رئیس مرکز ملی هوای سازمان محیط‌زیست با بیان اینکه در قانون بودجه ۱۴۰۲، مبلغ ۸۴۰ میلیارد تومان برای اجرای تکالیف تعیین‌شده در قانون هوای پاک در نظر گرفته شده است، گفت: بررسی‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست نشان می‌دهد که اجرای اقدامات اساسی پیش‌بینی‌شده در قانون هوای پاک برای رفع آلودگی هوا به حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
«داریوش گل‌علیزاده» رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره پیش‌بینی اعتبارات لازم برای مقابله با آلودگی هوا در سال ۱۴۰۲ توضیح داد: در قانون بودجه ۱۴۰۲، مبلغ ۸۴۰ میلیارد تومان اعتبار به‌منظور اجرای تکالیف تعیین‌شده در قانون هوای پاک برای دستگاه‌های مختلف در نظر گرفته شده و همچنین پیش‌بینی شده است که دولت می‌تواند علاوه بر این رقم، حدود ۱۶۰ میلیارد تومان از محل جرائم پیش‌بینی‌شده در این قانون درآمد کسب کند. عمده این درآمدها نیز مربوط به ماده ۶ قانون هوای پاک است که در آن برای خودروهای فاقد معاینه فنی، واحدهای صنعتی آلاینده و .... جرایمی در نظر گرفته شده است.
وی افزود: اگرچه اعتبارات لازم برای اجرای تکالیف تعیین‌شده در قانون هوای پاک در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال‌های قبل با افزایش محسوسی مواجه بوده است، ولی ارقام پیش‌بینی‌شده در بودجه امسال به هیچ وجه به اعتبارات مورد نیاز برای رفع معضل آلودگی هوا نزدیک نیست. بررسی‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست نشان می‌دهد که اجرای اقدامات اساسی پیش‌بینی‌شده در قانون هوای پاک به حدود ۱۰۰ هزار میلیارد اعتبار نیاز دارد تا بتوان گام‌هایی جدی و سریع برای حل مشکل آلودگی هوای کلانشهرها برداشت و این رقم ثابت می‌کند که بودجه تعیین‌شده نسبت به نیازهای کشور برای رفع آلودگی هوا بسیار اندک است.
بودجه امسال قانون هوای پاک فقط کفاف خرید ۸۰ اتوبوس را می‌دهد
رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر این که انباشت تکالیف روی زمین‌مانده از سال‌های گذشته باعث افزایش شدید مبلغ مورد نیاز برای اجرای مفاد مختلف قانون هوای پاک شده است، اظهار داشت: توسعه حمل‌ونقل عمومی از جمله مهمترین راهکارهای تعیین‌شده در قانون هوای پاک برای رفع معضل آلودگی هوای کلانشهرها است، این در حالی است که همین حالا شهر تهران با کمبود بیش از ۸ هزار دستگاه اتوبوس مواجه است، اما کل رقم در نظر گرفته‌شده برای اجرای قانون هوای پاک در قانون بودجه ۱۴۰۲ که بخش اعظم آن به خرید وسایل نقلیه عمومی مورد نیاز کلانشهرها اختصاص دارد، فقط کفاف خرید ۸۰ اتوبوس را می‌دهد.
گل‌علیزاده با بیان این که به دلیل کمبود اعتبارات پیش‌بینی‌شده برای مقابله با آلودگی هوا، حتماً اقدامات لازم برای رفع این معضل باید با اولویت‌بندی مشخصی اجرا شوند، عنوان کرد: با اولویت‌بندی تکالیف تعیین‌شده در قانون هوای پاک، می‌توانیم در زمان کوتاه‌تر و با اثربخشی بیشتر به نتیجه مطلوب‌تری در مقابله با آلودگی هوا برسیم. البته برای رفع این معضل نباید تنها به اعتبارات پیش‌بینی‌شده در قوانین بودجه سنواتی بسنده کنیم، بلکه می‌توانیم از ظرفیت‌های مختلف نظیر ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر نیز برای تأمین مالی اقدامات مورد نیاز برای مقابله با آلودگی هوا استفاده کنیم.
وی در ادامه گفت: در ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر پیش‌بینی شده است که بخشی از مبالغ تأمین‌شده از محل صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌تواند به پروژه‌های لازم برای مقابله با آلودگی هوا اختصاص یابد؛ بنابراین اعتبارات مورد نیاز برای توسعه ناوگان مترو، خرید اتوبوس‌های برقی یا احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر، همگی می‌تواند از محل صرفه‌جویی‌های پیش‌بینی‌شده در ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر تأمین شود، زیرا تمام این اقدامات در کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در سطح کشور تأثیر خواهد گذاشت که علاوه بر کاهش آلودگی هوا، می‌تواند درآمدهای دولت از طریق صادرات سوخت‌های فسیلی و محصولات مشتق‌شده از نفت و گاز را نیز افزایش دهد.
تحلیل خبر
1 به 119 و افزایش مرگ و میر مردم
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
افزایش آلودگی هوا یعنی افزایش مرگ و میر و ابتلای انسان‌ها به ده‌ها بیماری خزنده. مدتی است که مسئولان ذیربط، هشدارهای پیاپی در مورد افزایش آلودگی هوا می‌دهند و مسئولان بهداشت و درمان کشور نیز رابطه آلودگی هوا با افزایش مرگ و میرها و ابتلای مردم به انواع بیماری‌های خطرناک را اعلام کرده‌اند. روزنامه طلوع نیز در تحلیل‌های خود، بارها به این مهم پرداخته و چون این مسئله با جان و سلامتی انسان‌ها ارتباط دارد، به آن توجه ویژه داشته و خواهد داشت.
یقیناً برای رسیدن به «هوای پاک» باید هزینه کرد. اینطور که رئیس مرکز ملی سازمان محیط زیست بیان کرده، برای مقابله با آلودگی هوا و دستیابی به هوای پاک مبلغ 100 هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است درحالی که بودجه امسال قانون هوای پاک مبلغ 840 میلیارد تومان است. اگر 100 هزار میلیارد تومان را بر 840 میلیارد تومان تقسیم کنیم عدد تقریبی 119 به دست می‌آید. یعنی باید بودجه فعلی 119 برابر شود تا تقریباً به مبلغ مورد نیاز اعتبار برای تأمین هوای پاک برسیم! خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!
یکی از راهکارهای جبران این کسری، کاستن از بودجه جاهای دیگر، که بود و نبودشان به اهمیت پاکی هوا نمی‌رسد و در اولویت زندگی مردم نیستند، می‌باشد. باید دید بودجه و اعتبار سالانه، کجاها خرج می‌شود، که اگر خرج نشود، تاثیری در زندگی مردم ندارد و بهتر است حذف شده و به محل اعتبارات قانون هوای پاک افزوده شود.
راهکارهای دیگر تبدیل خودروها به خودروهای برقی، جایگزین سوخت‌های آلاینده کارخانه‌ها و صنایع، اجتناب از مازوت سوزی، کاستن از ترافیک، افزایش فضای سبز، حفظ و مراقبت از محیط زیست و جنگل‌ها و باغات کهن، حفظ منابع آبی و جایگزینی برق خورشیدی بجای نیروگاه‌های برق با سوخت فسیلی و سیکل ترکیبی و ... است که باید به دور از شعار و در یک برنامه منسجم علمی پایدار دنبال شود.