معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترکالمنافع پیشین وزارت امور خارجه و سفیر پیشین در هند گفت: در ارزیابی سفر امیرعبداللهیان به هند باید به این نکته توجه داشته باشیم که هندیها در حال جایگزین کردن نفت روسیه با نفت ما هستند. بخشی از پولهای ما در این کشور بلوکه است، دهلی نو روابط بسیار نزدیکی را با اسرائیل برقرار کرده و البته اینکه در مقطع کنونی سفرها در شرایط ضعف صورت میگیرد هم برای وجهه کشور خوب نیست.
ابراهیم رحیمپور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی اهداف سفر وزیر امور خارجه به هند در این مقطع زمانی و در پاسخ به این سؤال که آیا در شرایط تحریم سطح مناسبات تهران و دهلی نو ظرفیتی برای توسعه دارد که مغفول مانده باشد و در سفر اخیر به منصه ظهور برسد، گفت: معتقدم که سفرهای اخیر متاسفانه سفرهای خوب و با برنامهای نیستند. همچنین این سفر در مقطعی صورت میگیرد که موضوع توهین یکی از اعضای حزب حاکم هند به پیامبر اسلام (ص) مطرح شده است. به عبارت دیگر زمانبندی این سفر چندان مناسب نبود؛ باید در ارزیابی این سفر به این نکته نیز توجه داشته باشیم که هندیها در حال جایگزین کردن نفت روسیه با نفت ما هستند. بخشی از پولهای ما در این کشور بلوکه است، دهلی نو روابط بسیار نزدیکی را با اسرائیل برقرار کرده و البته اینکه در مقطع کنونی سفرها در شرایط ضعف صورت میگیرد هم برای وجهه کشور خوب نیست.
وی ادامه داد: تنها موضوعی که هند علاقهمند به همکاری با ایران است مسئله طالبانی است که از زمان روی کار آمدنشان دهلی نو در موضع ضعف قرار گرفت و حتماً میخواهند و علاقهمند هستند که ایران به آنها کمک کند. هند در حوزه موضوع چابهار هم دیگر مانند گذشته فعال نیست. باید بگویم که روابط امروز ایران و هند در شرایط خوبی قرار ندارد.
این دیپلمات پیشین در پاسخ به این سؤال که چه موضوعی باعث میشود که کشوری مانند هند، نفت روسیه را به ایران ترجیح دهد، گفت: همانطور که میدانید همه موضوعات امروز تحتالشعاع قطعنامه شورای حکام قرار گرفته است و کشورها به این مسئله واقف هستند؛ ما امروز دست بالا را در مناسبات نداریم. درخصوص موضوع هند هم ما قرارداد نفتی معتبری با این کشور نبستهایم؛ چراکه شرایط تحریم موجب شده هیچ طرفی به امضای قرارداد رسمی با ایران تن ندهد و همین امر موجب شده آنها تعهدی نداشته باشند و تنها بحث اخلاقی مطرح است که در حوزه منافع ملی دیگر اخلاق جایی ندارد.
وی افزود: باید در این بعد به موضوع بحران اوکراین هم توجه کنیم که موجب شده روسیه به بازارهای نفت ایران نگاه داشته باشد و کشوری مانند هند به دلیل روابط بهتری که با روسیه دارد، در شرایط تحریم مسکو را به تهران ترجیح داده است. میتوان گفت از هر جهتی مسئله بحران اوکراین بیشتر به ضرر تهران تمام شده تا خود روسیه و باید به تبعات این موضوع توجه شود.
وی ادامه داد: در روزهایی که ما در حال مذاکرات برجام بودیم و پس از آن، در منطقه دست بالا را داشتیم و این امر کشورهایی مانند عربستان سعودی را به شدت ناراحت کرده بود. امروز اما شرایط متفاوت شده که ما دیپلماتها تنها حسرت میخوریم.
تحلیل خبر
با شروع جنگ روسیه علیه اوکراین، روسیه زیر ضربات سخت تحریمهای غرب قرار گرفت به طوری که در همان روزهای اولیه شروع جنگ، کاملاً اقتصاد آن تحت تأثیر این تحریمها قرار گرفت و به صورت ناگهانی، هم در داخل و هم از خارج مرزهایش با مشکلات متعدد اقتصادی مواجه شد. لذا روسیه با دستاندازی به بازار کشورهای دیگر و از جمله ایران، تلاش کرد که با تخریب موقعیتهای تجاری دیگران، اقتصاد خود را سرپا نگه دارد.
ایران همزمان با این جنگ، به سمت اجرای بودجه سال 1401 رفته بود و با تغییر قیمتها و حذف ارز 4200 تومانی و شوکهای شدیدی که به بازار و مردم وارد شده بود، نیازمند حمایت بازارهای خارجی بود متاسفانه با این حرکت روسها، در شرایط سختتر اقتصادی قرار گرفت.
یکی از خریداران مهم نفت ایران، هند بود که روسیه آن را تصاحب کرد و عملاً ایران در تنگنا واقع
شد.
چند کشور دیگر هم با ارزانفروشی روسها به سمت آنها رفتند. علاوه بر مسئله نفت، از آنجا که بخش مهمی از گندم، روغن و برخی مواد غذایی کشورهای جهان و از جمله ایران، از طریق دو کشور روسیه و اوکراین تأمین میشد و با طولانی شدن جنگ، صادرات آنها به کشورها دیگر با مانع مواجه شد، ایران نیز با کسری شدید واردات گندم و روغن روبرو شده و قیمت این محصولات در جهان و ایران به شدت افزایش یافت. البته در ایران به خاطر یارانهای که به گندم، آرد، روغن و ... تعلق میگرفت با حذف این یارانهها، گرانیها، دوچندان خود را نشان داد.
در یک جمعبندی، جنگ روسیه علیه اوکراین، بیشتر از همه کشورها به ضرر ایران تمام شد و با اینکه روسها میدانستند که ایران در شرایط سخت اقتصادی به سر میبرد ولی توجهی به آن نکردند و همه تلاششان معطوف به بیرون کشیدن گلیم خود از آب کردند! نتیجتاً ما ماندیم با گرانیهای سرسامآور از داخل و خارج!