افزایش ناگهانی قیمت کاغذ به همراه کمبود کاغذ مطبوعات بر مشکلات اهالی رسانه دامن زده و مشکلات آنها را چندبرابر کرده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، قیمت کاغذ در مطبوعات به طرز چشم‌گیری افزایش یافته اما این مشکل اصلی نیست؛ عدم تخصیص ارز به واردات کاغذ، کمبود کاغذ مطبوعات و جهش قیمت ارز از معضلات اصلی فعالان رسانه‌های مکتوب است. مدیران رسانه‌ها با کمبود کاغذ مطبوعات مواجه‌اند، در عین حال افزایش ناگهانی قیمت کاغذ رول از ۵۸ هزار تومان به ۸۸ هزار تومان وکاغذ شیت (برش خورده) از 80 هزار به 104 هزار تومان نیز از معضلات اصلی است.
به گفته مدیران چاپخانه‌ها، قیمت هرنسخه روزنامه ۱۶ صفحه‌ای ۴۰ هزارتومان و قیمت هرنسخه مجله ۱۰۰ صفحه‌ای، ۲۰۰ هزارتومان است.
کمبود کاغذ مطبوعات
واردات اندک و کمبود کاغذ مطبوعات از مشکلات اصلی فعالان مطبوعاتی در شرایط فعلی است
مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق به ایلنا گفت: فعالان مطبوعات در زمینه کاغذ با دو معضل جدی مواجه‌اند؛ اولی کمبود شدید کاغذ مطبوعات است، شرایط به گونه‌ای است که اگر محدودیت منابع مالی هم نداشته باشید، باز هم نمی‌توانید هر زمانی که اراده کنید، بتوانید کاغذ مطبوعات را خریداری کنید.
او افزود: قیمت بالا مشکل بعدی است؛ کاغذ طی یک ماه گذشته از حدود ۵۸ هزار تومان به حدود ۸۸ هزار تومان رسیده و به رقم ۹۰ هزار تومان نزدیک شده است. به طور سرسام‌آوری قیمت کاغذ افزایش یافته و باتوجه به شرایطی که رسانه‌های مکتوب دارند، اصلا مقرون به صرفه نیست که کاغذ سفید را سیاه کرده و سپس تلاش کنیم در این شرایط نابسامان آن را بفروشیم.
رحمانیان تاکید کرد: می‌دانم که بسیاری از روزنامه‌ها فروش خوبی ندارند و حتی برای توزیع روزنامه هزینه می‌کنند. در این شرایط نابسامان وزارت ارشاد به مدیران کل ارشاد استان‌ها نامه‌ای ارسال کرده مبنی بر اینکه هرروزنامه باید روزی ۵۰ نسخه برای هر استان ارسال کند. این بیانگر آن است که فاصله عمیقی وجود دارد بین درک مدیرانی که در وزارت ارشاد هستند و کسانی که رسانه تولید می‌کنند. مشخص نیست این فاصله را چگونه می‌توان پیمود. وضعیت رسانه‌های مکتوب به شدت بحرانی است اما هیچ مسئول و نهادی به آن توجه نمی‌کند.
او افزود: چند ماهی است که برای واردات کاغذ مطبوعات هیچ ارزی تخصیص داده نشده و این نشان می‌دهد در سطح تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی توجهی به رسانه‌ها نشده و این امر مسئله مدیران دولتی نبوده است. بعد از سلسله گزارشاتی که در این زمینه منتشر شده و نبود کاغذ مطرح شد، تازه مسئولان به این نتیجه رسیدند که باید رقمی را به واردات کاغذ اختصاص دهند.رحمانیان گفت: قرار است ارز مورد نیاز برای واردات کاغذ تخصیص داده شود اما هنوز عمل نشده است.
او با اشاره به بن‌بستی که رسانه‌ها در آن گرفتار شده‌اند، بیان کرد: تنها چیزی که رسانه‌ها در شرایط فعلی دارند، بن‌بست است. مواد اولیه مطبوعات وارداتی است؛ هم کاغذ و هم لینک وارداتی است و فقط مرکب در داخل کشور تولید می‌شود. فنر ارز نیز آزاد شده و معلوم نیست چه میزان افزایش خواهد یافت.
تامین کاغذ به خوبی صورت نگرفته است
مشکل اصلی مطبوعات و نشریات این است که کاغذ به عنوان کالای فرهنگی دچار کمبود شده و به خوبی تامین نشده است
محمد جواد اخوان، مدیرمسئول روزنامه جوان به ایلنا گفت: به طور کلی انتقادی که همکاران مطبوعاتی مطرح کرده و می‌توان به وزارت ارشاد وارد دانست، این است که کاغذ به عنوان کالای فرهنگی به خوبی تأمین نشده است. چه در زمینه کاغذ تحریر و چه روزنامه به طور کلی وضع بازار خوب نیست. یکی از دلایل این امر هم فرابخشی این حوزه است؛ هم وزارت صمت و هم وزارت ارشاد مسئول این حوزه هستند.
او افزود: نهاد بالادستی که باید پیگیری کند در این زمینه موفق عمل نکرده است و اکنون محصولات فرهنگی مختلف مانند روزنامه، نشریات، کتاب و محصولات مشابه قیمت تمام شده بسیار گزافی دارند و تیراژ این محصولات نیز به طرز چشم‌گیری کاهش یافته است.
اخوان با تاکید بر اینکه مطبوعات با سیلی صورت خود را سرخ نگه می‌دارد، بیان کرد: کاغذ هم محصول وارداتی بوده و هم مورد نیاز کشور است. مسئولان باید محصولات مورد نیاز کشور را تشخیص داده و ارز وارداتی به آنها تخصیص دهند. این روند به هیچ وجه پیچیده نیست.
او افزود: باید ستاد تنظیم بازار کاغذ را جزو کالای مورد نیاز و اساسی محسوب کرده و واردات، توزیع و مصرف آن‌را مدیریت کنند. کاغذ وارداتی نیز باید به دست مصرف کننده واقعی برسد؛ مصرف‌کنندگان رسمی کشور مشخص بوده و هویت رسمی دارند.
اخوان تاکید کرد: اکنون حتی رسانه‌های همسو با دولت از عملکرد آن در زمینه کاغذ مطبوعات ناراضی هستند، در صورتی که در دولت پیشین حتی منتقدان دولت نیز از عملکرد آن رضایت داشتند.
قیمت‌های سرسام‌آور چاپ روزنامه و مجله
به گفته مدیران چاپخانه در ایران، قیمت هر نسخه روزنامه ۱۶ صفحه‌ای، ۴۰ هزار تومان و قیمت هر نسخه مجله ۱۰۰ صفحه‌ای، ۲۰۰ هزارتومان است
مهدی طهرانی، مدیرعامل چاپخانه طهرانی به ایلنا گفت: به طور کلی گرانی و کمبود کاغذ مطبوعات، اهالی رسانه مکتوب را با دشواری‌های بسیاری مواجه کرده است. به طوری که بسیاری از مطبوعات کاغذی به چاپ افست یا دیجیتالی روی آورده‌اند.
او افزود: اکنون با شرایط کنونی قیمت بسیاری از رسانه‌های مکتوب به ازای هر نسخه ۱۶ صفحه‌ای، باید ۴۰ هزار تومان و برای مجلات ۱۰۰ صفحه‌ای، ۲۰۰ هزارتومان بپردازند. بسیاری از مطبوعات به‌نام کشور، روزانه چندهزار نسخه فروش دارند و روزنامه‌هایی که زمانی چندهزار نسخه تیراژ داشتند، تیراژ خود را به چند صدنسخه رسانده‌اند.
طهرانی درباره هزینه‌های چاپخانه گفت: اکنون تلاش می‌کنیم از دستگاه‌های به‌روز و مدرن که دارای تکنولوژی‌های مدرن هستند استفاده کنیم. کمبود کاغذ مطبوعات، سنگ بزرگی سد راه چرخ چهارم دموکراسی است، چرخی که مدت‌هاست پنچر شده و لق می‌زند و این مسئله‌ای است که اصناف مختلف مربوط به این حوزه بر آن تأکید دارند.
تحلیل خبر
مطبوعات منتظر تصمیم شجاعانه و قاطعانه وزیر ارشاد هستند
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
اثر ناگوار اسنپ بک یا همان فعال شدن مکانیسم ماشه و برگشت جهانی تحریم‌ها، بر اولین نقطه‌ای که به صورت روزانه وارد شده، بر «مطبوعات کشور» است. با توجه به اینکه مطبوعات خواهی‌نخواهی و ناگزیر باید «هر روز»، «بدون توقف» چاپ و منتشر شوند و اولین خوراک آنها «کاغذ» است، متاسفانه پس از اعلام اجرای مکانیسم‌ماشه بلافاصله قیمت هر کیلو کاغذ کاهی شیت شده در استان‌ها از
80 هزار تومان به 104 هزار تومان رسید. این تنها یک قلم از مایحتاج روزمره چاپ مطبوعات است تا برسد به سایر اقلام.
به قول یکی از چاپخانه داران کشور هزینه یک روزنامه 16 صفحه‌ای بیش از 40 هزار تومان است این درحالی است که امروز قیمت روی جلد روزنامه‌ها حداکثر 25 هزار تومان می باشد! اگر روزنامه‌ها بخواهند به موازات افزایش سنگین قیمت لوازم چاپ، قیمت خود را افزایش دهند با ریزش شدید خریداران مواجه خواهند شد و اگر بخواهند در قبال هر نسخه روزنامه 10 الی 15 هزار تومان ضرر کنند، امکان ادامه فعالیت را نخواهند داشت. با این
وضع ضررکردها، اگر پشت مطبوعات، خزانه کشور هم باشد، خالی می‌شود و به بن بست می‌رسد. پس در این شرایط چه باید کرد؟
به نظر می‌رسد فعلاً بهترین پیشنهادی که به ذهن متبادر می‌شود این است که وزیر محترم ارشاد و هیئت محترم نظارت بر مطبوعات کشور و دولت تدبیری بیندیشند که تا زمان توقف
تحریم‌های جدید، که شرایط اقتصادی دولت و ملت را روز به روز بدتر و سخت‌تر خواهد کرد، موقتاً موافقت شود که روزنامه‌ها بدون نسخه چاپی و با همان صفحه‌بندی روزنامه‌ای به صورت
پی دی اف (PDF) که کاملا متمایز با شکل چیدن متن خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری است، بر روی سایت روزنامه‌ها قرار گیرند و در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به نمایش درآیند تا هم،
نبود کاغذ و گرانی سرسام‌آور آن، ارز کشور را نبلعد و هم مدیران مسئول روزنامه‌ها با تعطیلی روزنامه‌های خود مواجه نشوند. البته این اقدام به صورت موقت و مقطعی و با حفظ سهمیه آگهی‌های دولتی و ثبتی باشد تا مطبوعات بتوانند تشکیلات و چارچوب خود را حفظ کنند.
فعلاً بدتر از بحث گرانی سرسام‌آور، موجود نبودن کاغذ کاهی روزنامه‌ای در بازار است. موقعی که کاغذ نباشد چگونه امکان چاپ روزنامه‌ها فراهم خواهد شد؟
جامعه مطبوعات کشور منتظر تصمیم شجاعانه و قاطعانه وزیر محترم ارشاد و هیئت محترم نظارت بر مطبوعات کشور جهت اجرای این پیشنهاد هستند تا مقداری از فشارهای وارده بر دولت و مدیران مطبوعات کاسته شود و روزنامه‌ها بدون چاپ کاغذی، بتوانند دوام بیاورند.