طبق اعلام گمرک، وزارت بهداشت جهت ترخیص محموله‌های واکسن دپو شده در گمرک فرودگاه امام اقدام کرد و در مجموع ۳.۸ میلیون دوز واکسن استرازنکا از گمرک ترخیص و تحویل نمایندگان این وزارتخانه شده است.
طبق اعلام سلیمانی مدیرکل گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) به ایسنا از این حکایت دارد که طی مکاتبه‌ای که از سوی وزارت بهداشت با گمرک صورت گرفته با صدور مجوز، محموله‌های واکسن‌های وارداتی مانده در انبارهای گمرک امام ترخیص و تحویل هیات امنای ارزی به عنوان نماینده وزارت بهداشت شده است.
در مورد تعداد و نوع واکسن‌های ترخیص شده نیز وی توضیح داد که در مجموع سه میلیون و ۸۱۸ هزار و ۴۰۰ دوز واکسن که از ۱۹ فروردین تا
۲۶ فروردین ماه، در چهار مرحله وارد گمرک و دپو مانده بود، ترخیص شد، از این میزان دو میلیون و ۸۳۰ هزار و ۴۰۰ دوز از بلغارستان، ۷۰۰ هزار دوز در دو مرحله از ژاپن و ۲۸۸ هزار دوز از کرواسی وارد ایران شده است.
وی با بیان اینکه ترخیص فوری و حمل یکسره اقلام کرونایی و به طور خاص واکسن‌های وارداتی در دستور کار گمرک قرار دارد و متوقف نشده است، یادآور شد که اگر در مورد این محموله‌ها نیز تاخیری در ترخیص صورت گرفته به دلیل شرایط مربوط به وزارت بهداشت بوده است و تا زمانی که مجوز به گمرک ابلاغ نشود امکان ترخیص وجود ندارد.
ماجرا از این قرار است که پرس و جو از گمرک فرودگاه امام خمینی(ره) با این توضیح به ایسنا همراه بود که سه محموله وارداتی واکسن از ۱۹ فروردین تاکنون در گمرک مانده و در انبارهای آن نگهداری می‌شود - البته یک محموله هم روز(جمعه) به آن اضافه شد - در حالی که وزارت بهداشت مراجعه‌ای جهت ترخیص و تحویل این اقلام نداشته است. این در حالی اتفاق افتاده بود که از ابتدای جریان واردات واکسن در نیمه بهمن ۱۳۹۹ تا پایان اسفند سال گذشته، طبق هماهنگی‌های صورت گرفته، ترخیص اقلام کرونایی از جمله واکسن به صورت حمل یکسره و بدون انجام تشریفات گمرکی از سوی گمرک صورت گرفته و بلافاصله ترخیص شده بود.
اما بعد از انتشار اخباری در مورد بلاتکلیفی محموله‌های واکسن در گمرک، اینالومدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو اعلام کرد که "این محموله‌های واکسن کرونا مشکلی ندارند و فرایند اداری آنها باید طی شود، گاهی محموله‌های عمومی تا یک هفته هم زمان می‌برند تا کارهای اداری‌شان طی شده و ترخیص شوند. سه محموله واکسن کرونا هم تازه رسیده است. "
این اعلام وزارت بهداشت جای سؤال داشت از این جهت که تا قبل از محموله‌های رسیده در ۱۹ فروردین ماه، به غیر از محموله برگشت خورده از لهستان که منبع ساخت آن مورد قبول نبود- واکسن‌های وارداتی همواره از سوی گمرک با کمترین تشریفات گمرکی و از پای پرواز با زمانی کمتر از ۱۵ دقیقه ترخیص شده بود و ماندگاری در گمرک نداشت. در عین حال که برخلاف اعلام وزارت بهداشت این محموله‌ها همگی پنج‌شنبه وارد نشده و حداقل از یک هفته قبل به تدریج وارد ایران و در انبارهای گمرک نگهداری شده بود. طبق گفته مدیر کل فرودگاه امام این اولین بار بوده که محموله واکسن کرونا را به دلیل عدم ترخیص وارد انبار کرده بودند (به استثنای محموله برگشت خورده به لهستان). با این حال اینکه جریان اداری و تشریفاتی که در مورد آن مطرح بود حل و ترخیص صورت گرفت نیز قابل تأمل است.
مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درباره علت تأخیر ترخیص واکسن‌های اهدا شده به کشور از گمرک گفت: مهمترین بخش برای اینکه بتوانیم دارو و به ویژه داروهای بیولوژیک را ترخیص کنیم، مدارک کنترل کیفی است که این مدارک (برای واکسن‌های اهدایی) بعد از ارسال محموله به دست ما رسیده است و با توجه به بررسی‌های ما که متوجه شدیم مشکلی وجود ندارد، مجوز ترخیص آنها را صادر کردیم.
تحلیل خبر
مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در مورد علت تأخیر یک هفته‌ای در ترخیص واکسن‌های اهدایی از خارج، گفته: «مهمترین بخش برای اینکه بتوانیم دارو و به ویژه داروهای بیولوژیک را ترخیص کنیم، مدارک کنترل کیفی است که این مدارک بعد از ارسال محموله واکسن‌ها به دست ما رسیده» در پاسخ باید گفت: امروز همانند 50سال پیش نیست که لازم باشد لاشه‌های فیزیکی فاکتورها و مدارک مشاهده، سپس به بررسی آنها پرداخته شود بلکه همه آن مدارک پس از عکسبرداری و ارسال از طریق فضای مجازی (ایمیل و یا شبکه‌های اجتماعی) قابل دریافت و با توجه به اینکه معمولاً دارای بارکد هستند توسط بارکد خوان به صحت و راستی آزمایی آنها می‌توان پی برد. مگر همانند 200سال پیش که چاپارها با اسب نامه‌های کاغذی را جابجا می‌کردند باید یک هفته منتظر ماند تا فاکتورها از راه برسد؟ تنظیم و صدور فاکتور معمولاً همزمان و حتی قبل از بارگیری محموله‌ها انجام می‌شود و ارسال آنها هم به دقیقه است نه به ساعت و روز و هفته!
با توجه به اینکه واکسن‌ها باید تحت شرایط خاصی نگهداری شوند نباید هیچ بهانه‌ای جهت تأخیر در ترخیص و حمل و نقل و جابجایی آنها آورده
شود.
امروز مسئولان موقعی که می‌خواهند حرف بزنند باید به سطح فهم و درک مردم دقت کافی داشته باشند و استدلال‌هایی کنند که مورد اقناع افکار عمومی قرار گیرد. عموماً سخنانی که توسط سخنگویان مراکز مختلف بیان می‌شود جهت توجیه افکار عمومی و قانع کردن مردم است که در زمان ما باید با تکیه بر حقیقت و واقعیت و با صداقت بیان شود تا مردم به گفته‌های آنها اعتماد پیدا کنند.
حتی اگر آنچه مدیرکل امور دارو گفته عین واقعیت باشد، این روش باید منسوخ شده و روش‌های آنلاین و به لحظه، جایگزین آن شود. متأسفانه چند سالی است که صرف نظر از دارو، انواع مواد غذایی نیز که از خارج وارد کشور می‌شود آن قدر در انبارهای گمرک معطل می‌ماند که بعضاً فاسد و از حیّز انتفاع ساقط می‌شوند. سایر کالاهای غیرخوارکی نیز که مورد نیاز کشور است گاهی تا چند ماه در گمرک‌ها خاک می‌خورند و ترخیص نمی‌شوند. این تاخیرها همگی به زیان اقتصاد کشور و مردم و حتی دولت و بخش خصوصی است و باید فکری به حال آنها شود.