پاک‌نژاد با اشاره به اینکه وضع مالی صنعت نفت قابل مقایسه با سنوات گذشته نیست گفت: درگذشته بخش مهمی از منابع مالی در توسعه این صنعت از محل صندوق توسعه ملی هزینه می‌شد، درصورتی‌که هم‌اکنون بدهی‌های زیادی به این صندوق و شرکت ملی نفت ایران تحمیل شده است که بازپرداخت آن‌ها چالش جدی برای ما خواهد بود.
محسن پاک‌نژاد در آیین تکریم و معارفه وزیران پیشین و کنونی نفت که با حضور محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهوری، برگزار شد، گفت: مطابق برنامه‌های ارائه‌شده در مجلس شورای اسلامی، اساس کار وزارت نفت در دوره پیش رو تحقق برنامه هفتم توسعه خواهد بود. همان‌طور که همه می‌دانیم، یکی از چالش‌های اصلی کشور هم‌اکنون تشدید سالانه ناترازی گاز و بنزین در کشور است و پیش‌بینی می‌شود در اوج مصرف طی زمستان امسال، با ۲۵۰ میلیون مترمکعب ناترازی گاز روبه‌رو باشیم.
وضع سربه‌سر تولید و مصرف گازوئیل
به گزارش ایلنا، وی با تأکید بر آثار منفی ناترازی گاز در صنایع عمده و نیروگاه‌های کشور ادامه داد: در حوزه بنزین نیز شاهد مصرف روزانه بیش از ۱۳۰ میلیون لیتر هستیم، به عبارت دیگر با توجه به میزان تولید بنزین در پالایشگاه‌های کشور، روزانه بیش از ۲۰ میلیون لیتر ناترازی در این سوخت داریم. همچنین وضع تولید و مصرف نفت‌گاز نیز در نقطه‌ای سربه‌سر در کشور قرار گرفته است و اگر به‌زودی مدیریت مصرف در این حوزه انجام نشود، دچار معضل ناترازی در این حوزه نیز خواهیم بود.
وزیر نفت با بیان اینکه اگر در زمینه افزایش تولید گاز و فرآورده‌های نفتی با توجه به رشد مصرف دست روی دست بگذاریم، کشور دچار مشکل‌های زیادی خواهد شد، تأکید کرد: رفع ناترازی یک موضوع چندبعدی است و مدیریت مصرف باید در دستور کار همه نهادها و دستگاه‌های اجرایی قرار گیرد.
وضع مالی صنعت نفت قابل مقایسه با سنوات گذشته نیست!
پاک‌نژاد با اشاره به اینکه وضع مالی صنعت نفت قابل مقایسه با سنوات گذشته نیست، تصریح کرد: درگذشته بخش مهمی از منابع مالی در توسعه این صنعت از محل صندوق توسعه ملی هزینه می‌شد، درصورتی‌که هم‌اکنون بدهی‌های زیادی به این صندوق و شرکت ملی نفت ایران تحمیل شده است که بازپرداخت آن‌ها چالش جدی برای ما خواهد بود.
وی بیان کرد: شرایط ویژه جهانی دسترسی ما را به منابع مالی حاصل از فروش نفت خام و دیگر فرآورده‌ها بسیار محدود کرده، از سوی دیگر سهم شرکت ملی نفت از فروش نفت خام در سال‌های اخیر، با توجه به دلایل مختلف، هزینه‌های جاری این شرکت را به‌زحمت پوشش داده است.
صنعت نفت این روزها در شرایط سختی است
وزیر نفت گفت: صنعت نفت این روزها در شرایط سختی قرار گرفته که نجات آن نیازمند اتخاذ تصمیم‌های دشوار و اقدام‌های فوری است و هیچ‌گونه تأخیری قابل قبول نیست.
پاک‌نژاد افزود: درباره افزایش تولید نفت خام تصمیم داریم با کمک همکارانم در صنعت نفت و با اجرای طرح‌های نگهداشت و افزایش توان تولید شامل تکمیل و بهره‌برداری از چاه‌ها، رفع چالش‌های تولید و بازسازی و نوسازی تأسیسات به این هدف برسیم.
وی ادامه داد: ما در صنعت نفت با بسیج ظرفیت‌های داخلی به دنبال آن هستیم تا سال آینده تولید نفت خام را تا سقف ۴۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهیم. در حوزه گاز نیز اجرای طرح‌های نگهداشت تولید، تکمیل فاز ۱۱ پارس جنوبی، تکمیل طرح‌های ضربتی تولید در شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، به‌ویژه طرح فشارافزایی پارس جنوبی در دستور کار قرار دارد.وزیر نفت با اشاره به بازدید اخیر خود از قرارگاه خاتم‌الانبیا (ص) و نقش ۲۵ درصدی این قرارگاه در طرح ملی فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی، گفت: امیدواریم این قرارگاه و سایر شرکت‌های توانمند داخلی بتوانند این طرح را به سرانجام برسانند.
پاک‌نژاد تأکید کرد: در سال‌های پیش رو، وزارت نفت توجه‌ای ویژه به موضوع جمع‌آوری گازهای همراه نفت خواهد داشت و امیدواریم مسیر جمع‌آوری این گازها همچون گذشته به‌سرعت طی شود.
وی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر استفاده از فناوری‌ها و شیوه‌های جدید برای توسعه صنایع بالادستی صنعت نفت در دیدار خود با مسئولان بلندپایه نظام بیان کرد: تلاش می‌کنیم با همکاری پارک علم و فناوری صنعت نفت و صندوق پژوهش و فناوری این صنعت بتوانیم موج تازه فناورانه را در صنعت نفت شاهد باشیم.
تحلیل خبر
وزارت نفت و بدهکاری؟!
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
وزارت نفت که قبل و بعد از انقلاب، تأمین کننده بخش عمده بودجه سایر وزارتخانه‌ها و ارکان حکومت بوده، حالا به اذعان وزیر جدیدش، نه تنها دستش خالی بلکه «بدهکار» است! موقعی که این منبع اصلی درآمد کشور، بدهکار باشد تکلیف سایر وزارتخانه‌ها و قوای دیگر مشخص است. در اینجا دو سؤال ممکن است پرسیده شود، یکی اینکه حال که درآمدزایی نفت کم شده، پس بودجه کشور از چه منابعی تأمین می‌شود؟ دوم اینکه چرا و چگونه وزارت و صنعت نفت به این سرنوشت دچار شده است؟
در پاسخ به سؤال اول به نقل از رئیس کل مرکز پژوهش‌های مجلس باید گفت: سهم مالیات در بودجه سالیانه از حدود 30 درصد در سال 1400 به 53 درصد در سال 1403 رسیده است (خبرگزاری ایسنا – 12 اسفند 1402) یعنی تقریباً درآمد مالیاتی دو برابر درآمد نفتی شده.
اگر درآمدهای کشور از اتکا به نفت خارج شده و درآمدهای حاصل از «تولید» جای آن را بگیرد، روش پسندیده‌ای است اما اگر مالیات جای آن را پر کند، به هیچ وجه منشأ توسعه و پیشرفت برای کشور نخواهد شد.
چرا که درآمد کشور چه از صندوق وزارت نفت باشد و چه از جیب مردم، «توسعه زایی تولید» را نخواهد داشت. پس پاسخ سؤال اول مشخص شد.
اما در پاسخ سؤال دوم باید گفت علت اینکه وزارت نفت به این سرنوشت بدهکاری گرفتار شده، چند عامل است، یکی عدم خلاقیت و نوآوری وزرای نفت و خام فروشی کردن آن، دیگری سایه تحریم بر فروش نفت کشور، سوم عدم توسعه یافتگی تجهیزات و امکانات شرکت نفت. این سه عامل در هر کشور نفت خیزی باشد، به بن بست می‌رسد و به جای تولید ثروت، تولید بدهی می‌کند. به هرحال باید وزیر جدید که خود اعلام خطر فوری برای وزارت نفت کرده، طرح نویی دراندازد وگرنه آینده سخت‌تری در انتظار این مجموعه و کشور خواهد بود.