براساس علم مدیریت، هر پروژه ای که می خواهد تعریف شود حداقل باید از چهار جهت تکلیفش روشن شود: زمان- هزینه- کمیت و کیفیت.
باید مشخص شود که هر پروژه ای در چه مدت زمانی باید اجرا شود. زمان اجرای پروژه از این حیث مهم است که اگر بهره برداری از آن پروژه در آن مدت زمان صورت نگیرد، علاوه بر ضرر و زیانی که برجای می گذارد، تمام کارها، خدمات و محصولاتی که پس از
بهره برداری باید ایجاد می شد، معطل می ماند.
همچنین تعداد نیروهایی که باید مشغول به کار می شدند، نیز بیکار می مانند.
اگر کار یک ساعته، یک روزه انجام گیرد، اتلاف وقت و از دست دادن فرصت است و چیزی نیست که قابل جبران باشد. حال اگر یک پروژه، دو سه برابر وقت مورد نیاز، با تاخیر، عملیاتی شود، ببینید چه خساراتی به بار خواهد آورد.
هزینه، عنصر دوم در اجرای هر پروژه است. اگر برای اجرای یک پروژه، پول و اعتباری وجود نداشته باشد، اصولا معنا ندارد که مطرح شود. پروژه بدون اعتبار مثل چک بلا وجه و بدون محل است.
شما می توانید در یک جلسه، صدها چک میلیاردی را امضا و صادر کنید ولی موقعی که هیچ پولی در بانک ندارید، به جز فریب دادن طرف مقابل، چه معنایی دارد؟
مسئولینی که یک پروژه را طراحی، تصویب و کلنگ می زنند قبل از هرچیز، باید منبع هزینه و اعتبار موجود و قابل وصول را بررسی کنند و در اختیار مجریان قرار دهند. با وعده و وعید که نمی شود معجزه کرد.حتی پیامبران الهی نیز در عمران و آبادانی و سازندگی منطقه خود، معجزه نمی کردند!
با چه جرأتی، برخی هزاران طرح را به سرعت و با عجله به تصویب می رسانند بدون اینکه فکر تأمین منابع هزینه آن باشند؟ شاید در زمان اعلام خبرِ چنین مصوباتی، عده ای از مردم دلخوش شوند ولی دیر یا زود، با نبودن اعتبار و اجرایی نشدن این مصوبات، بدبین و ناراحت خواهند شد و احساس می کنند که فریب خورده اند.
عنصر سوم و چهارم، کمیت و کیفیت است. شاید برخی از طراحان و تصویب کنندگان این پروژه ها با خود گفته اند اگر اعتبار و هزینه لازم برای اجرای این پروژه ها نبود از کمیت و کیفیت آنها
می کاهیم و با پول کمتری آن را اجرا می کنیم. مثلا به جای احداث یک مدرسه 20 کلاسه، 10 کلاسه می سازیم و به جای امکانات آزمایشگاه مدرن، فضای ورزشی و امکانات استاندارد و ابزارهای الکترونیک، به شیوه سنتی آن را تمام و افتتاح می کنیم و با فدا کردن کمیت و کیفیت، زمان و هزینه را کمتر می کنیم! این بدترین روش اجرای یک پروژه است.
حال به نظر شما اگر اجرای پروژه های دولت قبل در استان فارس نیاز به 15 سال وقت داشته باشد کدامیک از عناصر چهارگانه: زمان- هزینه- کمیت و کیفیت رعایت خواهد شد؟