منوچهر حبيبي:ازدواج از مقوله هاي بسيار مهم و حائز اهميت در همه جوامع است هر چند كه شدت و ضعف توجه به آن به فرهنگ و آداب و رسوم و اعتقادات مذهبي افراد آن جامعه بستگي دارد. به هر حال ازدواج در فرهنگ و آداب و رسوم و اعتقادات مذهبي ما ايرانيان از جايگاه بسيار مهم و ارزشمندي برخوردار است ؛ به ويژه آن كه ازدواج ها منجر به تولد فرزندان مي شوند فرزنداني كه در جامعه ما بسيار ارزشمند هستند و برخي از زوجين به خاطر مشكل فرزند دار نشدن متاسفانه از يكديگر جدا مي شوند . به هر حال زاد و ولد در هر كشوري تابع ضوابط و شرايط خاص آن جامعه است در كشورهايي مثل هند و چين كه با انفجار جمعيت روبرو بوده اند سعي و تلا‌ش هاي گسترده اي براي كنترل جمعيت صورت گرفته و محدوديت هاي خاص نيز اعمال گرديده است . در اروپا كه با رشد منفي جمعيت روبرو هستند به مادراني كه صاحب فرزند شوند هديه و جوايزي اهدا مي شود و فرزندان زير خدمات اجتماعي دولتي قرار داده مي شوند. در كشور ما نيز گاهي به اين امر توجه و گاهي هم به آن بي توجهي مي شود يعني زماني نگراني از رشد جمعيت ابراز ميشود و زماني ديگر تشويق به فرزند دار شدن مي كنند. گاهي محدوديت ها اعلا‌م مي شود و گاهي هم وعده دادن پول و باز شدن حساب سرمايه گذاري براي آتيه فرزندان به ميان مي آيد. به هر حال اين كش و قوس هاي بچه دار شدن و نشدنها ادامه داشته ود ارد تا اينكه چندي پيش وزير بهداشت در ديدار با بودوش ما ميروا معاون رييس پارلمان قرقيزستان از رشد 4/1 درصدي جمعيت كشور خبر داد و اشاره كرد كه خانواده ها را به داشتن فرزند بيشتر تشويق مي كنيم و البته اضافه نمود كه براي همه يك نسخه تجويز نمي كنيم و به خانواده هاي با فرزند زياد افزايش فرزند را توصيه نمي كنيم.
موضوع كنترل جمعيت دهه هاست با شعارهاي مختلف در كشورما مطرح بوده است از شعار فرزند كمتر زندگي بهتر تا شعار دو تا بچه كافيه و...ولي آنچه در عمل صورت مي گيرد تحت تاثير شرايط حاكم بر جامعه است يعني همانطوري كه دعوت جوانان به تشكيل خانواده به توانايي اقتصادي و ايجاد فضا و شرايط مناسب بستگي دارد فرزند دار شدن نيز با اقتصاد و سلا‌مت جامعه و تامين و امنيت اجتماعي رابطه مستقيم دارد به ويژه آنكه بسياري از زوجين شناخت و آگاهي كامل به مسائل و حواشي زندگي زناشويي و مشكلا‌ت پيش رو دارند و اما ايراني ها نيز از جمله ملت هايي هستند كه نسبت به سرنوشت فرزندانشان بسيار نگران هستند و همين دلواپسي و نگراني هاست كه طي سال هاي اخير نگرش آنان را به فرزند دار شدن تغيير داده است . شايد روزي برخي خانواده ها نگران جنيست فرزندشان بودند اما امروز نگراني ها و دلواپسي ها واقع گرايانه و انساني تر از هميشه است ايراني ها ملتي بسيار احساسي و عاطفي هستند و همين احساس، خانواده ها را مسئوليت پذيرتر كرده است.
يقينا وزير بهداشت بايد بهتر از هر كسي بداند كه تهيه و برطرف كردن نيازهاي اوليه فرزندان در نوزادي و كودكي براي خيلي از خانواده ها غير قابل تحمل گرديده ؛ وقتي ميانگين بهاي يك قوطي شير خشك بيش از 6000 تومان است ، وقتي آن مبلغ يك ميليون توماني كه درسال 89 قرار بود به هر نوزاد داده شود و بعد منتفي شد براي تهيه لوازم بهداشتي و پوشاك يك نوزاد تا دو سالگي اش هم كافي نيست، وقتي يك كودك براي سلا‌مت جسمي و ذهني نياز به تغذيه سالم و استاندارد دارد و در بسياري از خانواده ها تنها شكم فرزندان را پر مي كنند وهمين امر باعث شده تا ميانگين قد فرزندان ايراني نسبت به گذشته با كاهش روبرو شود و پوكي استخوان بين دانش آموزان رايج شود و شخص وزير بهداشت به خوبي مطلع و آگاه هستند كه درصد قابل توجهي از فرزندان ما دچار سوءتغذيه هستند آيا اين موجب نگراني والدين شان نمي شود؟ آيا وزير بهداشت خود از هزينه سرسام آور تهيه و تامين و تداركات تحصيل در مدارس خبر ندارند؟ آيا ايشان نمي دانند كه خانوادهها براي ادامه تحصيل فرزندانشان در دبيرستانها و دانشگاه ها با چه چالش هايي روبرو هستند؟ اگر شخص وزير از اعتياد ميان دانش آموزان بي خبرند؟ بايد به اطلا‌ع ايشان رسانده شود كه ساعتي 30 نفر در كشور به جرم فروش و استفاده از مواد مخدر دستگير و بازداشت مي شوند. ايشان بايد بداند كه اينها بخشي از نگراني هايي است كه بسياري از زوجين دارند؛ اين ها نگراني هايي است كه كم كم از كلا‌ن شهرهاي مثل تهران، تبريز، اصفهان ، مشهد، اهواز و ... به خانوارها ي شهرستاني وروستاها منتقل گرديده است يقينا ترس واقعي و حقيقي براي فرزنددار شدن تنها بعد مالي و اقتصادي آن نيست. والدين ايراني نسبت به آتيه فرزندانشان بسيار حساس هستند تجربه تلخ فرزندداري دهه هاي اخير با بيكاري جوانان موردي نيست كه بتوان از كنار آن به راحتي گذشت ، بنابراين به خانواده هاي ثروتمند توصيه مي كنيد كه فرزنددار شوند و آن گاه خانواده هاي كم فرزند مشكل تامين آتيه و امنيت اجتماعي فرزندان چه ميشود؛ هيچ خانواده اي نيست كه دغدغه معضلا‌ت اجتماعي پيش روي فرزندان را نداشته باشد.
امروز از آن عصر و دهه ها گذشته است كه خانوارهاي روستايي براي كار در مزارع و زمين هاي كشاورزي از نيروي كار انساني بهره مي بردند خواسته يا ناخواسته از ماشين آلا‌ت كشاورزي و صنعتي بهره مي گيرند از طرفي كمتر مناطق روستايي به جا مانده كه زمين و مزارع قابل توجهي در اختيار داشته باشند و نيروي كارش براي امرار معاش به شهرها كوچ نكرده باشند! يقينا آنچه در خانواده ها براي فرزنددار شدنشان ملا‌ك و معيار قرار گرفته است در درجه اول ، بحث اشتغال افراد و سپس فضا و جوي سالم به دور از ايدز اعتياد و ديگر معضلا‌ت اجتماعي است و عامل سوم وضعيت معيشتي و رفاهي خانوارهاست با اين هزينههاي سرسام آوري كه روز به روز توان و قدرت خريد خانواده ها را كمتر و كمتر ميكند، با اين هزينه هاي سنگين بهداشتي و درماني كه لحظه به لحظه سلا‌مت افراد را تهديد مي كند و با شهريه و هزينه هاي نجومي كه بر بسياري از خانوارها و فرزندانشان تحميل مي شود برخورداري از رشد جمعيت 4/1 درصدي كه ميانگين زاد و ولدهاي مناطق شهري و روستايي است يقينا نمي تواند ادامه يابد. والدين ايراني تحمل هر رنج و مشقتي را مي كنند تا فرزندانشان در رفاه و آرامش به سر برند ، بنابراين بزرگترين درد و غم و غصه براي اكثر والدين و خانواده ها ابهام و بلا‌تكليفي از آينده فرزندانشان است پس اگر مي خواهيد روند رشد جمعيت طبيعي و معقول و استاندارد باشد در جلسه هاي هيات دولت حقايق و مشكلا‌ت پيش روي مردم در حوزه كاري تان را مطرح و پيگيري كنيد تا شايد بخشي از مشكلا‌ت پيش روي خانواده ها كمتر و كاهش يابند. اما اگر مي خواهيد فرزند دار شدن را بر مردم تكليف كنيد اولين و اساسي ترين تكليف همه ما اين است كه كاري كنيم كه فرزندان مان زندگي و آينده ي بهتر و مطمئن تراز والدين داشته باشند تا سلا‌مت و پويايي جامعه ايرانيمان را تضمين كنيم.
يقين داشته باشيد اگر مشكلا‌ت و معضلا‌ت را از ميان نبريد بايد نگران عدم ازدواج و تشكيل خانواده جوانان هم باشيد هرچند اين مشكل در كلا‌ن شهرها آرام آرام شروع به آشكار شدن كرده است و مي رود كنار افزايش ميزان طلا‌ق، به معضل اجتماعي گسترده اي تبديل شود.