معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای کشور گفت: ۱۶۵ هزار میلیارد تومان سالانه برای نگهداری راهها نیاز داریم تا خدمات خوب و ایمن به مردم ارائه دهیم اما کل اعتبارات این حوزه در سال گذشته فقط ۱۴ هزار میلیارد تومان شد.
به گزارش خبرنگار ایرنا، داریوش امانی در آیین کلنگ زنی محور شهداد - نهبندان در عین حال افزود: امسال احکام خوبی با همکاری نمایندگان مجلس در بحث بودجه سازمان راهداری کشور صادر شده که امیدوارم به ثمر بنشیند.
وی با بیان اینکه بازسازی و بهسازی محور شهداد - نهبندان دومین پروژه بزرگ سازمان راهداری در این سالها بود اظهار داشت: پروژههای ما باوجود کمبود اعتبارات هرروز کوچکتر میشود.امانی با بیان اینکه شرایط فعلی ما بسیار سخت و شکننده است گفت: ۲۲۱ هزار کیلومتر راه در کشور داریم که باید نگهداری شوند و اگر حمایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی نبود، امروز نمیتوانستیم این پروژه را کلنگ زنی کنیم.
وی تصریح کرد: امروز روکش یک کیلومتر راه ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان، جادهسازی ۲۰ میلیارد تومان و راه اصلی ۱۵ میلیارد تومان اعتبار میخواهد و هزینه نگهداری هر کیلومتر راه نیز چهار تا ۶ درصد هزینه ساخت آن است.
رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای کشور افزود: در بحث قیر تا امروز یک کیلوگرم هم به ما ابلاغ نشده و نباید زمان را از دست بدهیم.
وی با بیان اینکه سال گذشته ۵۱۵ میلیون تن کالا از جادههای کشور جابهجا شد تصریح کرد: بیش از ۸۰ درصد ترانزیت بار و مسافر کشور روی جادههاست.
امانی همچنین با اشاره به اینکه سال گذشته ۱۶۰ میلیون نفر جابهجایی مسافر عمومی داشتیم اظهار داشت: پنج میلیون تن ترانزیت کالا را در سال ۹۸ به ۹.۱ میلیون تن رساندیم و افزایش ۵۰ درصدی داشتیم.
تحلیل خبر
میزان توسعه و کیفیت راههای مواصلاتی و جادهای یکی از مؤلفههای مهم زیرساختی برای سنجش توسعهیافتگی و اقتصاد هر کشور است. اثرگذاری این مؤلفه بر موارد متعددی از جمله صنعت حمل و نقل، صادرات و واردات، بازرگانی داخلی، گردشگری، تولید و توزیع، ارتباطات و... غیرقابلانکار است. از طرفی وضع تحریمهای خارجی و تأکید دولتمردان بر استفاده از ظرفیتها و توانمندیهای داخلی، اهمیت این شاخصه را دو چندان کرده است.
در صحبت معاون وزیر راه و شهرسازی چند نکته جلب توجه میکند:
راه به عنوان یک زیرساخت حیاتی و مهم کشور، باید هم از جنبه نگهداری مورد توجه باشد و هم از جنبه توسعه. در بحث نگهداری، آن طور که معاون وزیر راه و شهرسازی گفته، سالانه ۱۶۵ هزار میلیارد تومان برای نگهداری راهها نیاز است اما کل اعتبارات این حوزه در سال گذشته فقط ۱۴ هزار میلیارد تومان بوده! حال سوال اینجاست که این اختلاف و کسری، چه پیامدهایی خواهد داشت؟ در گفتههای معاون وزیر ارائه خدمات خوب و ایمن به مردم منوط به تخصیص کل اعتبار عنوان شده، بنابراین محقق شدن کمتر از 10 درصد اعتبار مورد نیاز، میتواند به معنی کیفیت پایین خدمات ارائه شده به مردم و مهمتر از آن افت ایمنی و به خطر افتادن سلامت و جان مردم باشد. این واقعیت را نیز نباید فراموش کرد که آسیب به سلامتی و جان مردم، خود هزینههای بسیار سنگین درمانی، مالی، روحی و سرمایهای به کشور تحمیل میکند که باید در خسارتهای ناشی از عدم توجه به زیرساختهای حیاتی کشور محاسبه شود. نکته دیگری که معاون وزیر به آن اشاره کرده، کوچک شدن روز به روز پروژهها به علت کمبود اعتبارات است. فارغ از اینکه برای جبران کسری بودجه چه باید کرد، یکی از مهمترین مسائل در این وضعیت، اولویتبندی علمی، دقیق و کارشناسی پروژههای عمرانی برای توزیع همین اندک اعتبارات موجود است. حساسیت این مسئله آنجا عیانتر میشود که به جمله بعدی ایشان میرسیم که گفته «اگر حمایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی نبود، امروز نمیتوانستیم این پروژه را کلنگ زنی کنیم»! از این جمله، یکی از عواملی که شاید مانع اولویتبندی علمی و کارشناسی پروژهها و طرحها میشود را میتوان دریافت کرد. فشارهای اهرمهای ذینفوذ که در بسیاری موارد، اولویتها را جابجا میکند و برنامهریزیها را تغییر میدهد!
در بخش دیگری از سخنان داریوش امانی به مسئله ابلاغ نشدن تخصیص قیر و ابراز نگرانی بابت از دست رفتن زمان، اشاره شده؛ مسئله اتلاف زمان هم از آن جمله مسائلی است که در کشور اهمیت چندانی به آن داده نمیشود. اگر چه در باور ما ایرانیها وقت طلاست، اما در مسائل مختلف و به اشکال گوناگون میبینیم که به زمان اهمیت داده نمیشود، آن هم در جهانی که ثانیهها تعیین کننده هستند، اما کندی و ناکارآمدی بروکرواسی اداری، باعث اتلاف ساعتها، روزها و ماهها میشود!
اشاره به اینکه بیش از ۸۰ درصد ترانزیت بار و مسافر کشور روی جادههاست، بخش بعدی است که در این خبر جلب توجه میکند. کارشناسان معتقدند اگر بخواهیم نرخ رشد اقتصادی بالایی را هدفگذاری کنیم، نیازمند توسعه زیرساختهای حملونقل در کشور هستیم، اما شاخصها نشان میدهند زیرساختهای حمل و نقل ما، هم با الزامات دستیابی به نرخ رشدهای بالا و هم با استانداردهای جهانی فاصله بسیاری دارد. از سوی دیگر برای سرعت بخشیدن به حمل و نقل به ویژه برای مقاصد تجاری، باید طی چند دهه گذشته، به سمت توسعه وسیعتر و چشمگیرتر حمل و نقل ریلی و هوایی میرفتیم، اما آماری که معاون وزیر ارائه داده نشان میدهد، که در بخش توسعه با نگاه به شیوههای جدیدتر هم عملکرد خوبی نداشتهایم و دچار عقبماندگی هستیم.
شاید بتوان وضعیت حوزه راه و حمل و نقل را به عنوان یکی از زیرساختهای حیاتی کشور به دیگر زیرساختها نیز تعمیم داد: کمبود بودجه و اعتبارات، ضعف در برنامهریزی و اجرا، ساختار ناکارآمد اداری، کمبازدهی، عقبماندگی و فاصله داشتن با شرایط و تکنولوژی روز، احتمالاً چالشهای مشترک و نهادینه شده اکثر بخشها و حوزههای زیرساختی کشور است.