار مگاوات اضافه شود» معنایش این است که تقریباً داشته‌های ما در صنعت برق، اگر نتوانیم نیروگاه‌های جدیدی را وارد مدار کنیم، پاسخگوی نیازهای نیمی از ملت نخواهد بود! آن موقع دیگر فقط با صرفه‌جویی مردم و صاحبان صنایع نمی‌توان از بحران قطع برق عبور کرد. صرفه‌جویی گرچه خوب و پسندیده است اما راهکار اصلی و اساسی جهت رفع کمبود برق نیست بلکه امری موقتی است، راه حل اساسی افزایش تولید برق با احداث نیروگاه‌های جدید است که تکنولوژی آن از خارج کشور باید وارد شود و با سرمایه گذاری کلان بخش دولتی - خصوصی و تجارت خارجی باید جبران شود. دبیر سندیکای صنعت برق گفته است با توجه به اینکه اجرای هر پروژه در صنعت نیروگاهی 5 سال زمان می‌برد، اگر دولت جدید از همین الان چنین پروژه‌ای را شروع کند، نه در چهار سال اول عمر این دولت، بلکه یک سال پس از روی کار آمدن دولت بعدی، این پروژه به بهره برداری می‌رسد!
یعنی دولت و ملت در 5 سال آینده باید تحمل « هر سال بدتر از سال قبل را » داشته باشند تا ببینیم پس از آن چه خواهد شد.