رئیس دفتر رئیسجمهور گفت: برخی از کاندیداهایی که میخواهند به مجلس راه یابند از همین الان شروع به انتقاد کردهاند و مقداری فضا را ملتهب میکنند. رویداد۲۴: محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور، در پاسخ به این سؤال که «ظاهراً رئیسجمهور بر اصل برگزاری رفراندوم برای حل مشکلات و اختلافات اساسی تأکید دارند و معاون حقوقی ایشان هم مطرح کردهاند که این موضوع روی میز آقای رئیسجمهور است»، گفت: رفراندوم موضوعی است که در قانون اساسی بهصراحت بیان شده و مسئله منفی نیست. درگذشته هم رفراندوم برگزار کردهایم.
او در ادامه بیان کرد: مهم این است مسیری را که قانون اساسی مشخص کرده همان طی شود و همه بخشهای ذیربط، مجلس، دولت و مقام رهبری روی موضوعات مهم توافق کنند، زیرا اصل رفراندوم چیز خوبی است. واعظی درخصوص اینکه چرا برگزاری رفراندوم در کشور تابو شده است؟ بیان کرد: هر آنچه در کشور در ۴۰ سال گذشته به دست آوردهایم نشات گرفته از رأی مردم است. رفراندوم اگر چیز بدی بود در قانون اساسی نمیآمد. اینکه هرکس سلیقه خود را بخواهد به رفراندوم ربط دهد، بحث دیگری است.
او در پاسخ به این سؤال که بهرغم مخالفتها، پافشاری رئیسجمهور بر این امر چه هزینههایی را برای وی در بر خواهد داشت، مطرح کرد: رئیسجمهور روی چیزی پافشاری نمیکند. رئیسجمهور چیزی را دنبال میکند که اجماعی در کشور باشد، یعنی مجلس و دولت و مقام رهبری روی آن تأکید داشته باشند. واعظی گفت: رئیسجمهور بنا ندارد یک خط جدایی از خط نظام و ارگانهای مختلف و مردم داشته باشد. خصوصاً در این شرایط که سران سه قوه و همه نهادها و اعضای دولت وظیفهشان این است گامهایی که برمیدارند، در جهت ایجاد انسجام، همبستگی و صمیمت بیشتر باشد. چیزی که دشمن را ناامید و توطئههای آن را خنثی میکند همبستگی در داخل کشور است. رئیس دفتر رئیسجمهور گفت: آرامشی که بهطور نسبی در این چندماهه گذشته در مقایسه با سال گذشته وجود دارد، آمریکاییها و دیگر کشورها را بسیار ناامید کرده و شرایط آنها نسبت به ایران عوض شده است. او بیان کرد: درست است که هنوز فشارها روی مردم است و گرانی وجود دارد، اما برای حل آنها تلاش میشود. آرامشی که وجود دارد را نباید به دست خودمان به هم بزنیم، خصوصاً امسال که انتخابات مجلس را پیشرو داریم. برخی کاندیداهایی که میخواهند به مجلس راه یابند از همین الان شروع به انتقاد کردهاند و مقداری فضا را ملتهب میکنند. این آرامش را باید همه با هم داشته باشیم که فضا فضای آرامی باشد.
تحلیل خبر
اصل 59 قانون اساسی میگوید: «در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راه همهپرسی و مراجعه مستقیم به آرای مردم صورت گیرد. درخواست مراجعه به آرای عمومی باید به تصویب دو سوم مجموع نمایندگان مجلس برسد.»
رفراندوم یا همهپرسی و مراجعه مستقیم به آرای مردم که یکی از اصول مهم قانون اساسی است و تاکنون میتوانسته در مورد مسائل مهم و حساس اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی صورت گیرد، چرا تاکنون انجام نشده است؟ آیا در سه دهه گذشته، مسائل مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در کشور وجود نداشته و هر چه بوده مسائل جزئی و بیتأثیر بر کل کشور بوده بهگونهای که نیاز به همهپرسی نداشته است؟ یا نمایندگان مجالس ما جرأت و جسارت طرح رفراندوم و همهپرسی را نداشتهاند و این اصل قانون اساسی را نادیده گرفته و هنوز هم نادیده میگیرند. آیا مسائل مهم اقتصادی در چند سال گذشته، جزئی بوده؟ آیا برجام موضوعی کوچک بوده؟
آیا موضوع آموزشوپرورش رایگان، بهداشت و درمان رایگان، انحصاری بودن صداوسیما و عدم اجازه ورود به بخش خصوصی در این زمینه، موضوع احزاب و رسانهها، بحث تقسیم شدن دریای خزر، سنجش میزان رضایت مردم از عملکرد قوای مقننه، قضائیه، مجریه و شورای نگهبان و مجلس خبرگان و... موضوعات ریز و کوچکی بوده که در اوضاع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور بیتأثیر بوده و نیاز به همهپرسی نداشته است؟ وزن و اقتدار مجلس شورای اسلامی از همینجا مشخص میشود. آیا نظر مردم و نمایندگان آنها در مجلس درزمینه رفراندوم، مشابه هم است؟ در چهل سال عمر انقلاب تاکنون فقط سه مورد رفراندوم داشتهایم: یکی 12 بهمن 58 (آری یا نه به جمهوری اسلامی) دوم در 12 آذر 58 (رأیگیری در مورد قانون اساسی) و سوم در 6 مرداد 68 (اصلاح قانون اساسی).
بهعبارتدیگر از سال 58 تا 68 تقریباً در یک دهه، سه رفراندوم در کشور داشتهایم ولی در 30 سال بعد تاکنون، هیچ؟! چرا؟ بدون شک روی آوردن به همهپرسی در مسائل مهم کشور، هم به نفع حکومت است و هم مردم و میتواند گرههای زیادی را باز کند.
بهعنوانمثال اگر در موضوع برجام، از مردم رأیگیری میشد دیگر هر فرد و گروهی هر سخنی را بر زبان نمیراند و به صدها تفسیر و تخریب روی نمیآوردند و اوضاع جامعه را ملتهب نمیکردند.