وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: دیپلماسی علمی زمینهسازی توسعه و پیشرفت و مسیری برای ایجاد امنیت در کشور، همسایگان و تمامی جوامع بشری است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، محمدعلی زلفی گل در نخستین گردهمایی بینالمللی نهضت ترجمه و انتشار مفاهیم ارزشی دفاع مقدس استان همدان، اظهار داشت: دنیای استکبار میداند که برای تسلط به یک کشور باید آن را از نظر علمی، فنی و نوآوری عقب نگهداشت و برهمین اساس همواره تلاش میکند مانع از توسعه و رشد علمی دیگر کشورها شود.
وی با بیان اینکه مستکبران در صورت تسلط بر یک کشور اجازه رشد علمی به آنها را نمیدهند، تصریح کرد: دانشجویان باید سفیران شایستهای برای کشور باشند و با فراگیری علم و فناوری در بالاترین رده، دانایی و علم را در کشور رواج دهند.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تأکید کرد: کشورهای دارای مردمانی عالم و دانا هیچگاه تسلط بیگانه را نمیپذیرد ضمن اینکه اگر با سایر نقاط جهان دیپلماسی علمی برقرار باشد آن کشورها هیچگاه دچار تنش و درگیری هم نمیشوند.
زلفی گل تصریح کرد: از مرز کشوری که توریست، دانشمند و دانشجو با دیگر کشورها رد و بدل میکند هیچگاه سرباز عبور نمیکند.
وی با تأکید بر اینکه برای هدایت جامعه به سمت دانایی باید تلاش کرد، گفت: قرآن مجید و پیامبر مهربانیها محور و مدار ایران اسلامی است و در آموزههای دینی ما علم و عالمان از جایگاه ویژه و خاصی برخوردار هستند.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با تفکر برگرفته از قرآن کریم، برنامه و سیاست خود را به گونهای هدایت کرده که در چهار دهه بعد از انقلاب با وجود تحریم و جنگ، امروز از کشورهای مطرح علمی در جهان محسوب میشود.
زلفی گل با بیان اینکه کسب رتبه ۱۵ علمی جهان برای ایران افتخار بزرگی است، اظهار داشت: سال گذشته ۷۶ هزار سند علمی و بینالمللی از جمهوری اسلامی منتشر شد که نشان از تبدیل شدن ایران به مرجعیت علمی جهان با فراهم کردن زمینه مشارکت بینالمللی دانشمندان این کشور دارد.
وی گفت: ۳۵ درصد از ۷۶ هزار سند علمی و بینالمللی منتشر شده با مشارکت محققان جهانی و سایر کشورها تهیه شده است و در ایران دانشمندان و اساتیدی داریم که دنیا و اندیشمندان جهان آنها را قبول دارند و حاضرند با آنها کار علمی مشترک انجام دهند.وزیر علوم، تحقیقات و فناوری افزود: جمهوری اسلامی در راستای مرجعیت سازی علمی گامهای مؤثری برداشته و در ادامه باید برای رسیدن به قله علمی جهاد گونه در راستای کسب علم تلاش کرد و به جهاد علمی علاوه بر علم بنیان باید باور و ایمان داشت.
زلفی گل اظهار داشت: معلمان و اساتید دانشگاه به واسطه وظیفه آکادمیکی که بر عهده دارند هنگام تدریس باید بدانند افراد بزرگ، آینده سازان جامعه و اندیشمندان در کلاس درسشان حضور دارند.وی درباره اهمیت این گردهمایی نیز گفت: قبل از پیروزی انقلاب با نظام سلطنتی ارباب رعیتی مواجه بودیم که دستنشانده استکبار بود و مستکبران اجازه رشد علمی و فناوری به کشور را نمیدادند تا جایی که در جنگ تحمیلی توان تولید سیم خاردار را هم نداشتیم اما هم اینک به مرجعیت علمی جهان تبدیل شدهایم.
به گزارش ایرنا، در این آیین که با حضور نماینده ولیفقیه و استاندار همدان برگزار شد از سه کتاب «من رضا هستم» در وصف زندگینامه شهید «داریوش (رضا) ساکی»، کتاب «حاج جلال» در وصف زندگینامه پدر شهیدان حاجی بابایی و ترجمه کتاب شهید «الکرخ» در وصف شهید «احمد روستایی» رونمایی و از مترجمان و نویسندگان این کتابها نیز تقدیر و تجلیل شد.
تحلیل خبر
همانطور که وزیر علوم در سخنان خود اشاره کرده، دین مبین اسلام و نبی اکرم (ص)، همواره به ارزش والای علم تأکید داشتهاند. این حدیث مشهور نبوی که اطلبوا العلم ولو بالصین (جویای علم باشید، حتی اگر در چین باشد)، علاوه بر اینکه به اهمیت بالای علم و ارزش جستجو به دنبال آن تأکید میکند، در واقع شاید اشارهای تلویحی هم به بحث دیپلماسی علمی داشته باشد.
اگر قبول داریم که در کشور با مشکلات متعددی دست به گریبان هستیم، اگر میگوییم باید به سمت پیشرفت و توسعه حرکت کنیم و اگر میخواهیم کشورمان را به عنوان یک الگو در منطقه و جهان مطرح کنیم، لاجرم باید به اصول و روشهایی که علم روز ارائه میکند، چنگ زنیم. پرواضح است که تولید علم با اداره علمی و آموزش کلاسیک و امور متفاوت است، سالهاست که کشورمان به گواه آمار و ارقام در بحث تولید علم موفق عمل کرده، اما در عرصه اجرا، چون از علم روز فاصله گرفتهایم، این توفیقات علمی، عینیت نیافتهاند. امروزه در جهان تمام عرصهها از اقتصاد، بهداشت، عمران، فرهنگ، سیاست، مدیریت، تولید و صنعت گرفته تا حتی آفرینشهای هنری و رقابتهای ورزشی، همه و همه با اصول علمی فرموله شده و در میدان اجرا، با راهبردها و راهکارهای علمی برنامهریزی و پشتیبانی میشوند؛ بنابراین امکان ندارد به افقی که برای آینده خود ترسیم کردهایم، بدون متمسک شدن به شیوههای علمی در امور مختلف کشور، دست یابیم.
از سویی در سراسر جهان، بسیاری از موفقیتهای علمی و عملی مبتنی بر علم، به صورت مشارکتی و در سایه ارتباط محققان، دانشجویان و مؤسسات با دیگر افراد و مؤسسات علمی در کشورهای دیگر محقق میشود. پیشرفت خیره کننده چین و هند در توسعه و شکوفایی نیز دقیقاً به دلیل سیاست این دو کشور در زمینه کارهای علمی بینالمللی شکل گرفت، آنجا که شرایط برای حضور و مشارکت محققین، دانشجویان، اساتید و مؤسسات علمی این دو کشور در بسیاری از پروژههای علمی و تحقیقاتی جهان فراهم شد. با یک جستجوی ساده میتوان حضور پررنگ و مشارکت گسترده محققین چینی و هندی را در علوم مختلف با دیگر کشورها مشاهده کرد. علاوه بر این در پروژههای اکثر شرکتهای بزرگ و حتی کوچک جهان، میبینیم که تیم تحقیقاتی و اجرایی، چندملیتی هستند چرا که آنها به خوبی درک کردهاند که این مشارکت، تعامل و همافزایی علمی چگونه میتواند برای همه طرفها سودآور باشد. بنابراین حال که دانشبنیان شدن امور مختلف به بحث روز کشور تبدیل شده، باید رویکرد علمی کشور به سمت و سویی سوق داده شود که تا جای ممکن اشخاص علمی کشور در پروژههای بینالمللی مشارکت داده شوند.
و اما در بحث دیپلماسی، میدانیم که دیپلماسی جنبهها و گونههای مختلفی مانند دیپلماسی سیاسی، دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی شهری، دیپلماسی علمی، دیپلماسی هنری و... دارد. با توجه به شرایط روز و حرکت شتابان علم در جهان از یک سو و ماهیت مباحث و کارهای علمی از سوی دیگر، دیپلماسی علمی از کمهزینهترین و پربازدهترین جنبههای دیپلماسی است. دیپلماسی با محوریت علم و فناوری باعث میشود تا کشورها بتوانند در برنامههای علمی بینالمللی و منطقهای اثرگذار بوده و از طریق ارائه کمکهای علمی و فناوری به دیگر کشورها یا اجرای پروژههای علمی و فناورانه در منطقه و سایر نقاط جهان، تأثیر و نفوذ خود را افزایش دهند، به عبارت دیگر میتوان با بهرهگیری از علم و فناوری به عنوان عنصر کلیدی، نبض منطقه و مناطق استراتژیک را عملاً در دست گرفت و دست بالاتر را در مناسبات و رایزنیهای دیپلماتیک سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، از آن خود کرد.