گرچه احزاب در ذات خود و به شکل واقعی، برآیند افکار و اندیشه های بخشی از مردمند و در صورتی که چند حزب فراگیر با ساز و کار آزاد وجود داشته باشد که هر کدام بتوانند نمایندگی فکری گروهی از مردم را عهده دار باشند، مفید به حال جامعه است و رقابت صحیح بین آنها می تواند به رشد و سازندگی کشور منجر شود، ولی همه ی اینها در صورتی قابل قبول است که بتوان حزب را به شکل صحیح تعریف کرد و رقابتی واقعی بین آنها برقرار نمود و همه را با برنامه ریزی برای پیشرفت کشور فراخواند. اما چنانچه در کشوری همه احزاب نتوانند به صورت آزادانه در چارچوب قانون فعالیت و نقادی و برنامه ریزی کنند و فقط یکی چند حزب و گروه خاص بتوانند آزادانه فعالیت کنند، خود به خود، هرگاه حزب مورد نظر، بتواند زمام امور کشور را به دست بگیرد، به جز به منافع حزبی خود و روشی که آن جمع می پسندند، نخواهد اندیشید.
در کشورهای غربی، نهایتا احزاب در انتخابات برنده می شوند ولی به جهت سبک و سیاقی که حزب به صورت آزادانه در آنجا دارد، هر حزبی که حاکم شود به منافع ملی بیشتر می اندیشد تا منافع حزبی. چرا که پیروزی هر حزب و درجه موفقیت آن را در میزان خدمتش به ملت می سنجند نه در تأمین منافع فرد یا گروهی خاص.
اگر به وضعیت احزاب در کشورمان نگاه کنیم، درمی یابیم که اولا احزاب قوی و فراگیر نداریم. چرا که هیچ حزبی حتی یک میلیون نفر عضو از جمعیت 70– 80 میلیونی ما را ندارد چه برسد به نیمی از جمعیت کشور.
اینکه چرا بعضی از احزاب با کمتر از 100 هزار نفر عضو، به خود اجازه می دهند که همه مقدرات کشور را در دست داشته باشند، سؤالی است که باید پاسخش را از آنها خواست، و اما اینکه چرا احزاب در کشور ما به طور واقعی نمی توانند رشد کنند، جای بحث و تأمل جداگانه دارد. به هر صورت آنچه که فعلا در کشور وجود دارد به گروه های سیاسی بیشتر شبیه هستند تا به حزب.
لذا گروه های اینچنینی برای بقای خود مجبورند به این و آن آویزان شوند تا بمانند و چند صندلی در اختیار داشته باشند. بر روی این صندلی ها هم باید کسانی را قانع و راضی نگه دارند که در نصب و عزل شان نقش اصلی دارند.
پس رضایت مردم و اداره کشور با تفکر جامع ملی، فدای خود آنها و مافوق شان می شود. ثانیا احزاب همگی به طور عادلانه از امکانات موجود بهره مند نیستند. ثالثا در گفتن و نوشتن و تریبون داشتن همه یکسان نیستند و در مجموع با چنین شرایطی هیچ حزب واقعی که بتواند برای کشور برنامه داشته باشد به وجود نمی آید.
پس آنها که به نام حزب هستند، نمی توانند کشور را با تفکر و برنامه ریزی ملی اداره کنند.
شرح بیشتر را خوانندگان عزیز، خودشان تعقیب نمایند.