مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان- شیراز با بیان اینکه از سال ۹۷ تا کنون هزینه ساخت پروژه‌های آزادراهی ۵ برابر است، گفت: در حال حاضر حداقل هزینه ساخت هر کیلومتر آزادراه در سطح هموار بیش از ۱۱۰ میلیارد تومان است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، رضا محمدیان، در حاشیه بازدید از آزادراه شیراز-اصفهان با بیان اینکه ۶ قطعه از این آزادراه به اجرا رسیده و زیر بار ترافیک رفته است، اظهار داشت: این مسیر آزادراهی حلقه مفقوده کریدور شمال-جنوب است، در ادامه این کریدور ابتدا آزادراه کاشان - اصفهان وارد کمربندی شرق اصفهان می‌شود، در ادامه آزادراه اصفهان-ایزدخواست را داریم و سپس در مسیری ۲۲۰ کیلومتری آزادراه ایزدخواست-شیراز (شاهچراغ) به تنگه خیاره پایان منطقه ۶ در شیراز متصل می‌شود. این مسیر آزادراهی نسبت به محور قدیم، حدود ۱۳۰ کیلومتر فاصله را کوتاه‌تر می‌کند؛ در واقع مسیر ۳۴۵ کیلومتری محور قدیم به ۲۲۰ کیلومتر تبدیل شده است.
وی ادامه داد: برای ساخت قطعه ۷ به طول ۱۲.۸ کیلومتر سهم وزارت راه و شهرسازی سهم ۷۰ درصدی دارد و سهم شرکت ساخت احداث ۳۰ درصد است که اگر وزارت راه سهم خود را تخصیص دهد تا آذر ماه سال جاری این قطعه هم به زیر بار ترافیک می‌رود و در ادامه، قطعه ۸ که شیراز را به بوشهر متصل می‌سازد، به احداث می‌رسد.
وی با بیان اینکه سازمان برنامه و بودجه باید در تأمین مالی قطعه ۷ کمک کند تا وزارت راه و شهرسازی بتواند سهم خود را بدهد، گفت: این قطعه امروز به ۱۴۰۰ میلیارد تومان هزینه نیاز دارد که ۸۰۰ میلیارد تومان در این قطعه کار شده است و تا کنون شرکت احداث در جایگاه بخش خصوصی بیش از ۳۰ درصد آورده داشته است.
مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان- شیراز تاکید کرد: برای اتمام قطعات ۷ و ۸ آزادراه شیراز- اصفهان بزرگترین محدودیت، تأمین مالی است.
محمدیان با تاکید بر اینکه امکان استفاده از ظرفیت مولدسازی برای تأمین مالی و تهاتر وجود دارد، گفت: ۲۳ اردیبهشت ماه سال جاری برای واگذاری برخی از اموال مازاد دولت مزایده برگزار شد که خریدار نداشت، از این رو پیشنهاد دادیم که این اموال با سهم دولت برای ساخت قطعات ۷ و ۸ تهاتر شود که مذاکراتی انجام شده است، نامه استفاده از ظرفیت مولدسازی برای این پروژه پروسه اداری در حال انجام است.
وی درباره مشخصات فنی ۶ قطعه آزاد راه شیراز -اصفهان اظهار داشت: ارزش روز ۶ قطعه ۳۰ هزار میلیارد تومان است و این آزادراه مدت زمان جاده قدیم را تا ۲ ساعت کاهش داد و قطعه ۷ تأثیر قابل توجهی در گشایش ترافیک داد و کل مسیر ۱۳۶ لیتر سوخت را کاهش می‌دهد. موضوع دیگر افزایش ایمنی مسیر است که خوشبختانه در طول ایام نوروز حتی یک تصادف منجر به فوت رخ نداد.
محمدیان با بیان اینکه در طول ۷ ماه افتتاح آزادراه شیراز- اصفهان تا کنون هیچ عوارضی دریافت نشده، گفت: هنوز نرخ عوارضی تأیید نشده اما این مسیر ۶ گیت خواهد داشت و برآوردها این است که میزان عوارضی بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان باشد.
محمدیان در پاسخ به سؤال ایلنا مبنی بر اینکه در حال حاضر متوسط قیمت ساخت هر کیلومتر آزادراه در مسیر هموار چه هزینه‌ای دارد، تاکید کرد: هزینه‌های ساخت هر کیلومتر آزادراه به عوامل متعددی بستگی دارد اما به طور متوسط ساخت هر کیلومتر در مسیر هموار حداقل ۱۱۰ میلیارد تومان است که از سال ۱۳۹۷ تا به امروز هزینه‌های ساخت تا ۵ برابر افزایش پیدا کرد.
وی ادامه داد: بازگشت سرمایه این پروژه بین ۱۴ تا ۱۸ سال است و هر سال هم شاهد افزایش هزینه‌های ساخت هستیم و هر چند قیمت‌ها مشمول تعدیل هم می‌شود اما معمولاً تعدیل‌ها زیر نرخ تورم هستند.
مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان- شیراز افزود: در این شرایط ۷ ماه عوارضی هم پرداخت نشده است و با این شرایط بخش خصوصی از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های آزادراهی منصرف خواهد شد.
محمدیان در پاسخ به سؤال ایلنا مبنی براینکه در این مدت چه درآمدی از عوارضی از دست رفته است، گفت: طبق برآوردهای تقریبی درآمد روزانه از عوارضی چیزی حدود ۱.۲ میلیارد تومان است. اما موضوع اصلی تردد کامیون‌های و انواع کشنده از مسیر این آزادراه با بار تناژ بالا است که منجر به استهلاک سریع جاده می‌شود و عوارضی این کشنده با ضریبی نسبت به عوارضی سواری‌ها محاسبه می‌شود.
همچنین حسین مینایی، رئیس هئیت مدیره شرکت احداث و نگهداری آزاد راه شیراز - اصفهان با اشاره به مدت زمان طولانی برگشت سرمایه پروژه‌های آزادراهی گفت: سرمایه‌گذاری در حوزه آزادراهی به دلیل بازگشت طولانی‌مدت سرمایه، با استقبال بخش خصوصی مواجه نیست. بطوریکه برای آزادراه شیراز -بوشهر تنها ۲۵ درصد کار را قبول کردیم و ۵۰ درصد ساخت برعهده وزارت راه و شهرسازی است اما ساخت ۲۵ درصد دیگر مشتری ندارد. این در حالی است که حمل و نقل پایه و ستون توسعه است و یکی از عناصر پیشرفت و توسعه هر کشوری زیرساخت‌های حمل و نقل و ترانزیت است.
وی ادامه داد: سال هفتم بهره‌برداری از این مسیر باید بازسازی شود که همین اقدام به ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
مینایی تاکید کرد: این شرکت زیرمجموعه وزارت دفاع است اما از بودجه وزارت دفاع برای این پروژه‌ها استفاده نمی‌کنیم و اگر همین سرمایه‌گذاری را در بخش مسکن انجام داده بودیم تاکنون به سود چند برابری می‌رسیدیم.
وی تاکید کرد: الان حدود ۷ ماه آزادراه افتتاح شده است ماهانه ۲.۵ میلیارد تومان اگر هیچ شرایط جوی خاصی نباشد در این آزادراه هزینه می‌شود و ضرورت دارد هر چه سریع‌ترعوارضی این آزادراه برقرار شود.
تحلیل خبر
پنج برابر شدن هزینه ساخت آزادراه‌ها
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
اگر بپذیریم که مردم زیربار دو نوع هزینه سنگین هستند، به گزاف نگفته‌ایم؛ هزینه‌های خودشان و هزینه‌های دولت. تحمل هزینه‌های خودشان که امری مسلم و بدون مخالف است یعنی همه قبول دارند که مردم هزینه‌های زندگی فردی و خانوادگی‌شان را تحت هر شرایطی به ناچار باید پرداخت کنند. هزینه‌های خوراک، پوشاک، درمان، مسکن، تحصیلات و ...که با هر قیمتی و با هر نرخ تورمی باید پرداخت شود. اما هزینه‌هایی که دولت باید انجام دهد بعضی به طور مستقیم از جیب مردم است مانند اخذ مالیات، عوارض، بیمه، گران شدن کالاها و خدمات دولتی و ... و برخی به صورت غیرمستقیم است که از منابع، ذخایر و سرمایه‌های ملت است. زمانی که گفته می‌شود هزینه ساخت آزادراه‌های کشور 5 برابر شده است، اعتبار و بودجه این هزینه‌ها باید از کجا تأمین شود؟ از طرف دیگر از سال 1400 تاکنون همه مایحتاج مردم، افزایش قیمت 5 برابری به بالا داشته است و همچنان ادامه دارد.
مسئله مهم دیگر اینکه اگر برای ساخت آزادراه‌ها چنین رشد هزینه‌ای را داشته‌ایم، مردم برای ساخت و خرید خانه، با افزایش به‌مراتب بیشتری مواجه شده‌اند. آپارتمانی که تا
6 - 7 سال پیش با 100 میلیون تومان قابل خریداری بود، امروز به چند میلیارد تومان رسیده است؟ چه کار باید کرد؟ امروز، هم ملت و هم دولت زیرفشار سنگین هستند با این تفاوت که دولت می‌تواند بعضاً هزینه‌هایش را به طور مستقیم یا غیرمستقیم از ملت بگیرد ولی ملت راهی و جایی که بتواند هزینه‌هایش را از آن تأمین کند ندارد. رئیس جمهور جدید باید برای برون رفت از این وضعیت، فکر جدی کند وگرنه انباشتگی گرفتاری‌های ملت - دولت، قصه تلخ بی‌پایانی خواهد داشت.