سیدعباس عراقچی با اشاره به اینکه همه اقدامات دستگاه دیپلماسی در هماهنگی کامل با مراجع ذی‌ربط و مطابق دستورالعمل‌ها و مأموریت‌های مشخص انجام می‌شود، گفت: «ما هیچ‌گاه از دفاع از حقوق و امنیت مردم کوتاه نخواهیم آمد. همچنین تحت تأثیر جوسازی‌ها قرار نمی‌گیریم و برای تأمین منافع مردم ایران، با قدرت و ثبات عمل خواهیم کرد.»
به گزارش ایرنا، عباس عراقچی وزیر امور خارجه با حضور در برنامه «گفت‌وگوی ویژه خبری» به پرسش‌ها پیرامون توافق جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قاهره، پایتخت مصر و همچنین آخرین وضعیت مذاکرات با تروئیکای اروپایی در حوزه رفع تحریم پاسخ داد.
اعتبار توافق با آژانس تا زمانی است که هیچ اقدام خصمانه‌ای علیه ایران صورت نگیرد
وزیر خارجه با اشاره به اینکه قانون مجلس در توافق جدید کاملاً رعایت شده، ادامه داد: نگرانی‌های امنیتی ایران مورد توجه قرار گرفته است؛ نه صرفاً با موافقت، بلکه با پذیرش و اعتراف آژانس. همچنین، شکل همکاری جدید به‌طور رسمی مورد پذیرش قرار گرفته است. بر پایه همه این موارد، توافقی حاصل شد که مشخص می‌کند همکاری‌های آینده چگونه باید باشد. در حال حاضر هیچ بازرسی در دستور کار نیست. البته اگر از آقای گروسی پرسیده شود، ایشان خواهند گفت که بازرسی در توافق وجود دارد، اما این بازرسی مشروط به طی مراحل خاص خود است؛ مراحلی که در آن همه ملاحظات ایران، قانون مجلس و ملاحظات شورای عالی امنیت ملی لحاظ خواهد شد.
آقای گروسی باید به شورای حکام گزارش دهد که توافقی صورت گرفته که مورد رضایت او بوده و منطبق بر قوانین است. بنابراین، او تأکید می‌کند که دسترسی‌ها وجود دارد. اگر از من هم بپرسید، می‌گویم بله دسترسی وجود دارد، اما پس از طی مراحلی که در آن تمام ملاحظات ایران رعایت می‌شودعراقچی ادامه داد: نکته پایانی اینکه، پس از امضای توافق، من بلافاصله در کنفرانس مطبوعاتی این موضوع را اعلام کردم، در مصاحبه با خبرنگار صدا و سیما در قاهره نیز بر آن تأکید کردم و اکنون نیز مجدداً تصریح می‌کنم که اعتبار این توافق تا زمانی برقرار است که هیچ اقدام خصمانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران صورت نگیرد؛ از جمله فعالسازی مکانیسم اسنپ‌بک. اگر علیرغم همه مخالفت‌ها در شورای امنیت، این مکانیسم فعال شود، از نظر ما این توافق دیگر هیچ اعتباری نخواهد داشت.
بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، یک اشتباه بزرگ است
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: بنابراین، اگر اروپایی‌ها به سراغ اسنپ‌بک بروند، نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کنند بلکه آن را پیچیده‌تر و سخت‌تر خواهند کرد؛ درست مانند همانطور که اقدام نظامی چنین پیامدی داشت. البته منظور من این نیست که اسنپ‌بک دقیقاً معادل حمله نظامی است، بلکه تأکید دارم که همانند آن، به‌جای گشودن راه‌حل، مسیر را دشوارتر می‌سازد.
وی ادامه داد: اروپایی‌ها اگر بخواهند این مسیر را انتخاب کنند، این انتخاب خودشان است. اما باید بدانند با چنین اقدامی آخرین ابزار خود را در موضوع هسته‌ای از دست خواهند داد و عملاً از روند مذاکرات حذف می‌شوند. به همین دلیل، فعالسازی اسنپ‌بک یک اشتباه بزرگ است. ممکن است نهایتاً آن را اجرا کنند، اما به هیچ نتیجه‌ای دست نخواهند یافت.
فعالسازی اسنپ‌بک قطعاً خساراتی برای ما دارد
عراقچی خاطرنشان کرد: البته باید روشن بگویم که ما نمی‌گوییم اسنپ‌بک اقدامی بی‌خطر و بی‌ضرر است. قطعاً آسیب‌ها و خساراتی برای ما دارد و باید از آن پیشگیری شود. اما میزان این خسارات به‌هیچ‌وجه آن‌گونه که برخی تبلیغ می‌کنند، بزرگ و تعیین‌کننده نیست؛ بیشتر یک فضای روانی سنگین ایجاد کرده‌اند. درنهایت، این اقدام هیچ دستاوردی برای اروپا نخواهد داشت و صرفاً شرایط را پیچیده‌تر خواهد کرد.
نباید از مذاکره ترسید
سیدعباس عراقچی با تاکید بر اینکه دیپلماسی یک امر سیال است و جریان دارد، گفت: نباید از مذاکره ترسید که اگر امروز وارد مذاکره شویم چه خواهد شد. اگر طرف مقابل ترفند یا حیله جدیدی به کار بگیرد، ما نیز با آن مقابله خواهیم کرد. اگر هم نهایتاً ۲۲۳۱ تمدید شود، معنایش این است که شش ماه دیگر برای دیپلماسی فرصت فراهم شده است. من نمی‌گویم این الزاماً امر مثبتی است، اما در هر حال یک فرصت است. ممکن است فشارها افزایش یابد، اما ما با این فشارها مقابله خواهیم کرد؛ مگر تاکنون فشار کمی بر ما وارد شده است؟ با همه آن‌ها ایستادگی کردیم و باز هم خواهیم کرد.
تحلیل خبر
قلب دیپلماسی، «مذاکره» است
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
مهم‌ترین مأموریت‌های وزارت امور خارجه، با کشورهای دیگر و سازمان‌های بین‌المللی از طریق مذاکره و گفت و گو انجام می‌گیرد. اگر باب مذاکره بسته شود یعنی عملاً وزارت امور خارجه تعطیل است، چون ابزاری کارآمد، جایگزین مذاکره وجود ندارد. اما اینکه مذاکره تا چقدر می‌تواند مفید و مثبت باشد و منافع ملی را تأمین کرده، در مسیر رشد و توسعه کشور قرار گیرد حداقل بستگی به دو چیز دارد: یکی توانمندی مذاکره‌کنندگان جهت اقناع کردن طرف مقابل و دیگری جهت‌گیری و ماهیت سیاست خارجی کشور در قبال دیگر کشورها و سازمان‌های بین‌المللی.
هرچه سیاست خارجی کشور، جهان‌پسندتر بوده و مقبولیت جهانی بیشتری داشته باشد، مذاکره‌کنندگان با انرژی کمتری می‌توانند طرف مقابل را به سطح اقناع پذیری برسانند.
اما به موازات اینکه سیاست خارجی ما با سیاست خارجی کشورهای دیگر، زوایه داشته باشد و یا در سطحی شدیدتر، مغایرت و تضاد داشته باشد، مذاکره‌کنندگان باید نیرو و انرژی بیشتری صرف کنند تا شاید بتوانند طرف مقابل را راضی و قانع کنند.
نکته دیگر اینکه هرچه موضوعات و محور مذاکرات، مسائل حساس‌تر، پیچیده‌تر و مهمتر و پیش‌فرض‌های ذهنی طرفین، نسبت به یکدیگر منفی‌تر باشد، اصطکاک و مقاومت طرفین بالاتر می‌رود و برای رسیدن به توافق و مطالبات مشترک، کار به جاهای سخت‌تر و باریک‌تر کشیده می‌شود.
همانطور که می‌دانیم مذاکره‌کنندگان کشور ما درگیر با چند موضوع پیچیده در مذاکراتشان هستند؛ موضوع هسته‌ای، موشکی، گروه‌های مقاومت و مکانیسم ماشه مرتبط با برجام. این چهار موضوع به اندازه‌ای پیچیده و حساس است که به راحتی، طرفین نمی‌توانند به توافق برد - برد برسند. هرطرف معادله نگاه کنیم، طرف دیگرش «باخت» است و لذا مذاکرات به نتیجه مطلوب و دلخواه نمی‌رسد. غیر از مذاکره هم هر روش و راه دیگری بروند، به جنگ، تحریم و خشونت منجر می‌شود. تا ببینیم این ماراتن چندین ساله به کجا منتهی خواهد شد.