مرکز پژوهشهای اتاق ایران با انتشار گزارش به بررسی ساختار اقتصادی و تجاری امارات متحده عربی پرداخته است. در این گزارش با اشاره به امضای قرارداد تجارت آزاد هند با امارات هشدار داده است: این قرارداد از ارزش بندر چابهار به عنوان کانون تجارت منطقهای هند کم خواهد کرد.
به گزارش تابناک به نقل از اتاق بازرگانی ایران، مرکز پژوهشهای اتاق ایران با انتشار گزارش «سند سیاست تجاری امارات» به بررسی ساختار اقتصادی و تجاری امارات متحده عربی و مهمترین اسناد و استراتژیهای کلان اقتصادی این کشور پرداخته است.
طبق این گزارش، مشارکت بخش خصوصی و دولتی ایران با امارات در پروژههای حملونقل و ترانزیت، انرژیهای تجدیدپذیر، توریسم و استارتاپهای فعال در زمینه خدمات الکترونیک و هوش مصنوعی مزایای بسیاری برای ایران خواهد داشت.
بر اساس این گزارش، اگرچه حجم تجارت دو جانبه ایران با امارات متحده عربی به عنوان یکی از مهمترین شرکای تجاری منطقهای به دنبال تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران و برخی مشکلات سیاسی میان ایران و امارات کاهش پیدا کرده است، با این حال امارات کماکان یکی از جذابترین کشورهای منطقه برای بخش خصوصی ایران به شمار میآید.
در گزارش مرکز پژوهشهای اتاق ایران تأکید شده است: در حوزه سیاست تجاری امارات بر شکلدهی به موافقتنامههای تجارت آزاد با طیفی از کشورها متمرکز شده است و این کشورها را بهعنوان بازارهای هدف برگزیده است. دولت این کشور در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که امضای فوری موافقتنامه جامع همکاری اقتصادی با ۸ کشور شامل هند، بریتانیا، ترکیه، کره جنوبی، اتیوپی، اندونزی، رژیم صهیونیستی و کنیا را در دستور کار خود قرار داده است. همچنین این کشور عضو مجموعه بزرگی از سازمانهای بینالمللی در حوزه تجارت است که از جمله مهمترین آنها سازمان تجارت جهانی، شورای همکاری خلیج فارس، موافقتنامه تجارت آزاد GCC-EFTA و منطقه تجارت آزاد پانعربی هستند.
این گزارش با اشاره به امضای قرارداد تجارت آزاد هند با امارات هشدار داده است: این قرارداد از ارزش بندر چابهار به عنوان کانون تجارت منطقهای هند کم خواهد کرد. اما فعال شدن بندر چابهار با مشارکت هند کمک خواهد کرد تا حداقل کانون تجارت منطقهای هند با مقصد روسیه و آسیای مرکزی در سواحل ایران شکل بگیرد.بر اساس این گزارش، توافقنامه تجاری میان ترکیه و امارات متحده عربی این پتانسیل را دارد که خود به یک مزیت اقتصادی، سیاسی و ترانزیتی مهم برای ایران تبدیل شود. با توجه به تنشهای موجود میان عربستان سعودی و ترکیه از یک سو و قطر از سوی دیگر، با شکلگیری توافقنامه تجارت میان امارات و ترکیه، ایران میتواند نقش مهمی در اتصال همه این کشورها به یکدیگر ایفا کند.
مرکز پژوهشهای اتاق ایران در گزارش خود بر این نکته تأکید کرده که ضرورت دارد دانش تخصصی-فنی لازم برای ورود بخش خصوصی به حوزههای نوین همکاری اقتصادی با امارات ایجاد و توسعه یابد. این دانش هر چند در ایران وجود دارد، به واسطه تحریمهای طولانی علیه اقتصاد ایران، با فعالیتهای تجاری کشور پیوند نخورده است.
در این گزارش آمده: یکی دیگر از مسائل فنی موجود در روابط تجاری دوجانبه، ضرورت ایجاد و توسعه بخشهای حقوقی در شرکتهای تجاری که قصد همکاری اقتصادی با امارات را دارند؛ با توجه به پیچیدگی روزافزون فرایندها و سازوکارهای تجارت بینالملل، این مسئله بیش از همیشه حیاتی به نظر میرسد.
این گزارش با اشاره به اینکه تلاش برای جذب سرمایه اماراتی در پروژههای زیرساختی که دستکم بر اساس اسناد بالادستی ملی، مورد حمایت سیاستگذار است، یکی از حوزههای همکاری مشترک است، ادامه داده است: از جمله این گونه همکاریها میتوان به مشارکت امارات با بخش خصوصی و دولتی ایران در پروژههای حملونقل و ترانزیت، انرژیهای تجدیدپذیر، توریسم و استارتاپهای فعال در زمینه خدمات الکترونیک و هوش مصنوعی اشاره کرد.
در این گزارش با توجه به تلاش امارات برای افزایش تولید و صادرات محصولات غذایی، بر سرمایهگذاری مستقیم شرکتهای ایرانی در امارات تأکید شده است.
تحلیل خبر
بازار تجارت جهانی، رقابت فشرده و سرنوشتساز برای همه کشورهاست.
هر کشوری که بتواند بازار کشورهای دیگر را تصاحب کند، برگ برنده در دست آن کشور است. در تجارت جهانی بین کشورها، اخلاق و دوستی معنا نمیدهد آنچه تعیینکننده است «منافع ملی» هر کشوری است. در این مصاف حتی کشورهای مشترک المنافع و متحد، براساس منافع ملی خود عمل میکنند.
اگر قرار باشد مشترک المنافع و متحد بودن به منافع یکی از این کشورها، لطمه وارد کند، حاضر به ادامه همکاری با بقیه نخواهد بود.
جذب مشتریان جدید و نفوذ در بازار و به دست آوردن منافع جدید، لازمه حیات اقتصادی کشورهاست. هند و روسیه و چین با کشورهای اروپایی و آمریکا و سایر کشورها در این کشمش اقتصادی فرقی ندارند. این طور نیست که اگر یکی از این کشورها با ما دست دوستی داد به منافع ملی ما کمک کند و از منافع خودش بگذرد. لذا باید کشور ما نیز در تصاحب بازار سایر کشورها - چه دوست و چه دشمن- فرصتها را از دست ندهد و بر غنای تجارت جهانی خود بیفزاید. صادرات، واردات، ترانزیت، مناطق آزاد تجاری، توریسم، انرژی، هوش مصنوعی و ...نبض اقتصاد کشور هستند و باید لحظه به لحظه به نفوذ اقتصادی در منطقه خاورمیانه، آسیا و جهان بپردازند در غیر این صورت در رقابت با دیگر کشورها - حتی کشور کوچکی مثل امارات- خواهیم باخت.