می‌دانستیم به صفر آبی می‌رسیم

یک پژوهشگر آب و محیط زیست با تاکید بر اینکه مسئولین باید پاسخگو باشند که چرا در طول این چند دهه و با آشکار بودن اینکه روزی به این نقطه و وضعیت بحرانی خواهیم رسید، اعتبارات و منابع مالی لازم برای افزایش ظرفیت شیرین‌سازی آب خلیج‌فارس یا دریای عمان را تأمین نکرده‌اند، گفت: امروز فقط حدود یک درصد از آب شرب کل کشور از شیرین‌سازی و انتقال آب دریا تأمین می‌شود، درحالی‌که عربستان بیش از ۷۰ درصد از آب مصرفی خود را از همین طریق تأمین می‌کند.
مصطفی فدائی‌فرد در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در ارزیابی بحران آب در کشور و بویژه تهران اظهار داشت: بیش از ۹۰ درصد از کل آب تجدیدپذیر ایران در کشاورزی مصرف می‌شود که به دلیل راندمان و بهره‌وری اندک، حدود ۶۰ درصد از آن هدر می‌رود.
هدررفت ۲۵ درصدی آب در تهران
وی با بیان اینکه راندمان در شبکه توزیع آب شرب نیز وضعیت مناسبی ندارد، ادامه داد: در همین شهر تهران حدود ۲۵ درصد از آب شرب باارزش و ذی‌قیمت در شبکه لوله‌های فرسوده هدر می‌رود. البته حکمرانی در سایر موضوع‌ها نیز مطلوب نبوده و نیست؛ تهران شهری است که از یک جمعیت ۵ میلیونی و بدون برنامه‌ریزی برای آب، برای ترافیک و سایر زیرساخت‌ها، به بیش از ۱۵ میلیون نفر رسیده است و علاوه بر مشکلات مربوط به بحران آب، دچار بحران ترافیک، آلودگی هوا، فرونشست، بیکاری، گرانی، حاشیه‌نشینی، ساخت‌وساز برروی گسل‌های فعال، بحران رعایت نکردن حریم و بستر رودخانه‌ها و مسیل‌ها و قنوات و ...است.
خودکفایی کشاورزی به قیمت پایان آب
این پژوهشگر آب و محیط زیست گفت: مسئولین در تمام ۴۷ سال گذشته بر طبل خودکفایی کشاورزی کوبیده‌اند، بدون آنکه به ظرفیت‌های اقلیمی و منابع آبی ایران کمترین توجهی کنند، سدسازی‌های بی‌رویه، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، اصرار بر ایجاد اشتغال آب‌محور، موجبات نابودی منابع آب و خاک و هوا را فراهم کرده و موجب به خطر افتادن امنیت غذایی شده است.
بحران آب را شاید بتوان حل کرد؛ فرونشست را هرگز
وی تاکید کرد: بحران شدید آب در ایران قابل انکار نیست و تبعات شدید آن نیز بر هیچ کسی پوشیده نیست ولی موضوع وقتی خطرناک‌تر و غیرقابل کنترل می‌شود که بحران آب با سایر بحران‌های محیط زیستی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، قومیتی و امنیتی ادغام می‌شود. تبعات بحران‌هایی مانند توسعه اختلاس، دزدی، رانت، فقر، بیکاری، گرانی، تورم، بیماری، گرسنگی، نابرابری، افزایش اختلاف طبقاتی، به خطر افتادن امنیت غذایی، کاهش اعتماد مردم به حکومت، فرار نخبگان به خارج، خشک شدن تالاب‌ها و دریاچه‌ها، خشکی رودخانه‌ها و سدها و بی‌آبی که همگی دیر یا زود و بعضاً با هزینه‌های هنگفت بالاخره قابل جبران هستند ولی تاثیرات بحران‌هایی مانند فرونشست و نابودی کمی و کیفی منابع خاک غیرقابل جبران و بازگشت‌ناپذیر هستند.
اوج بحران آب
فدائی‌فرد تاکید کرد: بحران آب در تمام کشور و همه کلان‌شهرها و به خصوص در تهران به اوج خود رسیده است تا حدی که بسیاری از سدهای کشور خشکیده‌اند و معلوم نیست جواب تأمین آب چند ده میلیون نفر را چه کسی باید بدهد!؟
شهر تخلیه شود؟
این کارشناس حوزه آب در رابطه با راهکار رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه اگر تا آخر آذر ماه باران نبارد، باید تهران را تخلیه کنیم، تاکید کرد: آیا هیچ شهر و یا روستا و یا کمپی برای اقامت موقت و یا دائم بیش از ۱۵ میلیون نفر در هیچ کجای ایران وجود دارد؟ اگر تا پایان آذر ماه در سایر شهرها و روستاهای کشور نیز باران نبارد، آیا کل کشور را باید تخلیه کرد!؟
وی متذکر شد: فراموش نکنیم که در اصل بی‌توجهی به هشدارهایی که طی دو دهه اخیر توسط متخصصان و کارشناسان مختلف داده شد، منجر به فلاکت و نابودی آب و خاک و هوا در ایران شده است.
می‌دانستیم به صفر آبی می‌رسیم اما....
فدائی‌فرد با تاکید بر اینکه مسئولین باید پاسخگو باشند که چرا در طول این چند دهه و با آشکار بودن اینکه روزی به این نقطه و وضعیت بحرانی خواهیم رسید، اعتبارات و منابع مالی لازم برای افزایش ظرفیت شیرین‌سازی آب خلیج‌فارس یا دریای عمان را تأمین نکرده‌اند، گفت: امروز فقط حدود یک درصد از آب شرب کل کشور از شیرین‌سازی و انتقال آب دریا تأمین می‌شود درحالی‌که عربستان بیش از ۷۰ درصد از آب مصرفی خود را از همین طریق تأمین می‌کند.