وزیر خارجه در پاسخ به پرسشی پیرامون اخبار منتشر شده درباره برگزاری مذاکرات غیرمستقیم میان هیئت‌های عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در عمان گفت: همان‌طور که اعلام شد و در توییتی اطلاع‌رسانی کردم، مذاکرات روز شنبه در عمان برگزار خواهد شد. این مذاکرات به صورت غیرمستقیم انجام خواهد گرفت و ما شیوه دیگری را برای مذاکره نمی‌پذیریم.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، سید عباس عراقچی، وزیر خارجه که به منظور دیدار با مقام‌های الجزایر وارد پایتخت این کشور شده بود در گفت و گو با خبرنگاران اعزامی درباره اهداف و اهمیت این سفر گفت: روابط ایران و الجزایر روابطی قدیمی و مستحکم است که ریشه‌های عمیقی دارد. دوستی بین این دو کشور سابقه بسیار زیادی دارد و دوستان ما در الجزایر در مقاطع تاریخی مهم همواره در کنار جمهوری اسلامی ایران بوده‌اند و گام‌های مثبتی در راستای بهبود اوضاع منطقه برداشته‌اند. ما مواضع مشترکی درخصوص مسائل منطقه داریم، به ویژه مواضع الجزائر در رابطه با فلسطین که بسیار محکم و قابل توجه است.
وزیر خارجه در ادامه افزود: ما همواره درباره مسائل منطقه با یکدیگر مشورت داشته‌ایم. در مواقع مختلف با وزیر خارجه الجزایر یا به صورت حضوری دیدار داشته‌ام یا تلفنی صحبت کرده‌ام. همکاری‌های دوجانبه ما نیز در سطح نسبتاً مطلوبی در حال پیشرفت است و طبیعی است که ما به صورت دوره‌ای مشاوره‌های خود را ادامه دهیم. سفر من عمدتاً در همین راستا خواهد بود.
مذاکرات غیرمستقیم، شیوه مذاکراتی مورد پذیرش ایران است
وزیر خارجه در پاسخ به پرسشی پیرامون اخبار منتشر شده درباره برگزاری مذاکرات غیرمستقیم میان هیئت‌های عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در عمان گفت: همان‌طور که اعلام شد و دیشب در توییتی اطلاع‌رسانی کردم، مذاکرات روز شنبه در عمان برگزار خواهد شد. این مذاکرات به صورت غیرمستقیم انجام خواهد گرفت و ما شیوه دیگری را برای مذاکره نمی‌پذیریم.
وزیر خارجه با ارائه توضیحاتی درباره شکل مذاکرات پیش رو گفت: اهمیت شکل مذاکره، چه مستقیم و چه غیرمستقیم، به نظر من در درجه اول نیست. آنچه که واقعاً اهمیت دارد، مؤثر بودن یا غیرمؤثر بودن مذاکرات، جدیت طرفین و نیات آنها و اراده آنها در رسیدن به توافق است. در این زمینه، ما شکل مذاکره را تابع مسائل مختلفی می‌دانیم و به همین دلیل مذاکرات غیرمستقیم را انتخاب کرده‌ایم.
عراقچی افزود: دلیل این انتخاب این است که مذاکراتی که آنها به وسیله فشار و تهدید نکات خود را تحمیل کنند، در واقع دیکته کردن است و ما به این شیوه اعتقادی نداریم. مذاکره غیرمستقیم می‌تواند تضمین‌کننده یک گفتگوی واقعی و مؤثر باشد. ما هم به این شیوه پیش خواهیم رفت.
قراری برای تبدیل سریع مذاکرات غیرمستقیم به مستقیم نگذاشتیم
وزیر خارجه با اشاره به اینکه این نوع مذاکره چیز عجیب و غریبی نیست، خاطرنشان کرد: این نوع مذاکره در تاریخ روابط بین‌الملل بارها اتفاق افتاده است. کشورهایی هستند که به دلایل تاریخی و سایر دلایل حاضر نیستند با هم مذاکره مستقیم داشته باشند. به عنوان مثال، هم اکنون مذاکرات بین روسیه و اوکراین به صورت غیرمستقیم و از طریق آمریکا در حال انجام است؛ زیرا دو طرف به دلایل خاص خود حاضر به ملاقات مستقیم نیستند و مذاکرات از طریق یک واسطه انجام می‌شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: در موضوع میان ما و آمریکا، عمان واسطه است. ما به عمان به عنوان واسطه به دلیل سابقه خوبی که وجود داشته، اطمینان داریم و امیدواریم با اراده جدی طرف مقابل برای رسیدن به یک راه‌حل دیپلماتیک مواجه شویم. این هست که در مذاکرات مهم است.
وزیر خارجه در پاسخ به این پرسش که گفته شده دور نخست مذاکرات دو طرف غیرمستقیم خواهد بود و سپس به مذاکرات مستقیم تبدیل خواهد شد، گفت: ما چنین قراری نگذاشتیم.
عراقچی درباره محور مذاکرات پیش رو میان ایران و آمریکا گفت: در مورد محور مذاکرات، طبیعی است که هر کسی ممکن است گمانه زنی یا آرزوهای خود را مطرح کند. آنچه مقامات رژیم صهیونیستی گفته‌اند (مدل مذاکراتی لیبی)، آرزوهای آن‌هاست که هرگز محقق نخواهد شد. ما به دنبال تأمین منافع مردم ایران هستیم و برنامه هسته‌ای ما کاملاً صلح‌آمیز و مشروع است. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نیز بر مشروعیت برنامه ما صحه گذاشته است. بنابراین از لحاظ بین المللی شبهه‌ای به این برنامه وارد نیست.
وزیر خارجه در ادامه افزود: در صورتی که سؤالات یا ابهاماتی وجود داشته باشد، ما آماده‌ایم تا روشنگری کنیم. ما به صلح آمیز بودن برنامه خود اعتماد داریم و برای اعتمادسازی بیشتر در این باره هم مشکلی نداریم مگر اینکه محدودیتی برای ما ایجاد کند و یا مانعی در راستای اهداف ایران باشد. در مقابل اعتماد سازی طبیعی است که تحریم‌هایی که ناعادلانه به خاطر اتهامات نادرست وارد شده بر ایران تحمیل شده باید برداشته شود.
توپ در زمین آمریکاست.
عراقچی خاطرنشان کرد: هدف اصلی ما در مذاکرات، احقاق حقوق مردم ایران و رفع تحریم‌هاست. اگر اراده واقعی در طرف مقابل وجود داشته باشد، این هدف قابل دست‌یابی است و به شیوه آن هم ارتباطی ندارد چه مستقیم باشد و چه غیرمستقیم. در حال حاضر، ترجیح ما برگزاری مذاکرات به‌صورت غیرمستقیم است و هیچ قراری برای تبدیل آن به مستقیم نداریم، زیرا مستقیم را برای اهداف مذاکره مفید نمی‌دانیم. اگر طرف مقابل اراده لازم و کافی را داشته باشد، توافق قابل حصول است. در نهایت، طبق عبارت معروف توپ در زمین آمریکاست، اگر طرف مقابل با اراده واقعی به عمان بیاید، حتماً به نتیجه خواهیم رسید.
وزیر خارجه در پاسخ به پرسشی درباره وجود پیش شرط در مذاکرات پیش رو گفت: هیچ پیش‌شرطی از نظر ما پذیرفتنی نیست
عراقچی در پایان گفت: طبق اطلاعاتی که ما داریم از طرف ایالات متحده، استیو ویتکاف حضور خواهد داشت و از طرف ایران هم من شرکت خواهم کرد.
تحلیل خبر
گذرِ زمان در سیاست،جای طلبکار و بدهکار را عوض می‌کند
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
به نظر می‌رسد با توجه به سخنان وزیر امور خارجه که «اگر آمریکا با اراده واقعی به عمان بیاید حتما به نتیجه خواهیم رسید» نشان می‌دهد که ایران مذاکره با آمریکا را پذیرفته است.
البته این تصمیم عاقلانه‌ای بوده و باعث می‌شود بهانه جنگ‌افروزی و ریختن خون مردم و حملات بی‌رحمانه به کشور، از طرف مقابل گرفته شود.
اینکه بعضی می‌گویند در مذاکره، مجبور می‌شویم امتیازات زیادی به آمریکا بدهیم، ظاهرا حرف درستی است اما اگر در دهه
60-70 با نظر مثبت مسئولان وقت، وارد مذاکره می‌شدیم، ماجرا کاملاً برعکس بود چرا که آمریکا و اروپا و حتی کشورهای ثروتمند عرب، حاضر بودند بیشترین امتیازات را به ما بدهند.
خاصیت سیاست و دیپلماسی این است که گذرِ زمان، شرایط را تغییر می‌دهد و جای طلبکار و بدهکار را عوض می‌کند. اینجاست که سیاستمداران با هوش و توانمند، به موقع تور شکار را می‌گسترند و هرآنچه بخواهند، صید می‌کنند.بدون تردید دهه‌های گذشته برای مذاکره، زمان مناسب‌تر و نتیجه‌بخش‌تری بود و اینک نیز هرچه زمان بگذرد، شرایط، سخت‌تر می‌شود و فرصت انتخاب و گزینش از دست می‌رود.
پس اصل مذاکره برای کشور ما، یک نوع الزام است و اجتناب‌ناپذیر. اما اینکه مذاکره به صورت مستقیم و رو در رو (Face to face) باشد یا غیرمستقیم، بحث دوم است. درجریان برجام، مذاکرات به صورت مستقیم و چهره به چهره بود و این اواخر که روسیه به عنوان واسطه وارد شد، به خاطر تاکید بر منافع خودش، کار را خراب کرد. حال اگر به هر دلیلی مسئولان تشخیص داده‌اند که مذاکرات به صورت واسطه‌ای باشد، حداقل،کار خوب آنها این است که عمان را انتخاب و روسیه را حذف کرده‌اند. چون بدون تردید، با واسطه‌گری روسیه، منافع ایران تأمین نخواهد شد.
البته این یک اصل مهم در روابط اجتماعی است که «هرکس، حرف خودش را، خودش بهتر می‌تواند به‌طرف مقابل منتقل کند تا با واسطه».
با عزمی که وزیر امور خارجه دارد و می گوید در مذاکرات حتما به نتیجه خواهیم رسید، امید است فصل نوینی در مشکل گشایی از معضلات کشور گشوده شود.