خانه ویژه (مصاحبه /گزارش) • پنج شنبه 9 بهمن 1393 ، 32 : 10 • کد خبر : 7560 از 0 نفر 0 باز آفريني نقش قنديل متعلق به دوره ساسانيان ؛ درتنگ چوگان عكس از: مهران عبادي / گفتگو: محمد رجبي به اتفاق دو تن از دوستان، به روستاي تنگ چوگان رفتيم وخدمت هنرمند پيكر تراشي رسيديم كه در حال خلق اثر بزرگي است و در رابطه با كاري كه انجام ميدهد، گفتگوي دوستانه اي داشتيم: * درود، از روزنامه ي طلوع ، براي گفتگو با شما آمدم، خودتان را معرفي كنيد؟ با درود و خوشامد به شما، دوستانتان و روزنامه ي طلوع ، عبدالرضا يا بهروز حاتمي هستم. * چرا عبدالرضا يا بهروز؟ در شناسنامه عبدالرضا هستم ولي بهروزصدايم مي كنند! * فاميلتان چطور، يا ندارد؟ فاميل قبلي ما ”پيرآذين”بود! * چه زيبا، با شغلت هم هماهنگي دارد، چرا عوض كرديد؟ درست مي فرمائيد ، تصميم پدر و عموهايم بوده، ولي من به عنوان نام هنري از آن استفاده مي كنم! * پس پيرآذين نام هنري شماست، چند سال داريد؟ متولد سال 1339 خورشيدي هستم! * كجا به دنيا آمديد؟ كازرون، محله ي چاه آبي يا چهابي! * آقاي پيرآذين يا حاتمي، از خانواده ، مدرسه ، تحصيلات برايمان بگوييد؟ در يك خانواده ي شلوغ بزرگ شدم، 4 برادر و4 خواهر دارم، ششمين فرزند خانواده ام! * چگونه هزينه ي اين خانواده ي شلوغ تأمين مي شد؟ پدرم قهوه چي بود، مغازه اش روبروي دادگستري فعلي كنار گاراژ صميمي بود، مادرم خانه دار، خود من از كوچكي كار مي كردم! * چه كاري وازچند سالگي؟ از ده سالگي سركوره ي آجر پزي بودم! * تحصيلاتت؟ درحين كار درس هم مي خواندم، ديپلمم را سال 1357 از دبيرستان بواسحاق كازرون در رشته اقتصاد گرفتم ، بعد از خدمت در نيروي هوايي بوشهر، به كارهايي چون بنايي و شوفري روي آوردم! * از چه سالي به اين حرفه روي آورديد؟ در سال 1372 خورشيدي براي اولين بار به تخت جمشيد يا به قول يوناني ها پرسپوليس رفتم و شيفته ي اين آثار شدم، با دقّت به اين اثارهنري سترگ نگريستم ! تخت جمشيد يا پرسپوليس زيباترين و با شكوه ترين بنايي است كه روي زمين ساخته شده! بله بسيار زيبا و حيرت انگيز، به اين فكر فرو رفتم كه اجداد ما با وسايل ساده چگونه اين اثر جاودان را خلق كردند! اين بنا چنان تأثيري روي من گذاشت كه تصميم گرفتم به سنگ تراشي روي آورم، مصمم شدم و ديوان حافظ را باز كردم تا ببينم خواجه؛ چه رهنمودي دارد؟ اين بيت آمد : <به ياد چشم تو خود را خراب خواهم ساخت /— بناي عهد قديم استوار خواهم ساخت> ؛ اعتماد به نفسم قوي تر شد، قلم وچكشي تهيه كردم و رشته كوه زاگرس را در پيش گرفتم! * بدون آموختن وشاگردي اين فن؟! از ده سالگي كه سركوره ي آجرپزي بودم ، با گِل خشت، مجسمه حيوانات را درست مي كردم و كنار آجر ها حرارت مي دادم! * با اين مجسمه هاي سفالي چه كار مي كردي؟ به دوستان يا هركس مايل بود و خوشش مي آمد مي دادم! * بدون دريافت وجه ؟ بله، در آن حدي نبود كه خريداري داشته باشد، آن زمان هم مردم نسبت به اين چيزها اهميّتي نمي دادند، دنبال نان بودند! * خب، ازسنگ تراشي بگوييد؟ ابتدا درغارهاي رشته كوه زاگرس به تراشيدن سنگ پرداختم! * اولين كارت، چه نقشي بود؟ اولين كارم در غاري در رشته كوه زاگرس نزديك روستاي دوان، تصوير رستم جهان پهلوان ايران را حجاري كردم! و آخرين كارم در غار، تصويرحافظ بود! * حالا هم اين آثار موجود است؟ بله همه ي آنها درغار بهجت آباد، رشته كوه نزديك دوان وجود دارد! * درغارهاي اين رشته كوه، بجز رستم كه اولين كارت بود وحافظ كه آخرين كار، چه نقش هاي ديگري حك كردي؟ لاله و لادن، دوقلوهاي بهم چسبيده را به خاطر ترحّم و همدردي با آنها نقش كردم، و چند كار ديگه به ابتكار خودم. سال 1374 خورشيدي، تمام آثارتاريخي ونقش برجسته هاي اطراف كازرون و برخي از آثاراستان فارس را ديدم تا از آنها الهام بگيرم! * ديدن اين آثار چه تأثيري داشت؟ تأثيرزيادي روي كارهايم داشت ؛ كارهايم بهتراز پيش شد. * اين كارها نفع مادي هم داشت؟ نه ، براي تمرين اين كار ها را انجام مي دادم ! * ازچه سالي ساكن تنگ چوگان شدي؟ سال 1384 خورشيدي، به عشق كتيبه هاي باشكوه و بي نظير تنگ چوگان، ساكن اينجا شدم، از آن روز تا اكنون؛ آثار زيادي خلق كرده ام كه مورد استقبال توريست ها و شهروندان و هم ميهنان قرارگرفته ! * از نظر مالي چگونه تأمين مي شويد؟ با فروش آثار و پذيرفتن سفارش؛ زندگي ام تأمين مي شود! * در آمدت خوب است ؟ راضي هستي؟ عاشق اين كارم، عاشق، دنبال منفعت نيست! * اشعار هم روي سنگ حجاري مي كني؟ بله؛ برخي اشعاري مي آورند و از من مي خواهند كه برايشان حجاري كنم! اينجا يك رباعي از خيام مي بينم :” جامي است كه عقل آفرين ميزندش /— صد بوسه ز مهر برجبين مي زندش / اين كوزه گر دهر چنين جام لطيف/ — ميسازد و باز بر زمين ميزندش !” * خوشنويسي اين اشعار را هم خودت انجام مي دي؟ خير؛ دوستان خطاطي دارم كه برام مي نويسند! * اولين كاري كه برايت در آمد خوبي داشت و به طور حرفه اي انجام دادي چي بود؟ كارهاي زيادي به فروش رساندم كه همه را يادم نيست، ولي كاري كه با قيمت قابل توجهي فروختم ، حجاري زرتشت، پيامبرايرانيان بود كه توسط يكي از اساتيد باستان شناسي دانشگاه تهران سفارش شده بود! * چه سالي؟ 1389 خورشيدي و بعد از چند ماه ، با اجازه ي خودم، به موزهي اديان در آلمان اهدا گرديد! * پس كار شما، تصوير زرتشت؛ مصلح اجتماع ايران ، در آلمان است؟ بله ، همان استاد باستان شناس با من تماس گرفت و از من اجازه خواست كه قصد چنين كاري دارم، شما موافقيد؟ من هم رضايت دادم ! * دركدام شهرآلمان ؛ اين موزه واقع شده ؟ اسمش درخاطرم نيست، ولي مي توانم زنگ بزنم و بپرسم، البته اگر ايران باشند! * نه ، نيازي نيست ؛ آقاي حاتمي يا پيرآذين هنرمند، درباره ي كار بزرگي كه دردست انجام داريد برايمان بگوييد؟ نقش قنديل، متعلق به دوره ساسانيان است وتنها نقشي است كه درآن ، زن پوشيده اي نمايان است! * اين زن كيست؟ آذر آناهيتا، در كنارهمسرش شاپوراول و يك موبد ! * نام نقش قنديل است؟ به مناسبت نزديك بودن به روستاي قنديل چنارشاهيجان به اين نام معروف شده، اين نقش، در اثرعوامل طبيعي و البته بي اعتنايي فرسوده شده، تصميم گرفتم آنرا در تنگ چوگان كنار ساير نقش ها باز آفريني كنم، تا كلكسيون كتيبه هاي تنگ چوگان كامل شود، به اين خاطرصخره اي كه ملاحظه مي كنيد را براي اين كارانتخاب كردم! * بله صخره ي زيبايي انتخاب كرده ايد، آيا با نقش اصلي مطابقت دارد، يا ابعادش متفاوت است؟ درست به اندازه نقش اصلي؛ طول 270 وعرض 230 سانتيمترساخته مي شود كه 30 درصد آن ساخته شده! * براي اين كار بزرگ، از جايي كمك گرفته ايد؟ خير، از جايي به من كمك نشده! * هزينه داربست و دستمزد چطور؟ هزينه داربست را خودم پرداخته ام ، دستمزد هم ازكسي نگرفته ام ، اميدوارم بتونم آن چيزي را كه در انديشه دارم انجام دهم و مورد پسند عموم واقع شود! * به اميد خدا همين طوركه دوست داريد خواهد شد، از مسئولين چه انتظاري داريد؟ از آنها مي خواهم كه در حفظ و نگهداري اين آثاربي مانند، كوشا باشند، چون تكرارشدني نيست، متأسفانه چندان اهميّتي به آنها داده نمي شود! مجسمه شاپوراول ، به ارتفاع شش متر واقع درغارشاپوركه دومين تنديس سنگي بزرگ وتاريخي جهان است، مورد بي مهري واقع شده ، اگر تله كابيني نصب شود كه مردم بتوانند راحت از آن ديدن كنند ، درآمد زيادي دارد كه مي توان صرف حراست از بقيه ي آثار نمود! * مجسمه شاپورهم در اثر واژگوني از قبل آسيب ديده، قابل ترميم هست؟ من پيشنهاد دادم كه حاضرم بدون دريافت مزد، آنرا ترميم كنم ، ولي هيچ پاسخي تا كنون نشنيدم ! * چرا بدون دريافت مزد؟ اين ها آثار تاريخي ايران است و متعلق به همهي نسلها، بايد از آنها نگهداري شود، تاريخ تصويري و هنرمندانه ي اين كشوراست كه اجداد فرهيخته ما، براي آگاهي نسل هاي بعد ازخود خلق كرده اند. بزرگترين نقش برجسته دوره ساساني، ابتداي تنگ چوگان كه پيروزي شاپور اول بر والرين را نشان مي دهد و ساير نقش ها ، از جمله ؛ نقش برجسته ي بهرام دوم در حال نبرد با شير، در سر مشهد كازرون به شدّت آسيب ديده و نياز به ترميم و حفاظت دارد! * مسئولين ميراث فرهنگي درجريان كار شما هستند؟ و شما را به اين كارتشويق كرده اند؟ مانع كارم نشده اند، برخي ها هم ازمن حمايت كرده اند، يكي ازكارشناسان اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان فارس كه چند بار به من سر زده، وباعث دلگرمي ام شده، آقاي هنرجويان است ،او با مدير كل ارشاد، درحمايت از كارم صحبت كرده! * در حمايت از كار شما وترميم و حفظ آثار به نتيجه اي رسيده؟ بهرحال تلاش خود را كرده اند، ديگران هم بايد كمك كنند تا كار به نتيجه برسد ! * بله ، از پروردگاربراي شما و همه ي پاسداران فرهنگ وتمدن ايراني ، تندرستي وبهروزي خواستارم ، اميدوارم آنچه را درنظر داريد به انجام رسانيد كه مورد پسند مردم وسازمان ميراث فرهنگي واقع شود! من هم از شما و دوستانتان سپاسگزارم كه زحمت كشيديد و به اين جا آمديد، بويژه آقاي مهندس عبادي كه پيش تر هم به من سر زده و ازكارهايم عكس و فيلم گرفته، از روزنامه طلوع ومدير مسئولش آقاي جعفري زاده و كاركنان روزنامه؛ براي همه تان آرزوي سلامتي دارم !