دمای رفاه در ایران ۲۴ تا ۲۵ است، درحالی که در ژاپن و در عمده کشورهای اروپایی دمای رفاه حدود ۲۰ و زیر ۲۰ درجه است، ما به ازای همین ۴-۵ درجه دمای رفاه بیشتری که تعریف میکنیم هزینه بالایی میپردازیم.
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه رفتار مردم در رویارویی با افزایش قیمت بنزین و گاز طبیعی متفاوت خواهد بود، میگوید: افزایش ۲.۵ برابری قیمت گاز طبیعی سبب صرفهجویی ۱۰ درصدی میشود.
به گزارش ایسنا، افزایش بیرویه گاز طبیعی در سالهای اخیر به موضوعی بحثبرانگیز تبدیل شده است، تا جایی که به گفته کارشناسان انرژی مصرف گاز ایران ۶.۷ برابر بیشتر از سرانه مصرف دنیاست. این موضوع اما امسال بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و جواد اوجی- وزیر نفت از ناترازی گاز طبیعی در کشور خبر داده و اعلام کرده است در زمستان امسال ۲۰۰ میلیون مترمکعب کسری گاز خواهیم داشت. هرچند طبق توضیحات او، سال گذشته هم در فصل سرما روزانه ۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیون مترمکعب کمبود گاز وجود داشت که با محدودیت ارسال گاز طبیعی به صنایع و بخش نیروگاهی و جایگزین کردن سوخت مایع جبران شد.
اما با روند پیش رو و در حالی که منابع گازی کشور در پارس جنوبی هم محدود است، به گفته مسئولان، چارهای جز صرفهجویی در بخشهای مختلف وجود ندارد.
محسن مظلوم فارسیباف - مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران بر فرهنگسازی مصرف بهینه انرژی، افزایش تعرفه گاز، بهرهگیری از فناوریهای نو و متنوعسازی سبد سوخت کشور تأکید کرده است. او با اشاره به راهکارهای مدیریت مصرف گاز طبیعی در فصل سرما، اظهار کرد: ما در صنعت گاز یا به عبارتی در حوزه انرژی باید دو رویکرد داشته باشیم و هیچکدام نیز نباید فدای دیگری شود؛ هم رویکرد و سیاستهای بلندمدت و هم سیاستها و رویکردهای کوتاهمدت. هرکدام هم میتواند ویژگیهای خود را داشته باشد و هیچ یک بر دیگری مقدم نیست.
طبق اعلام وزارت نفت، مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: در حوزه سیاستهای کوتاهمدت در زمستان به ویژه امسال، ما میتوانیم روی دو بخش مختلف تصمیمسازی کنیم و پس از اینکه تصمیمگیری انجام شد قاعدتاً بخش مهمی از آن در حوزه خارج از صنعت گاز و در بخش حاکمیت قابل اجراست، بخشی هم برای صنعت گاز است. واقعیت این است که ما در حوزه فرهنگسازی آنطور که باید و شاید، کار نکردیم، یا اینکه اگر کار کردیم جای کار بیشتری دارد، زیرا بحث تولید محتوا، نمادسازی، اقدامهای فرهنگی و ترویجی یک بحث است، اما اینکه بهطور مثال در رسانه دمای رفاه را در کشورهای مختلف تبیین کنیم که ببینیم در کشورهای مختلف دمای رفاه چگونه است، بحثی دیگر است.
دمای رفاه باید ۲۰ درجه باشد
فارسیباف تصریح کرد: دمای رفاه در ایران ۲۴ تا ۲۵ است، درحالی که در ژاپن و در عمده کشورهای اروپایی دمای رفاه حدود ۲۰ و زیر ۲۰ درجه است، ما به ازای همین ۴-۵ درجه دمای رفاه بیشتری که تعریف میکنیم هزینه بالایی میپردازیم. وی با تأکید بر اینکه تغییر تعرفه و قیمتگذاری هم همسو با آن بسیار تأثیرگذار است، افزود: هر انتقادی ممکن است به این قضیه وارد شود و بگویند دولت از هیچ ابزاری غیر از ابزار قیمت استفاده نمیکند، من هم قبول دارم که ابزار قیمت شاید اکنون متناسب با شرایط اقتصادی اولویت مباحث نباشد، اما در همه دنیا این ابزار است. شما زمانی که میخواهید صرفهجویی و بهینهسازی کنید روی چهار فاکتور مختلف برنامهریزی میکنید؛ تعرفه، فناوری، فرهنگ و متنوعسازی سبد سوخت.
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران گفت: اینگونه وزن از روی یک شاخص و حامل برداشته و بین حوزههای دیگر تفکیک میشود، هرچند سبب کاهش مصرف کل نمیشود، اما میتواند بر کاهش فشار برای یک حامل انرژی تأثیر بگذارد، البته موضوع این است که ما در کشورمان هر چهار فاکتور را اجرایی نمیکنیم، یا به نحو خیلی کمی انجام میدهیم که جای کار بیشتری دارد.
صرفهجویی ۱۰ درصدی گاز طبیعی با افزایش ۲.۵ برابری قیمت
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران در پاسخ به این پرسش که افزایش گازبها چقدر میتواند در مصرف بهینه تأثیرگذار باشد بهویژه اینکه تجربه افزایش قیمت بنزین تأثیری در کاهش مصرف نداشت، گفت: من رفتار مردم را در مصرف بنزین و گاز طبیعی متفاوت میبینم. همه مطالعات نشان میدهد اگر ما قیمت گاز طبیعی را تا ۲.۵ برابر مقدار کنونی افزایش دهیم حداقل تا ۱۰ درصد صرفهجویی در مصرف گاز خواهیم داشت، البته ممکن است ۲ تا ۳ درصد هم خطا داشته باشد.
فارسیباف تأکید کرد: هماکنون در زمان اوج مصرف در بخش خانگی بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب در روز گاز طبیعی مصرف میشود که این ۱۰ درصد حدود ۶۵ میلیون مترمکعب میشود که این مقدار میتواند به سبد نیروگاهی کشور بیاید.
مردم به اشتباه به گاز وابسته شدند
وی با تأکید بر متنوعسازی سبد سوخت کشور، بیان کرد: واقعیت این است که ما به اشتباه وانمود کردیم که گاز طبیعی حیات و ممات این کشور است و اگر باشد همهمان زنده هستیم و اگر نباشد همهمان میمیریم. ما در صنعت گاز بیش از حد مردم را به انتقال گاز با خطوط لوله وابسته کردهایم.
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران با انتقاد از گازرسانی به بعضی نقاط سختگذر و کوهستانی کشور، گفت: من نمیگویم رفاه ایجاد نشود، اما ما میتوانستیم با توسعه فناوری رفاه ایجاد کنیم، ما در پالایشگاههایمان مازاد الپیجی داریم، شما میخواهید مردم رفاه داشته باشند؟ هیچکس مخالف نیست، منتها برای آن تصمیمگیری پوپولیستی نکنید، تصمیمگیری را مبتنی بر رأی سیاسی نکنید؛ آن کسی که در روستا نشسته است گاز میخواهد و شمای مسئول باید کپسول انرژی را حمل کنی و به آنجا ببری، شما بهعنوان دولت و حاکمیت یا بهعنوان بخش خصوصی متولی ایجاد رفاه و آسایش برای مردم هستی، اما نه اینکه ۷۰ کیلومتر خط لوله را از بالای کوهی که قاطر هم از روی آن سقوط میکند به روستاها ببری.
فارسیباف در پایان تأکید کرد: من نمیگویم که مردم این مناطق حق ندارند، بیشک آنها هم به اندازه ما حق دارند و حتی بیشتر از ما هم حق دارند، اما وظیفه ایجاد رفاه است و این رفاه باید با روش دیگر ایجاد شود که با متنوعسازی سبد سوخت امکانپذیر است.
تحلیل خبر
این روزها برخی وزارتخانهها و شرکتهای تأمین کننده حاملهای انرژی، همگی دنبال بهانه میگردند تا قیمت محصولات و خدمات خود را چند برابر گران کنند و برای توجیه آن به حرفهای تکراری همیشگی روی آوردهاند مثل «صرفه جویی در انرژی و سوخت و سایر موارد مشابه» یا «فلان کالا همچون بنزین چون قشر خاصی مصرف میکنند باید گران شود تا عدالت! اجرا شود.»
تا جایی که افزایش قیمت برق، فریاد نمایندگان مجلس را هم بلند کرد و حالا نوبت گاز مصرفی است و شرکت ملی گاز گفته اگر قیمت گاز طبیعی 5/2 برابر افزایش یابد موجب 10 درصد صرفه جویی میشود! این افراد در توجیه غلط گران کردن بنزین میگوید؛ بنزین فقط کسانی مصرف میکنند که وسیله نقلیه دارند و چون بعضی مردم خودرو ندارند و بنزین مصرف نمیکنند پس عادلانه نیست که مالکان وسیله نقلیه، برخوردار از آن باشند! البته اینها نمیگویند که با گران شدن بنزین، همهچیز برای همه گران میشود و حتی کرایه تاکسی برای افراد بدون ماشین هم، فشار اقتصادی بیشتر بر آنها وارد میکند. آنها این آثار همگانی گرانی بنزین را دیگر مطرح نمیکنند تا به اهداف و اغراض خود برسند.
بحث جدید حذف ارز 4200 تومانی که این روزها شاهد آن هستیم حتی فریاد وزیر بهداشت را هم بلند کرده و گفته است: «اگر ارز 4200 تومانی را لغو کنیم داروها به طرز وحشتناکی گران میشود مخصوصاً برای بیماران خاص این اتفاق، خانمان برانداز است» متاسفانه طی یکی دو سال گذشته تاکنون قیمت دارو چند برابر افزایش یافته، این در حالی است که هنوز ارز 4200 تومانی از سبد خرید داروها حذف نشده، حال فرض کنید که از فردا اعلام شود که ارز 4200 تومانی دارو حذف و به جای آن ارز 28000 تومانی و یا حتی ارز
15 - 10 هزار تومانی باید جایگزین شود آنگاه قیمت دارو از 3 برابر (300 درصد) تا 6 برابر (600 درصد) افزایش خواهد یافت.
با این شوک اقتصادی مردم در «حال مریضی و نداری» چه کار باید بکنند؟ از یک طرف هنوز زمستان نیامده، زمزمه افزایش قیمت گاز مصرفی مطرح میشود، از طرف دیگر بحث افزایش قیمت بنزین- گازوئیل و نفت و از طرف دیگر هزینه برق گران میشود، از سوی دیگر نهادههای تولیدی و کشاورزی که بارها گران شده، با حذف ارز 4200 تومانی چند برابر میشود و این مسابقه افزایش قیمتها به چه سرانجامی خواهد رسید، خدا داند! امید است نمایندگان مجلس و مسئولان ذیربط از ایجاد فشارهای جدید بر مردم جلوگیری کنند.