رئیس جمهوری ترکیه با انتقاد از منفعل بودن شورای امنیت در قبال غزه گفت: نمیتوان آینده جهان و زندگی مردم را در اختیار 5 کشور دارای حق وتو گذاشت.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه در گفتوگو با خبرنگاران در مسیر بازگشت از عربستان گفت: اسرائیل با هدف قرار دادن اردوگاههای آوارگان، بیمارستانها، مدارس، مساجد و کلیساها در غزه مرتکب جنایات جنگی شده است.وی با اشاره به ناکامی شورای امنیت در ارائه راهکاری برای توقف جنگ در غزه تاکید کرد: آینده جهان و زندگی مردم را نمیتوان در اختیار 5 کشور دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل گذاشت.
شورای امنیت سازمان ملل روز جمعه درحالی درباره مسئله فلسطین پنجمین نشست خود را برگزار کرد که شکست این شورا در تصویب حتی یک قطعنامه درباره جنگ غزه، انتقادات زیادی را در زمینه ناکارآمدی آن به دنبال داشته است.
وی از سیاست آمریکا در قبال بحران کنونی در فلسطین اشغالی نیز انتقاد کرد و گفت: اگر رویکرد جو بایدن این باشد که غزه جزو اراضی اسرائیلی است و نه متعلق به مردم فلسطین نمیتوان با او به هیچ تفاهمی رسید. رئیس جمهور ترکیه برای شرکت در نشست عربی اسلامی درباره غزه به ریاض پایتخت عربستان سفر کرده بود.
او در سخنرانی خود در این نشست تاکید کرد: «کلمات از توصیف آنچه در غزه جریان دارد و حملات وحشیانه به بیمارستانها، عبادتگاهها و مدارس عاجزند. مادرانی را در غزه دیدیم در حالی کودکانشان را به آغوش کشیده بودند، جان باخته بودند و پدرانی را دیدیم که در زیر آوارها به دنبال اعضای خانوادههایشان بودند».
رجب طیب اردوغان ادامه داد: «اسرائیل در تلاش است تا انتقام حوادث هفتم اکتبر (زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی) را با کشتار بیگناهان، کودکان و زنان بگیرد. ۷۳ درصد کسانی که جان خود را در غزه و کرانه باختری از دست دادند، زن و کودک بودند. این جنون را نمیتوان درک کرد.
اردوغان اضافه کرد: «کشورهای غربی حتی خواستار آتشبس در غزه نشدند. کسانی که در برابر ظلم سکوت کنند، به همان اندازه در این ظلم شریک هستند. آمریکا و غرب مدعی حقوقبشر هستند؛ اما متاسفانه آنها حقوق بشر را در قبال اقدامات اسرائیل فراموش کردهاند».
تحلیل خبر
حق وتو، بزرگترین تبعیض در سطح بین المللی
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
پس از پایان جنگ جهانی دوم، سازمان ملل با اراده کشورهای قدرتمند و به ویژه قدرتهای پیروز در جنگ متولد شد. ظاهراً یکی از اهداف تشکیل سازمان ملل، این بود که سازمانی بینالمللی با قواعد پذیرفته شده توسط همه کشورهای جهان، بوجود آید تا جلوی جنگهای ویرانگر همانند جنگ جهانی اول و دوم را بگیرد و جنگ سومی رخ ندهد.
قوترین بخش سازمان ملل، شورای امنیت است که برای مسائل حساس جهانی تصمیم میگیرد. این شورا پنج عضو دائم و ده عضو موقت دارد. پنج عضو دائم عبارتند از: آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین و روسیه. این پنج کشور از همان ابتدا برای خود حق ویژهای تحت عنوان حق وتو قائل شدند که براساس آن تصمیمی قابل اجراست که هر 5 عضو دائم به اتفاق آرا به آن رأی دهند و چنانچه یکی از آنها رأی ندهد به معنای «منع تصویب و اجرای آن» است که اصطلاحاً میگویند «وتو» شده است. به عبارت دیگر رأی یک کشور از این پنج کشور میتواند رأی بقیه را باطل و بیاثر سازد.
ده عضو موقت چنین حقی ندارند و لذا در تبعیضی آشکار و با تصویب حق ویژهای برای این پنج کشور قدرتمند، سازمان ملل بنیان نهاده شد. بر این اساس سرنوشت کل جهان و رقم خوردن مهمترین رخدادهای جهانی در دست این 5 کشور است. شاید گفته شود از این جهت که در بین این 5 کشور، رأی با اکثریت نیست بلکه هر 5 عضو دائمی باید رأی بدهند تا مصوبهای تصویب شود، خوب است چرا که سه کشور نمیتوانند با هم تبانی کرده و حکم جهانی صادر کنند، ولی باید به آن طرف سکه هم نگاه کرد که یک کشور از این 5 کشور میتواند با رأی خود، برای همه جهان تصمیم بگیرد و قواعد بین المللی را همانطور که خود میخواهد به هم بزند.
اگر به جای این پنج عضو دائمی، هر 15 عضو دائمی و موقت میتوانستند شرایط و اثرگذاری یکسان داشته باشند و با رأی اکثریت آنها، مصوبهای تصویب و تصمیمی جهانی گرفته شود شاید آثار و نتایج قابل قبول و جهانشمولتری داشت.