رئیس‌جمهور گفت: برنامه هفتم براساس سیاست‌های ابلاغی و آسیب شناسی از شش برنامه گذشته تهیه شد همچنین با نگاه براساس توان و ظرفیت‌های دولتی و خصوصی و چالش‌ها و موانع و رفع آنها و دستیابی به توسعه تهیه شد.
به گزارش ایرنا، سید ابراهیم رئیسی در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی برای تقدیم برنامه هفتم توسعه در صحن علنی حاضر شد و در دفاع از این لایحه اظهار کرد: سیاست‌های ابلاغی در اواخر شهریور ۱۴۰۱ نسبت به برنامه هفتم از سوی مقام معظم رهبری به همه دستگاه‌ها ابلاغ شد. برنامه و بودجه درگیر تهیه بودجه ۱۴۰۲ بود و کار تهیه برنامه هفتم از دی آغاز شد و پیش‌نویس آن در اسفند تهیه شد که باید از میرکاظمی تشکر کنم. در فروردین و اردیبهشت در دولت و کمیته منتخب دولت این لایحه بررسی شد و نهایتاً این لایحه تکمیل شد و تقدیم مجلس می‌شود. وی ادامه داد: دیدگاه‌ها و نظرات بسیاری از اندیشمندان گرفته و از تجربیات شش برنامه گذشته استفاده شده است. برنامه‌نویسی همواره در کشور بوده ولی سخن در میزان اجرای برنامه‌هاست. یک آسیب‌شناسی ضرورت داشت. خوش‌بینانه گفته می‌شود ۳۰ تا ۳۵ درصد برنامه‌های گذشته اجرا شده است که این میزان قابل قبول نیست. ما برنامه‌های گذشته را آسیب شناسی کردیم.
رئیس‌جمهور افزود: نگاه ما در لایحه برنامه هفتم توسعه، مهار تورم است. رشد نقدینگی و پایه پولی باید کنترل شود. بانک‌های ما سه دسته‌اند؛ بانک‌های سالم، بانک‌هایی که امکان اصلاح دارند و بانک‌هایی که امکان اصلاح ندارند. ما دنبال خارج کردن بانک‌های دسته سوم هستیم که به قوانین تن نمی‌دهند.
از اول امسال اقدامات را شروع کردیم تا پایه پولی و تورم مهار شود. همچنین باید انتظارات تورمی مدیریت شود. کسری بودجه عامل دیگر برای تورم است.۴۸۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ کسری بودجه داشتیم ولی آن را جبران کردیم. در ۱۴۰۱ منابع و مصارف مدیریت شد تا ناترازی نداشته باشیم.
تحلیل خبر
دولتها از چه راه‌هایی کسری بودجه را جبران می‌کنند؟
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
کسری بودجه زمانی رخ می‌دهد که دولت بیش از درآمدش، پول خرج می‌کند.
معمولاً دولتها به شیوه‌های ذیل کسری بودجه خود را جبران می‌کنند:
1-افزایش درآمدهای نفتی: چنانچه صادرات نفت با موانعی مواجه نباشد، یکی از راههای اصلی تولید درآمد، منابع نفتی و تلاش برای افزایش میزان صادرات آن است که دولت از این طریق می‌تواند کسری بودجه را جبران کند.
2-افزایش صادرات غیرنفتی: پس از نفت، محصولات و کالاهای تولیدی داخل که در خارج، خواهان دارد همانند فرش، پسته، زعفران و سایر اقلام مشهور می‌تواند با جذب ارز به کمک دولت بیاید و بخشی از کسری بودجه را جبران کند. البته متاسفانه برخی از این کالاها و محصولات ایرانی که قبلاً در جهان مشتری زیادی داشت، بازار خود را به کشورهای دیگر واگذار کرده و در رتبه‌های پایین‌تر قرار گرفته‌اند.
3-منابع و درآمدهای مالیاتی: از جمله راهکارهای جبران کسری بودجه، افزایش و گسترش درآمدهای پایدار است که یکی از مهمترین آنها، درآمدهای مالیاتی است. انواع مالیات جدید و قدیم، یاریگر دولت برای فائق آمدن بر کسری بودجه است.
4- استقراض از بانک مرکزی با انتشار و چاپ پول بدون پشتوانه که تبعات منفی زیادی برای کشور دارد.
5- استقراض از خارج: در این روش دولتها برای جبران کسری بودجه، از بانکها و نهادهای بین المللی و کشورهای دیگر قرض می‌گیرند که نتیجه این استقراض هم خوشایند نیست.
6-فروش دارایی‌ها و املاک دولت: در گوشه به گوشه کشور، دولت، دارایی‌ها، املاک و اموالی دارد که با فروش آنها می‌تواند تا حدودی به مقابله با کسری بودجه رود.
7- تغییر قیمت حامل‌های انرژی: بعضی مواقع دولت برای جبران کسری بودجه، به افزایش قیمت حامل‌های انرژی همچون بنزین، گازوئیل، نفت، گاز، برق، آب و ...روی می‌آورد. در این روش، فشار سنگین آن متوجه مردم می‌شود و به همین دلیل دولتها سعی می‌کنند تا آنجا که می‌توانند سراغ این روش نروند، چون این روش هم باعث افزایش تورم و هم نارضایتی عموم مردم می‌شود و تبعات خاصی به دنبال دارد. میرکاظمی رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه کشور با حضور در مجلس گفت:
200 هزار میلیارد تومان عدم تحقق بودجه داریم، نمی‌توانیم از آسمان بیاوریم» وی افزود یا باید قیمت انرژی را تغییر دهیم یا افزایش تولید داشته باشیم.
8- انتشار اوراق مشارکت، کاهش هزینه‌های جاری و ... نیز از راهکارهای دیگر جبران کسری بودجه است.
به هر حال دولت باید با «خلق پول» بدون گرفتار شدن در معایب و خطرات آن، بهترین راه حل را در پیش بگیرد تا بر مردم فشار مضاعف وارد نشده و اقتصاد هم در آینده با مشکل جدی‌تری مواجه نشود.
با عنایت به راهکارهای فوق، تیم اقتصادی دولت برای مردم توضیح دهد که برای جبران کسری بودجه 480 هزار میلیارد تومانی سال 1400، از کدام راهکار یا راهکارها استفاده کرده است.