همیشه جذب و به کارگیری نیروی متخصص و مرتبط با مشاغل، دغدغه ای برای دولت ها بوده تا مبادا این اصل مهم، فدای ندانم کاری و زد و بندها گردد.
متأسفانه آنچه به نام پارتی بازی و یا حتی سیاسی کاری است، بر این نگرانی ها افزوده است. وجود نیروهای مازاد در برخی نهادها و ارگان ها، ناشی از همین ندانم کاری هاست. البته با توسعه مراکز آموزش عالی، تأمین نیروی تحصیل کرده و مرتبط با نیازهای مدیریتی، اداری و صنعتی و کشاورزی و... نه تنها به حد وفور که بیش از حد و اندازه است.
بنابراین رویکرد به روند گذشته که به علت کمبود نیروی کارآمد، روزگاری برای برطرف کردن نیازهای نهادها به جذب نیروهای نزدیک و یا غیرمرتبط با رشته های اداری و اجرایی می کردند، کار بسیار غیرمعمول و زیانباری است. چرا که وقتی نیروهای تحصیل کرده و آشنا با حرفه و فن و رشته ای وجود دارند، بهره جستن از افرادی که توان و صلاحیت اجرای حرفه ای را ندارند جز اتلاف وقت، جز ضرر و زیان به اقتصاد و توسعه کشور و جز نادیده گرفتن اصول حرفه ای و کاری نیست.
اما هرچه پست و سمت ومسئولیت ها بالاتر باشد، نگرانی برای انتخاب افراد نیز باید بیشتر باشد. یدک کشیدن عناوینی مثل مهندس و پزشک و دکتری باید به معنای دارا بودن لیاقت و شایستگی در رشته و یا سمتی مرتبط با مسئولیت باشد. چرا که پزشکی و دکترای حرفه ای و مهندسی، امروز به طور چشمگیری توسعه یافته، بنابراین جذب نیرویی که عمران و معماری خوانده در سمت و پستی که نیاز به مهندس برق و فارغ التحصیل در رشته ای زیرگروه برق دارد، مثل به کار گیری متخصص چشم به جای متخصص گوش است.
بنابراین آنچه به دنبال بحث ادغام وزارتخانه ها به نوعی مشکل ساز شده است، مسأله به کارگیری و انتصاب در وزارتخانه های جدید است. گویا رییس دولت قصد رفتن به مجلس و گرفتن رأی اعتماد برای وزارتخانه انرژی (نفت و نیرو) را ندارد، برای همین تا قبل از اجلاس اوپک، رییس دولت تلاش به سرپرستی وزارت نفت را داشت، اما با توجه به مخالفت های مجلس، به ناچار سرپرستی دکتر احمدی نژاد جایش را به حضور و سرپرستی مهندس محمد علی آبادی داد.
هرچند که ایشان هم مرکب حکمش خشک نشده، سر از وین و شرکت در اجلاس 159 اوپک درآورد، اما این سرپرستی، خودش جای بحث دارد، چرا که مدرک علی آبادی مهندسی معماری است. حالا از کی مهندسی نفت و معماری در یک مجموعه دانشگاهی قرار گرفته اند، این همان سؤالی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است.
شاید در گذشته، همکاری آقای احمدی نژاد به عنوان شهردار تهران و آقای علی آبادی به عنوان ناظر در شهرداری قابل تحمل و قبول بود، اما دادن پست و سمت به افراد، علاوه بر اعتماد و اطمینان، نیاز به کاردانی و شایستگی و تجربه دارد.
اینکه مهندس علی آبادی، دو سال پیش نتوانست در مجلس به عنوان وزیر نیرو رأی اعتماد بگیرد، یا اینکه او سر از سازمان تربیت بدنی درآورد، آنجا نیز موفقیت نصیبش نشد، بعد سمت رییس کمیته ملی المپیک را در اختیار گرفت، همه این جابجایی ها نمی تواند نشان از تجربه کاری وی برای سرپرستی در وزارت انرژی (نفت) باشد.
بدون شک شاید ساده ترین کار در این پست برای علی آبادی، شرکت در اجلاس 159 سازمان اوپک در اتریش و پافشاری بر ثابت ماندن سقف تولید نفت بود.
شاید رییس دولت این فرصت 3 ماه سرپرستی علی آبادی در این وزارتخانه جدید را تا تعیین وزیر جدید، غنیمت شمارد تا بلکه از آنچه که به عنوان حضور در مجلس تلقی می شود، احساس نیاز نکند.
اما آنچه مهمتر از رفتن رییس دولت به مجلس و معرفی فردی به عنوان وزیر است، به کار گیری نیرویی کارآمد، لایق، کاردان و از همه مهمتر، متخصص و آشنا به صنعت نفت و گاز و پتروشیمی و نیروست.
مطمئناً چنین فردی می تواند باشد، اگر سیاسی کاری نشود. اگر سلیقه ای و جناحی با آن برخورد نشود. قطعا برای سرپرستی هم که سمت اجرایی مهمی بوده و هست، بیشتر و بهتر می توانستند فردی را انتخاب و معرفی نمایند.
وزارتخانه نفت، یکی از قدیمی ترین وزارتخانه هاست. هر چند که تا سال 1358 به عنوان شرکت ملی نفت ایران فعالیت داشته است، اما دهه هاست که مراکز آموزشی تربیت تکنسین و دانشجو داشته است. یکی از قدیمی ترین دانشکده های معروف جهان در امر نفت در آبادان و امروز در اهواز را در اختیار داشته و دارد. بهترین و نخبه ترین مهندسین در امر نفت و پالایش را در اختیار داشته و دارد.
چطور با چنین توان علمی و سابقه موفق پرورش و تأمین نیرو، امروز سرپرستی وزارتخانه انرژی (نفت و نیرو) باید این چنین مشکل ساز گردد؟
چطور باید فردی که تحصیلاتش و تجربه کاری اش، هیچ سنخیتی با آنچه در اختیارش گذاشته می شود ندارد، ریاست و سرپرستی چنین نهاد مهمی را برعهده گیرد؟
بی شک امور فنی و تخصصی در صنعت نفت ایران، خیلی بیشتر و بااهمیت تر از گفتن بلی یا خیر از سوی مهندس علی آبادی و یا هر فردی که بدون آشنایی و شناخت، عهده دار سمت و پستی تا این اندازه مهم و خطیر می شود، است.
آنچه بیش از پیش باید مدنظر رییس دولت باشد، این است که ما بیشتر از همیشه نیازمند جذب نیروهای متخصص و حرفه ای و لایق و کاردان در امور مدیریتی و اجرایی کشور به دور از سیاسی کاری و خط و جناح بازی هستیم.
پس در زمان کوتاه باقی مانده پیش رو، باید به لیاقت و شایستگی ها توجه گردد تا مردم زیان نبینند و به حاشیه ها دامن زده نشود.
منوچهر حبیبی