بیست مال خداست!

منظور از صفات، ویژگی و خصوصیاتی است که آدم­ها از آنها هر روز در گفتار و نوشتارشان استفاده می­کنند. در واقع با صفات، به تحسین و تمجید و ارزیابی و یا تحقیر و نکوهش یکدیگر و رد لیاقت و شایستگی­ها، مبادرت می­ورزند.

حالا تا چه حد و میزان در این کار، رعایت عدل و انصاف می­شود، الله اعلم.

صفات، دربرگیرنده خصوصیات و ویژگی تنها آدم­ها نیست. هر آنچه در این دنیای پهناور وجود دارد، به نوعی دارای صفات و ویژگی است. از کوه­ها تا دریاها، از گیاهان تا حیوانات، از زمین تا آسمان، خلاصه تا چشم کار می­کند و دل باور دارد، صفاتی را در خود دارند. خوب، بد، زشت، زیبا، بلند، کوتاه، تیره، درخشان و... صفاتی که عاجز از به یاد آوردن آنها هستیم، اما هستند و به وقت نیاز، از آنها استفاده می­کنیم.

مثلا پاک، یک صفت معمول و با کاربرد دوگانه است و بستگی دارد که کی و به چه منظور به کار برده شود. پاک به معنای تمیز بودن است، پاک به معنای دور بودن از زشتی­هاست. بنابراین وقتی بگوییم این ظرف پاک است، یعنی شسته و تمیز است و عاری از هرگونه آلودگی است. اما وقتی می­گوییم فلانی پسر یا دختر پاکی است، اینجا منظور بحث استحمام کردن او مطرح نیست، در اینجا می­خواهیم بگوییم که این فرد، به دور از هرگونه اخلاق زشت و زننده است، می­خواهیم ویژگی شخصیتی وی را توصیف کنیم.

بنابراین وقتی صحبت از پاک بودن می­شود، خود به خود به سمت و سوی معناداری می­رویم که گوینده و مخاطب، هر دو منظور و هدف را می­شناسند، اما این بدان معنا نیست که وقتی کسی دارد از خودش و یا عملکردش صحبت می­کند، مخاطبین با او هم عقیده باشند و هر آنچه را می­شنوند باور دارند. گاهی نه تنها موافق نیستند، که مخالف هم می­باشند.

به هر حال صفات، موجب تأیید و یا تکذیب هم می­شود. وقتی احمدی­نژاد بیان می­کند که دولت من، پاک­ترین دولت در دنیاست، خود به خود دارد ادعای چیزی را می­کند که ابهامات زیادی دارد.

اینکه ما آدم­ها از صفات، برای مقایسه کردن سود هم می­بریم، امری بسیار عادی و معمول است. اما این مقایسه کردن­ها هم قراردادی است. درست عین نمره بیست و یا صد است که گهگاه برای ارزشیابی از آنها استفاده می­کنیم. وقتی نمره انضباط دانش آموزی را بیست می­دهیم، خود فرد هم می­داند که دارای نقاط ضعف و یا کمبودهایی هست، ولی در مقایسه با دیگران که ممکن است ضعف­های رفتاری و شخصیتی بیشتری دارند، مقایسه شده است. پس این نمره بیست، الزاما به معنای عاری بودن فرد از هر عیب و ایراد و نقص و... نیست و همیشه همه بندگانی که از ته دل و قلبا به خدای سبحان اعتقاد و باور دارند، می­دانند که ذات پاک الهی است که برخوردار از همه صفات عالی و بالا و والاست. یعنی بیست مال خداست.

اما همان طوری که گفته شد، ما آدم­ها برای پیشبرد اهداف و امور روزمره به طور نسبی از این صفات با معیارهای انسانی خود سود می­جوییم تا در مقایسه کردن­ها به خود و یا دیگران امتیاز دهیم و یا برعکس شخصیت و یا ویژگی فردی و اجتماعی و کاری را زیر سؤال می­بریم.

اینکه می­شنویم رییس دولت از خود و کابینه­اش این طور به تعریف و تمجید می­پردازد، خود جای بحث دارد. اما اگر از این بعد هم به قضیه نگاه نکنیم و از باورهایمان صرف نظر کنیم و بگوییم مشک آن است که عطار بگوید، باید دید این مشک و عنبر که به جای بوییدن، به ادعای عطار آن را می­خواهیم بخریم، نسبت به دیگر عصاره­های خوشبو و یا بدبو، چه ویژگی دارد؟

بنابراین آنچه در این مقاله مورد بحث قرار دارد، این است که ادعای پاک بودن دولت احمدی­نژاد به این معنا و منظور نیست که افراد کابینه و دولت، بسیار به نظافت فردی و... می­پردازند. صحبت از پاک بودن به معنای صداقت و درستکاری و پایبندی به اصول اخلاقی و عرفی است. یقینا همه ما مسلمانان با اعتقاد به مبانی فقهی و دینی و پیروی از احکام و شرع، روزگار می­گذرانیم. حالا چه حد و چه اندازه و درصدی در ادعاهایمان صادق هستیم، یقینا تنها خدا می­داند. چرا که برخی از ما حفظ ظاهر می­کنیم و یا خدای ناکرده، دست به پنهان کاری می­زنیم.

 به هر حال انشاءالله که همه ما از بندگان مخلص و
معتقد به اصول ناب اعتقادی­مان باشیم.

اما آیا احمدی­نژاد این دو دولت خود را با دولت­های دهه­های اخیر مقایسه کرده و یا علاوه بر دولت­های داخلی، همه دولت­های دنیا را در مقایسه خود ملاک قرار داده است؟

اینکه انسان­ها دعوت به تعالی و کمال شده­اند و خدا کند روز به روز به این صفات انسان ساز نزدیک و نزدیک­تر شوند و آنها را در زندگی به کار گیرند، خوب است و اینکه تنها به لطف و حضور و همکاری انسان­های پاک و معتقد و درستکار، بهترین و پاک­ترین دولت­ها می­توانند به مردم خدمت رسانی کنند نیز ایده خوب و آرزوی همه ملت­هاست. اما آیا در دولت نهم و دهم، هیچ زد و بند اداری و سوء استفاده از امکانات دولتی صورت نگرفته است؟ آیا بزرگترین اختلاس بانکی طی دهه­های اخیر رخ نداده است؟ آیا در زمان برگزاری انتخابات مختلف، برخی از رؤسای ادارات از موقعیت و مقام خود برای تأثیرگذاری در نتیجه انتخابات که مغایر با قانون و خلاف است، سوء استفاده نکرده­اند و...

یقینا همان طور که اشاره شد، پاک­ترین، والاترین و بلند مرتبه­ترین صفات، ویژه یگانه عالم است، اما اگر هر یک از ما در هر مقطع و زمانی، قصد مقایسه خود و یا عملکرد خود را داریم، باید این کار را به عهده مردم که بهترین قاضی هستند واگذار کنیم.

چرا که شواهد و قراینی وجود دارند و یا ادله­ای هست که می­تواند در مقابل ادعای ما قرار گیرد. بنابراین اینکه پاک­ترین دولت، کدام دولت است، تنها در داخل کشورمان به تأیید و موافقت مردم که تحت تأثیر عملکرد آن قرار دارند، بستگی دارد. چرا که مردم کمتر دچار سوء تفاهم و اشتباه می­شوند و واقعا مردم قاضی­های خوبی هستند و به دور از حب و بغض­های سیاسی و جناحی نظر می­دهند. پس مقایسه در چنین ابعاد بزرگی (جهانی) بس دشوار و حتی غیرممکن است و ای کاش روزی آید که مردم جهان بتوانند پاک­ترین اشخاص و دولت­ها را معرفی کنند.