روزنامه اطلاعات نوشت: همزمان با افزایش خزنده نرخ ارز در کشور، روند خروج سرمایه از کشور افزایش یافته به گونه‌ای که براساس اعلام مقامات تجاری بخش خصوصی، دریک سال ونیم اخیر فقط بخش صنعت و تجارت ایران تا ۷۰ میلیارد دلار سرمایه را از کشور خارج کرده و به کانادا برده است.
با اینکه روند تأسف‌بار خروج سرمایه از کشور بخاطر مسائل متعددی، چون نامناسب بودن فضای کسب و کار و نامشخص بودن افق و آینده اقتصاد کشور ادامه دارد، آمار رسمی و شفافی در این خصوص وجود ندارد؛ یعنی مراجع اصلی آماری کشور، چون بانک مرکزی و مرکز آمار ایران دراین‌باره اطلاعاتی ندارند یا به طور علنی منتشر نمی‌کنند.
تنها اشاره علنی که به طور کلی می‌توان در این خصوص یافت، درسایت رسمی بانک مرکزی، گزیده آمارهای اقتصادی؛ بخش تراز پرداخت‌هاست. در این بخش ردیفی به نام “خالص حساب سرمایه” وجود دارد که تا حدی می‌تواند توصیف کننده بخشی از خروج سرمایه از کشور باشد؛ هر چندکه این ردیف دامنه شمول و تعاریف دیگری هم دارد اما به هر حال تنها چیزی است که در این خصوص در دسترس است.
براین اساس، خالص حساب سرمایه در سه ماهه اول ۱۴۰۱ در مقایسه با سه ماهه اول ۱۴۰۰ معادل ۲۱۶ درصد منفی بوده و کاهش یافته است؛ یعنی رقم این شاخص که می‌تواند توصیف کننده بخشی از خروج سرمایه از کشور باشد، در خرداد ۱۴۰۰ منفی ۳ میلیارد و ۱۷۴ میلیون دلار بوده که در خرداد ۱۴۰۱ به منفی ۱۰ میلیارد و ۳۲ میلیون دلار رسیده است.
کانادا به دلایل مختلف در سال‌های اخیر یکی از مقاصد اصلی مهاجرت و سرمایه‌های ایرانیان بوده و اکنون این روند تشدید هم شده است.
وی تصریح کرد: در بخش دانشجویی هم دانشجویی که از کشوری دیگر مثل ایران به کانادا می‌آید و دانشجوی بین المللی خوانده می‌شود تا هشت برابر یک دانشجوی کانادایی باید هزینه تحصیل بپردازد. مثلاً برای دریافت یک فوق‌لیسانس در طی ۲ سال تحصیل حداقل ۲۵ و حداکثر ۴۰ هزار دلار لازم است که با افزودن هزینه‌های اقامت تا ۸۰ هزار دلار تمام می‌شود که با محاسبه ارز 35 هزار تومانی امروز، جمعاً 2 میلیارد و هشتصد میلیون تومان (با نرخ امروز) خواهد شد.
راد اظهار داشت: اما این هزینه‌ها و روش‌ها نه تنها باعث کاهش مهاجرت گوناگون ایرانیان به کانادا نشده که آن را افزایش هم داده است. به عنوان مثال براساس آمار شهرداری مونترال، در ۲ سال اخیر ۱۵ هزار دانشجوی ایرانی به این شهر آمده‌اند که اگر این رقم را در ۸۰ هزار دلار هزینه ضرب کنیم حدود ۲ ر ۱ میلیارد دلار (42.000.000.000.000 تومان) فقط از این محل، پول به یکی از شهرهای کانادا واردشده است.
وی ادامه داد: براساس آمار دیگری که کانادا براساس زبانی که مهاجرین مختلف با آن صحبت می‌کنند، منتشر کرده تا سال جاری میلادی ۴۳۰ هزار نفر فارسی زبان که بالای ۹۰ درصد آن‌ها ایرانی هستند در کانادا زندگی می‌کنند. تازه فرزند مهاجرینی که در کانادا به دنیا آمده؛ چون کانادایی محسوب می‌شوند، در این آمار لحاظ نشده وگرنه رقم واقعی بسیار بیشتر از این عدد است.
مدیرعامل انجمن بازرگانی ایران و کانادا گفت: حالا تصور کنید این جمعیت بزرگ به طور مداوم و بابت مسائل گوناگون از ایران پول دریافت می‌کند. یکی بابت کمک هزینه زندگی شخصی یا دانشجویی، دیگری ملکی در ایران دارد و اجاره‌اش را به دلار برایش می‌فرستند، کسی شرکت یا کسب و کاری در ایران دارد که سودش دلار می‌شود و به کانادا می‌آید. درنتیجه میزان سرمایه‌ای که به‌واسطه این جمعیت بزرگ ایرانی مقیم کانادا از ایران خارج می‌شود، چنان است که صفرهایش در ماشین‌حساب جا نمی‌شود.
وی افزود: البته آمار ورودی مهاجر از ایران به کانادا همچنان روبه رشد بوده و طبیعتاً میزان خروج سرمایه ناشی از آن هم افزایش می‌یابد. براساس آمار کانادا در ۲ سال اخیر به طور میانگین ۴۰ هزار نفر از ایران به کانادا مهاجرت کرده‌اند که اگر هریک از این افراد به جز هزینه‌های وکیل، ۶۰ هزار دلار با خودشان به همراه داشته باشند، حداقل ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار پول از کشور خارج کرده‌اند که با احتساب هزینه‌های اقامت، خوردوخوراک و غیره، این رقم به چند برابر افزایش می‌یابد.
راد درباره میزان خروج سرمایه توسط تجار و صنعتگران ایرانی به کانادا تصریح کرد: ارقام این بخش واقعاً قابل توجه است.
براساس برآوردها در ۵ ر ۱ سال اخیر فعالان بخش صنعت و تجارت ایران تا ۷۰ میلیارد دلار سرمایه به شکل کارخانه و ملک از ایران خارج کرده و به کانادا برده‌اند.
برآوردها نشان می‌دهد این فعالان اکنون در بخش صنعت و بخصوص ساخت وساز کانادا فعال هستند.
همچنین داغ‌ترین بیزنس ایرانیان در کانادا مشاور املاک است به گونه‌ای که از هر پنج ایرانی مقیم کانادا یک نفر مشاور املاکی است.
وی خاطرنشان کرد: البته ورود سرمایه به کانادا، جاده یک طرفه است چراکه این کشور هرقدر از ورود سرمایه به کشورش استقبال می‌کند، برسر راه خروج سرمایه مانع گذاشته است. به عنوان مثال اگر شما بخواهید بالای ۱۰ هزار دلار پول از کانادا به ایران بفرستید باید از مراجع قانونی این کشور مجوز بگیرید.