بررسی وضعیت تولید و فروش خودروسازان دولتی کشور در سامانه کدال نشان می‌دهد که در هشت ماه امسال سه خودرو ساز بزرگ و دولتی ایران شامل ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در مجموع ۶۲۱ هزار و ۴۹۷ دستگاه خودروی سواری تولید کردند که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۶۴۷ هزار و ۹۷۹ دستگاه بوده با کاهش چهار درصدی روبرو شده است.
به گزارش روز یکشنبه خبرنگار اقتصادی ایرنا، بررسی صورت‌های مالی منتشر شده در شرکت‌های ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در کدال نشانگر این است که امسال نسبت به مدت مشابه پارسال ۲۶ هزار و ۴۸۲ دستگاه خودرو کمتر تولید شده است.
بررسی صورت‌های مالی ایران خودرو نشان می‌دهد که این خودروساز در هشت ماه امسال ۳۲۷ هزار و ۴۵ دستگاه انواع خودرو تولید کرده است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۳۴۱ هزار و ۳۰۶ دستگاه خودرو بود، ۴.۳ درصد کاهش را ثبت کرده است و امسال این شرکت نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۴ هزار و ۲۶۱ دستگاه خودرو کمتر تولید کرد.
همچنین بررسی روند فروش این شرکت خودروساز بیانگر این است که در هشت ماه امسال ۳۲۲ هزار و ۶۰۷ دستگاه خودرو به فروش رفته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که حدود ۳۴۲ هزار و ۳۶۰ دستگاه بود، کاهش نزدیک به ۶ درصدی را نشان می‌دهد.
ضمن اینکه این شرکت امسال هشت هزار و ۹۷۷ دستگاه خودرو تولید کرده است اما به مرحله تجاری سازی نرسیده است.
در مدت یاد شده در ایران خودرو گروه پژو ۱۱۳ هزار و ۵۰۶ دستگاه، خودروی سورن ۷۱ هزار و ۴۹۲ دستگاه، خودروی دنا ۵۷ هزار و ۹۹۵ دستگاه، خودروی رانا ۱۱ هزار و ۲۲۲ دستگاه، خودروی تارا ۴۲ هزار و ۳ دستگاه، خودروی هایما ۹ هزار و ۶۸۹ دستگاه و سایر محصولات ۱۹ هزار و ۱۳۸ دستگاه تولید شده است.
بحث فروش خودروها به ترتیب در گروه پژو ۱۱۳ هزار و ۵۶۵ دستگاه، خودروی سورن ۷۰ هزار و ۵۲۶ دستگاه، خودروی دنا ۵۷ هزار و ۳۴۱ دستگاه، خودروی رانا هفت هزار و ۷۰۶ دستگاه، خودروی تارا ۴۲ هزار و ۴۶۴ دستگاه، خودروی هایما هشت هزار و ۸۷۷ دستگاه و در بخش سایر محصولات ۲۲ هزار و ۱۲۸ دستگاه گزارش شده است.
کاهش ۲.۸ درصدی تولید سایپا در ۸ ماه امسال
گروه خودروسازی سایپا یکی دیگر از خودروسازان بزرگ دولتی است که از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه ۲۲۶ هزار و ۴۰۹ دستگاه انواع خودروی سواری تولید شده است همچنین سال گذشته در همین مدت ۲۳۳ هزار و ۱۳۱ دستگاه تولید شده بود.
امسال تولید گروه سایپا نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲.۸ درصد کاهش یافته است.
این شرکت خودروساز از ابتدای امسال تاکنون ۲۱۴ هزار و ۲۰۵ دستگاه فروخته است، این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۲۲۲ هزار و ۴۶۱ دستگاه بود، کاهش ۳.۷ درصدی در فروش را نشان می‌دهد.
بر اساس صورت‌های مالی منتشر شده در کدال، در هشت ماه نخست امسال ۳۳ هزار و ۳۲۵ دستگاه شاهین تولید و ۳۳ هزار و ۴۰۸ دستگاه به فروش رفته است.
بیشترین سهم کاهش تولید خودرو در این شرکت خودروساز به خودروهایی از خانواده X۲۰۰ (تیبا، کوییک، ساینا) است؛ به گونه‌ای که امسال ۱۳۵ هزار و ۶۲۶ دستگاه از این خودروها تولید شده است. فروش این گروه خودرویی حدود ۱۲۹ هزار و ۳۸۴ دستگاه بوده است که نسبت به تولید، در بازار کمتر عرضه شده است.
بر اساس این گزارش، ۴۶ هزار و ۹۵۴ دستگاه وانت ۱۵۱، تولید و ۴۵ هزار و ۳۸۹ دستگاه فروخته شده است. همچنین در بخش سایر محصولات نیز ۱۰ هزار و ۴۹۴ دستگاه تولید و ۶ هزار و ۲۴ دستگاه به فروش رفته است.
شرکت سایپا در آبان ماه ۱۰ دستگاه خودرو آریا اتومات نیز تولید کرده است.
تولید نزدیک به ۶۸ هزار خودرو در پارس خودرو
تحلیل صورت‌های مالی شرکت پارس خودرو که از شرکت‌های (زیرمجموعه سایپا) است، نشان می‌دهد تا پایان آبان ماه در مجموع ۶۸ هزار و ۴۳ دستگاه خودرو تولید شد که در هم‌سنجی با پارسال که ۷۳ هزار و ۵۷۲ دستگاه بود، کاهش حدود ۷.۵ درصدی را نشان می‌دهد.
پارس‌خودرو بخش فروش نیز با کاهش ۹.۶ درصدی همراه بوده است، به طوری که فروش در هشت ماه امسال توسط این شرکت خودروساز حدود ۶۴ هزار و ۴۶۷ دستگاه بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۷۱ هزار و ۳۸۸ دستگاه بوده روند کاهشی را ثبت کرده است.
طبق جزئیات این گزارش، به ترتیب روند تولید در بخش تولید خودروهای گروه Q۲۰۰ در هشت ماه امسال ۴۳ هزار و ۶۸۲ دستگاه و در بخش فروش ۴۳ هزار و ۲۵۸ دستگاه بوده است. در بخش خودروی سهند ۱۰ هزار و ۴۵۱ دستگاه تولید و ۶ هزار و ۳۶۷ دستگاه نیز فروخته شده است.
تولید کوییک معمولی دنده‌ای یک هزار و ۲۳۴ دستگاه و فروش یک هزار و ۲۳۴ دستگاه ثبت شده است همچنین ساینا S نیز ۱۲ هزار و ۶۷۶ دستگاه تولید کرده و همه نیز به فروش رسیده است.
بدنه پراید (SKD) نیز ۷۲۶ مورد از ابتدای امسال تا کنون تولید شده است که بیش از ۱۸۲ مورد از این دستگاه‌ها در آبان ماه بوده است.
تحلیل خبر
وضعیت بازار خودرو در سال آینده چگونه خواهد بود؟
وحید جعفری زاده
انتشار آمار نرخ تولید و تیراژ خودروسازان داخلی در کنار خبر کاهش تولید، مجالی است برای مرور روند بازار خودرو و آینده احتمالی پیش روی آن. با توجه به حمایت‌هایی که در سالیان اخیر و به ویژه در دولت سیزدهم از تولیدات خودروسازان داخلی صورت گرفت، بر این اساس تمام تلاش بر افزایش تولید خودرو برای پاسخگویی به تقاضای موجود در بازار معطوف شد و طی چند مرحله عرضه خودرو در سامانه یکپارچه تعداد زیادی خودرو در چند مرحله تا سال 1403 به متقاضیان عرضه و پیش فروش شد. البته ناگفته پیداست که این میزان تولید وعرضه با تقاضای موجود در بازار فاصله دارد و به همین علت است که همچنان فاصله قابل توجهی میان قیمت رسمی کارخانه و بازار به ویژه برای خودروهای غیرمونتاژی وجود دارد. از سویی با آغاز واردات (البته محدود) خودرو و ایجاد رقابت میان خودروهای وارداتی و خودروهای مونتاژی داخلی، شاهد تفاوت معناداری میان خودروهای مونتاژی با خودروهای غیرمونتاژی تولید داخل هستیم به طوری که اختلاف قیمت کارخانه و بازار بسیاری از مونتاژی‌ها بسیار کاهش پیدا کرده و استقبال از طرح‌های فروش شرکت‌های مونتاژکننده داخلی بسیار پایین آمده است.
بنابراین می‌توان گفت در بازار خودروهای سگمنت قیمتی بالای یک میلیارد تومان با ورود خودروهای وارداتی و برقی، شرایط رقابتی ایجاد شده و با افزایش واردات شاید شاهد ریزش قیمت‌ها و افزایش قدرت انتخاب خریداران خواهیم بود. اما مسئله مهم آن است که عمده تقاضا مربوط به سگمنت قیمتی زیر یک میلیارد تومان و مختص خودروهای غیرمونتاژی تولید داخل است و در این بخش، همچنان انحصار تولید در دست دو خودروساز بزرگ کشور بوده و مشکل عدم تناسب بین عرضه و تقاضا وجود دارد.
از یک طرف بازار با شوک افزایش تورم و رشد قیمت ارز در چند ماه اخیر مواجه بوده، و طی حدود هشت ماهه اخیر تنها یک طرح متمرکز و یکپارچه عرضه خودرو اعلام شده و تقاضای بازار به طور مناسب پاسخ داده نشده و از طرف دیگر تولید نیز روند کاهشی داشته است.
حتی اگر فرض کنیم این کاهش میزان تولید عامدانه و با هدف راضی کردن شورای رقابت به موافقت با افزایش قیمت کارخانه خودروها نبوده است (که البته چندی قبل رسماً شورای رقابت با افزایش قیمت موافقت کرد!)، باز این احتمال وجود دارد که در ماههای باقیمانده از سال و به ویژه در سال آینده، مخصوصاً اگر طرح عرضه یکپارچه و پرتیراژی عرضه نشود، قیمت خودرو در سگمنت قیمتی زیر یک میلیارد تومان باز هم با افزایش افسارگسیخته روبرو شود. این مسئله وقتی جدی‌تر می‌شود که توجه داشته باشیم که یک تورم انتظاری نیز برای سال آینده در میان عموم مردم و جامعه ایجاد شده است.