معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون مترمکعب کمبود گاز داریم، گفت: باید بپذیریم که ناترازی انرژی داریم و این ناترازی کم نیست.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، سعید توکلی در نشست با خبرنگاران اعلام کرد: در جریان زمستان ۱۴۰۳، بخشی‌نگری و مدیریت بحران در سطح استان‌ها موجب شد تا با قطعی مواجه نشویم و مشکل یک استان به دغدغه همه استان‌ها تبدیل شد.
وی افزود: پویش ۲ درجه کمتر و ورود وزیر کشور به موضوع مدیریت بحران در مصرف انرژی موجب شد تا همه استانداران به جریان مدیریت این موضوع ورود کنند و مسئله را به عنوان یک چالش ملی پیگیری کنند.
توکلی با ارائه گزارشی از عملکرد شرکت ملی گاز اظهار داشت: به همکاران خود نمره «بسیار خوب» می‌دهم، هرچند محدودیت‌ها و مشکلاتی وجود داشته که برخی از آن‌ها در حیطه مدیریت قابل حل نبوده است.
توکلی به شرایط سخت تحویل گرفتن مسئولیت‌ها، عبور از زمستانی سرد و طولانی به‌مدت پنج ماه و نیم، و انتظارات از دولت جدید با وجود محدودیت‌ها اشاره کرد و یادآور شد: این دستاوردها حاصل تلاش یک مدیریت یکپارچه در وزارت نفت بوده است.
معاون وزیر نفت گفت: برای نخستین بار کمیته‌های هماهنگی سوخت زودتر از موعد تشکیل و دغدغه ذخیره‌سازی مناسب نفت‌گاز برای عبور از زمستان مطرح شد.
وی خاطرنشان کرد: پاییز سال ۱۴۰۲ گرم‌ترین پاییز ۵۰ سال گذشته بوده و بخشی از آمادگی برای زمستان خارج از کنترل دولت بود با ابن حال در همین سال نیز با موضوع ناترازی انرژی روبرو بودیم.
توکلی از اجرای رزمایش صادق ۲ به‌عنوان تمرینی برای واکنش نیروهای شرکت گاز به سناریوهای اضطراری یاد کرد و ادامه داد: این اقدام با هدف حفاظت از زیرساخت‌های انرژی در شرایط بحران نظیر جنگ یا حوادث غیرمترقبه انجام شد.
مدیرعامل شرکت ملی گاز اضافه کرد: استمرار خاموشی‌ها در آغاز زمستان و لزوم انجام تعمیرات اساسی حتی تا آبان‌ماه سال گذشته که در تاریخ شرکت بی‌سابقه بود، از مهم‌ترین چالش‌ها بود.
وی توضیح داد که با هدف کاهش زمان تعمیرات و جبران بخشی از سوخت مایع، تصمیماتی همچون تعمیر آنلاین خط هشتم سراسری با وجود ۱۲ نقطه ترک جوش، تعویق تعمیرات پالایشگاه فجر جم، معلق کردن برخی تعمیرات و پذیرش ریسک مهندسی اتخاذ شد. در نتیجه، ۲۲ واحد توربوکمپرسور با وجود اتمام زمان تعمیرات در سرویس باقی ماندند و کارکرد آن‌ها ۲۱ درصد افزایش
یافت.
توکلی به دیگر اقدامات انجام شده در فصل سرد سال گذشته اشاره کرد و ادامه داد: برای نخستین بار، ۲۸ توربوکمپرسور در شبکه انتقال گاز کشور به‌طور همزمان در طول سه روز کار کردند. همچنین پالایشگاه شهید هاشم‌نژاد در زمستان متوقف نشد و پارس جنوبی نیز با اقدامات کنترلی شهریور و مهر، کاهش توقف‌ها و افزایش پنج درصدی قابلیت اطمینان را تجربه کرد.
وی اذعان داشت: با ایجاد ۵۰ گروه ۲۴ ساعته در نقاط حساس شبکه، تمرکز بر پایداری جریان گاز تا ورودی شهرها حفظ شد. اگرچه با همه تلاش‌ها، ناترازی ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون متر مکعب یک شبه رفع نمی‌شود.
تا ۹۰ درصد مشترکان خانگی افزایش قیمت محسوسی تجربه نکرده‌اند
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در پاسخ به پرسشی درباره تغییر قیمت گاز خانگی و صنعتی تاکید کرد: مرجع تعیین قیمت سازمان برنامه و بودجه است و شرکت ملی گاز نقشی اجرایی و مشورتی دارد. بر اساس فرمول‌های موجود، تعرفه بخش صنعتی تابع میزان انرژی مصرفی است و تعرفه خانگی نیز با هدف «عدالت انرژی» طراحی شده، به‌گونه‌ای که ۸۵ تا ۹۰ درصد مشترکان خانگی سال گذشته و امسال افزایش قیمتی محسوس تجربه نکرده‌اند و افزایش عمده تنها شامل «بد مصرف‌ها» و «بسیار بد مصرف‌ها» شده است.
وی درباره طرح‌های مشوق مدیریت مصرف اظهارکرد: طرح اپراتورهای انرژی بدون تحمیل بار مالی به دولت، مشوق‌هایی مانند تجهیزات کم‌مصرف یا پاداش نقدی برای مشترکان کم‌مصرف فراهم می‌کند. در بورس انرژی نیز روز گذشته یک مترمکعب گاز با نرخ ۱۷ هزار و ۳۵۰ تومان به فروش رسید و این مسیر به صنایع کمک می‌کند تا با بهبود بهره‌وری، مصرف خود را کاهش دهند.
سهم گاز پتروشیمی‌ها در زمستان اجتناب ناپذیر است
توکلی در پاسخ به سوالی درباره اولویت تأمین گاز مورد نیاز داخلی یا صادرات، اعلام کرد: در اوج مصرف داخلی که به ۷۲۰ میلیون مترمکعب در روز در بخش خانگی، تجاری و حمل‌ونقل می‌رسد، اولویت قطعاً با تأمین کامل نیاز داخل است و سوخت جایگزین برای سایر بخش‌ها تأمین می‌شود. هیچ‌گاه صادرات و نیروگاه‌ها به بهای قطع گاز خانگی قربانی نشده‌اند.
توکلی درباره پایداری شبکه در شرایط جنگ ۱۲ روزه اخیر گفت: «سناریوهای متعددی برای افزایش تاب‌آوری و بازگشت سریع به مدار طراحی و تمرین شده است.
حتی با کاهش ۹۰ میلیون مترمکعبی گاز، هیچ‌یک از نیروگاه‌ها و صادرات تحت تأثیر قرار نگرفت.» او ضمن اشاره به گستردگی شبکه و قدمت برخی خطوط سراسری، بر تکمیل ۹۶ درصد تعمیرات اساسی پیش از آغاز فصل سرما تأکید کرد و افزود: در زمستان، کاهش سهم گاز پتروشیمی‌ها اجتناب‌ناپذیر است اما این کاهش با هماهنگی کامل درون وزارت نفت انجام می‌شود.
تحلیل خبر
کشوری که رتبه دوم مخازن و میادین گازی جهان را دارد چرا باید از کمبود گاز در داخل رنج ببرد؟
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
ما اگر می‌توانستیم فقط همین یک قلم «گاز» را خوب مدیریت کنیم و با به روزترین تجهیزات و مشارکت کشورهای سرمایه‌گذار خارجی از این ظرفیت خدادادی عظیم به خوبی بهره بگیریم، یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان بودیم و با آن می‌توانستیم هم مشکلات اقتصادی‌مان را حل کنیم و هم فراتر از آن، در مسیر پرشتاب رشد و توسعه پایدار قرار گیریم. با این حجم گسترده گاز می‌توانستیم اروپا و کشورهای دیگر را منبع ارزآوری و شریک تجاری خود قرار داده و خزانه کشور را پرکنیم.
با گازهایی که سالهاست می‌سوزد و به هدر می‌رود، می‌توانستیم نیروگاه‌های برق نیز تغذیه کنیم و امروز به خاطر کمبود برق، کشور را در تعطیلی و خاموشی سراسری فرونبریم!
با احداث نیروگاه‌های گازی، لازم نبود منتظر باران و چشم به آسمان داشته باشیم تا نیروگاه‌های آبی، مقداری برق به ما بدهند. نیروگاه‌های گازی می‌توانستند توربین‌ها را به حرکت درآورده و با راندمان بیشتری برق تولید کنند و امروز همزمان کمبود گاز و برق نداشته باشیم!
البته همه اینها به شرطی تحقق پیدا می‌کند که بهانه جنگ و درگیری و اعمال تحریم‌های گسترده به غرب ندهیم و بتوانیم با همه جهان، همزیستی مسالمت‌آمیز در سایه صلح و دوستی داشته باشیم.
سالهاست که اقتصاد کشور ما در محاصره تحریم‌های حداکثری است. در این شرایط ملتهب و پرتنش که کشورهای دیگر جرات مراودات اقتصادی با ما ندارند، چگونه می‌توانیم انتظار زندگی راحت و مرفه ای برای ملت داشته باشیم؟
موقعی که شرایط این گونه باشد هیچ وزیری نیز نخواهد توانست وزارتخانه خود را با برنامه‌ای پایدار و قابل رشد و توسعه اداره کند و لذا همه بخش‌های جامعه، فلج می‌شود!
اگر امروز با کمبودهای متعددی در زمینه‌های آب، برق، گاز، سوخت، بهداشت و درمان، کشاورزی، صنعت و ... مواجه هستیم، همگی به همین نکته کلیدی و ریشه‌ای برمی گردد که تا اصلاح نشود و تغییر در روش‌ها و اهداف نداشته باشیم، گرفتاری‌های کشور روز به روز بیشتر و بیشتر و مشکلات حادتر خواهد شد.