رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری نگهداشت نخبگان و مهاجرت معکوس را یکی از مأموریتهای محوله به این مرکز از سوی رئیسجمهور اعلام کرد.
محمدصادق خیاطیان رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در مورد خروج نخبگان و ایده مهاجرت معکوس در کشور توضیح داد: یکی از مأموریتهایی که رئیسجمهور به ما داده است، بحث حفظ و نگهداشت نخبگان و مهاجرت معکوس است؛ مهاجرت از آن دست مقولههایی است که باید با نگاهی علمی آن را تحلیل کرد. اینکه ما در مقطعی به واسطه آماری یک موضوعی را تحلیل کنیم، از نظر متادولوژیک و علمی مخدوش است و نمیتوان مسائل را این گونه تحلیل کرد.
او تصریح کرد: در بازه زمانی که شیوع کرونا رخ داد، آمار مهاجرت افت پیدا کرد و بعد از فروکش کردن کرونا، آمار مهاجرت افزایش پیدا میکند و این موضوع در همه جای دنیا همین گونه است. اینکه بخواهیم طوری تحلیل کنیم که در کشور ما یا کشور دیگری وضعیتی حاکم است که موجب افزایش مهاجرت میشود، درست نیست. به عنوان مثال در مهاجرت به عنوان پدیدهای اجتماعی، کرونا موجب کاهش آن و رفع کرونا موجب افزایش آن شد.
خیاطیان با بیان اینکه اساساً در کشور ما مهاجرت امری منفی تلقی میشود، اظهار کرد: درصورتی که واقعاً اینطور نیست و در هیچ جای دنیا مهاجرت مطلقاً امری منفی تلقی نمیشود. اتفاقاً کشورها برای مهاجرت به صورت هدفمند برنامهریزی میکنند. حالا چرا این کار را میکنند؟ به این دلیل که بعد از بررسی، میگویند کشورمان در فلان دانش و تکنولوژی عقبافتادگیهایی ممکن است داشته باشد و کشورهای دیگر در این موضوع پیشرفتهایی شاید داشتهاند پس مهاجرت را هدفمند میکنند و با انتخاب نخبگان و هدایت آنها برای یادگیری و آموزش به کشورشان کمک میکنند تا دانش و تکنولوژی مورد نیاز به کشور مبدأ انتقال پیدا کند.
او افزود: پس کشورها برای امر مهاجرت برنامهریزی دارند و امری مطلقاً منفی نیست، اما در باور مردم ما امری منفی است و باید برایش فکری کرد. رسانهها و بخشهای مختلف علمی کشور باید به موضوع مهاجرت در اذهان مردم طوری بپردازند که بدانیم صرفاً موضوعی منفی نیست و اگر در بسترهایی که خلأ داریم هدفمند صورت بگیرد، اتفاقاً میتواند کمک کننده هم باشد. رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری ضمن تأکید بر دستور رئیسجمهور در مورد پرداختن به موضوع مهاجرت ادامه داد: ما جلسات و نشستهای مختلفی داشتهایم و به بسته حمایتی از نخبگان رسیدهایم تا بتوانیم اثربخشی آنها را تقویت کنیم. توجه کنید که بحث پیرامون نخبگان لزوماً دارای جنبههای اقتصادی نیست و این بحث مهم برای آنها مطرح است که چگونه میتوانند اثربخش باشند.
وی افزود: وقتی در مورد نخبگان صحبت میکنیم، تصور میشود حقوقشان کم است، در معیشت مشکل دارند و… البته که این مسائل هم هست و منکر آن نمیشویم، اما آنچه نخبگان میگویند این است که میخواهیم اثربخش باشیم و دانشی که داریم را در اختیار کشور قرار بدهیم. در بسته حمایتی مشخصاً روی این موضوع تمرکز کردهایم و مورد تأکید رئیسجمهور است و انشاالله اخبار خوبی در این زمینه به زودی به همه خواهد رسید.
تحلیل خبر
نخبگان هر کشوری فقط به دنبال رفاه و آسایش فردی و خانوادگی خویش نیستند، هرچند بهرهمندی از بالاترین سطح رفاه حق آنان است، اما صرفاً برخورداری از رفاه و داشتههای مادی و مالی، آنان را اقناع نمیکند بلکه آنها به سطح والاتری مینگرند و در مسیر رسیدن به آن، شبانه روز تلاش میکنند و آن «اثربخشی و ارائه خدمات علمی برتر» به جامعه و کشور خویش است.
زندگی یک نخبه در تمام اوقات شبانه روز صرف نوآوری، اختراع، ابتکار، خلاقیت، کشف مجهولات و حل مسائل است. این والاترین سطح معرفت بشری است که اگر به خوبی حمایت و هدایت شود میتواند مردم را به آنجا برساند که «به جز خدا» نبینند. ضریب پیشرفت در زندگی نوین بشر آن قدر زیاد است که با هر اختراعی، کاری که طی چند سال و به کمک هزاران نفر با خستگیهای روزمره انجام میشد، اینک در چند ثانیه یا چند دقیقه با بهترین کیفیت و اشتباهاتی نزدیک به صفر، انجام میگیرد. در عالم نخبگی هر چیزی نظام فکری خاصی دارد و ابعاد علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، هنری و ... جامعه باید تحت این نظامات کارساز و مشکل گشا و راهگشا قرار گیرد. لذا در یک جامعه نخبهپرور باید همه بخشهای جامعه با این نظام فکری هماهنگ شود تا همگی با هم بتوانند بهترین دستاوردهای نوین و مدرن را داشته باشند. اگر مدیران و عناصر اجرایی جامعه شکاف فکری زیادی با نخبگان داشته باشند، هیچ موقع آنها را درک نخواهند کرد و همانند افراد عامی و عادی با آنها برخورد کرده و قدر آنان را نخواهند دانست. وزیر، وکیل، مدیرکل و مسئولی که نمیداند در حوزه مدیریت خود، چند نفر نخبه وجود دارد و آنها را منزلت و قدر نمینهد و جایگاه بایسته و شایسته را برای آنان فراهم نمیآورد، به درد جامعه نخبه پرور و اندیشمند نمیخورد، چنین مدیرانی با فضای فکری چند صد سال پیش، لیاقت و شایستگی مدیریت نخبگان و ملت متفکر و هوشمند را ندارند. پس اگر رئیسجمهوری میخواهد نخبگان را در کشور نگه دارد باید با این نظام فکری، مدیران را عزل و نصب کند و مجلس نیز بر همین سیاق قدم بردارد.