بعد از گذشت چندین سال، سال گذشته با تلاش وزارت بهداشت بالاخره داروی نوین زیرپوستی و مؤثر هملیبرا که به استناد مقالات علمی و پزشکی و تجربه استفاده بیماران هموفیلی در تمام دنیا تأثیر چشمگیری، هم در درمان و رفع مشکلات بیماران هموفیلی و هم در صرفه‌جویی بخش سلامت داشته، وارد ایران شد، اما متأسفانه به دلیل مسائل سؤال‌برانگیز و قابل‌تأمل و مبهم در اختیار بیماران قرار نگرفت.
سوالی که پیش می‌آید این است که چرا داروی ارزان‌تر وارد نمی‌شود و اصراری که برای واردات داروی گران وجود دارد چه منفعتی برای چه کسی دارد؟ اگر کسی از این محل منفعتی دارد، با جان فرزندان بی‌گناه ما بازی می‌کند. در مورد داروهای قدیمی، به جز قیمت هنگفت آنها که از هزینه‌های دولت مصرف می‌شود، هزینه‌های جانبی دیگر از قبیل فیزیوتراپی، هزینه تجهیزات پزشکی اعم از دستکش، اسکالپ، آنژیوکت، عمل جراحی و... نیز صرف می‌شود، آیا داروی هملیبرا به نفع دولت و شرکت‌های بیمه نیست؟!
به گزارش جماران؛ نامه سرگشاده جمعی از خانواده‌های کودکان هموفیلی به رئیس‌جمهور در پی می‌آید:
رئیس‌جمهور محترم، جناب آقای رئیسی!
داروی «هملیبرا» تنها راه نجات کودکان هموفیلی ضدفاکتور (فاکتور هشت کمتر از یک درصد) است که مسئولین غذا و دارو وزارت بهداشت از واردات آن به بهانه گرانی دارو خودداری می‌کنند، در صورتی که با نظر تیم تحقیقاتی وزارت بهداشت اثربخشی این دارو از لحاظ بهبود کیفیت زندگی اثبات شده و از لحاظ هزینه هم به صرفه است.
بیمه سلامت با توجه به این که نماینده وزارت بهداشت در صندوق بیماری‌های صعب‌العلاج است، در انجام کار تعلل می‌ورزد. وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو نیز حاضر نیستند با حضور مسئولین بالاتر و پزشکان متخصص و مورد اعتماد و نماینده خانواده‌های هموفیلی و رسانه‌ها نشستی بگذارند که در آن، تیم متخصص با ادله و دلایل علمی ثابت کنند این دارو از هر لحاظ مورد تأیید است.
ما نماینده جمعی از والدین بیماران هموفیلی فاکتور هشت کمتر از یک درصد (شدید) هستیم که فرزندانمان بر اثر خونریزی‌های شدید و مکرر، ضدفاکتور شده‌اند، عارضه‌ای که درپی تکرار خونریزی مفصلی کودکانمان موجب معلولیت و نقص عضو آنها می‌شود.
در نتیجه فرزندانمان مجبور به استفاده از داروهایی مثل اریوسون (چهارساعت یکبار) و فایبا (12 ساعت یکبار) با تزریق وریدی به صورت مداوم هستند که با توجه به تکرار خونریزی و تزریق مکرر دارو در رگ‌ها، رگ‌های فرزندانمان دیگر جوابگو نیست و مجبور به استفاده از پورت در سینه فرزندانمان می‌شویم که آن هم چند وقت یکبار باید جراحی شود و موجب عوارض خطرناکی مانند عفونت می‌شود.
بعد از گذشت چندین سال، سال گذشته با تلاش وزارت بهداشت بالاخره داروی نوین زیرپوستی و مؤثر هملیبرا که به استناد مقالات علمی و پزشکی و تجربه استفاده بیماران هموفیلی در تمام دنیا تأثیر چشمگیری، هم در درمان و رفع مشکلات بیماران هموفیلی و هم در صرفه‌جویی بخش سلامت داشته، وارد ایران شد، اما متأسفانه به دلیل مسائل سؤال‌برانگیز و قابل‌تأمل و مبهم در اختیار بیماران قرار نگرفت.
رئیس سازمان غذا و دارو، دکتر حیدر محمدی، علت آن را گرانی دارو عنوان می‌کند و تصمیم دارد که این مقدار داروی واردشده به ایران را که مجوز دارد و با ارز دولتی وارد شده و تاریخ انقضای آن در حال اتمام است هرچه سریع‌تر مصرف و تمام کند. این مقدار دارو فقط برای 20 بیمار به صورت آزمایشی وارد شده و شاخص ارزیابی و سنجش اثربخشی آن، یک‌ساله است، درحالی که شواهد نشان می‌دهد قرار است فقط برای یک ماه استفاده شود و برای مصرف ماه‌های بعدی وارد نشود.
این دارو از لحاظ هزینه به صرفه‌تر بوده و موجب بالارفتن کیفیت زندگی بیماران می‌شود، همچنین به صورت زیرپوستی (ماه اول هفته‌ای یکبار، و دوزهای بعدی یکبار در ماه) تزریق خواهد شد.
قیمت داروی هملیبرا که در پورتال غذا و دارو به آدرس40152/https://irc.fda.gov.ir/nfi/Detailثبت شده، با توجه به دوزهای مختلف متفاوت است که در بالاترین دوز 150 میلی‌گرم به قیمت 1859790000 ریال است که با مقایسه قیمت آن با آریوسون و فایبا بسیار با صرفه‌تر است.
هزینه مصرفی یک کودک 15 کیلویی برای داروی آریوسون در ماه تقریباً 593 میلیون تومان، برای داروی فایبا در ماه 780 میلیون تومان و برای هملیبرا در ماه اول تقریباً 149 میلیون تومان و در ماه دوم 112 میلیون تومان است.
سئوالی که پیش می‌آید این است که چرا داروی ارزان‌تر وارد نمی‌شود و اصراری که برای واردات داروی گران وجود دارد چه منفعتی برای چه کسی دارد؟ اگر کسی از این محل منفعتی دارد، با جان فرزندان بی‌گناه ما بازی می‌کند. در مورد داروهای قدیمی، به جز قیمت هنگفت آنها که از هزینه‌های دولت مصرف می‌شود، هزینه‌های جانبی دیگر از قبیل فیزیوتراپی، هزینه تجهیزات پزشکی اعم از دستکش، اسکالپ، آنژیوکت، عمل جراحی و... نیز صرف می‌شود، آیا داروی هملیبرا به نفع دولت و شرکت‌های بیمه نیست؟!
متأسفانه با این مغالطه که هملیبرا گران است عوام‌فریبی می‌کنند، درصورتی که تیم تحقیقاتی وزارت بهداشت به صورت علمی قبلاً ثابت کرده که این دارو هم از لحاظ هزینه به صرفه است و هم اثربخشی بسیار بالایی دارد، پس چرا نباید در اختیار بیماران قرار بگیرد تا رنج و عذاب کودکان و خانوادهایشان برطرف شود؟
با پیگیری ما و تجمعاتمان در مقابل سازمان غذا و دارو، قول پخش دارو توسط این سازمان داده شد، اما خانواده‌ها با مراجعه به مراکز درمان به مشکل جدیدی برخوردند و آن این که دارو به صورت آزاد عرضه می‌شود! خانواده‌های شوک‌زده پیگیر قضیه شدند و مسئولان سازمان غذا و دارو در جواب گفتند که با پوشش بیمه‌ای این دارو موافقت نشده و موافق با سهمیه واردات آن هم نیستند!
صندوق بیماری‌های صعب‌العلاج هم مشخص نیست که بتواند هزینه آن را تقبل کند. در واقع فقط مجوز آزادسازی دارو در بازار صادر شده است و باید مطالعه هزینه و اثربخشی آن تمام شود تا مجوز واردات بیشتر و بیمه شدن آن صادر شود (درصورتی که تیم تحقیقاتی پیشتر این موضوع را به اثبات رسانده است). این اتفاق درحالی افتاد که پیش از این دکتر ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت با مصاحبه در خبرگزاری‌های رسمی کشور، اعلام کرده بودند که بیمه، هزینه این دارو را از محل صندوق بیماری‌های صعب‌العلاج تقبل کرده و شورای عالی بیمه هم آن را پذیرفته است (فیلم مصاحبه پیوست شده) ولی این موضوع توسط دکتر محمدی انکار شد. بیمه 70 درصد هزینه دارو را تقبل کرده و با پرداخت 30 درصد سهم سازمان غذا و دارو از سهم دارویار مخالفت شده است، با این توجیه که تمامی هزینه را باید بیمه صندوق بیماری‌های صعب‌العلاج قبول کند.
در شرایطی که بیمه سلامت، نماینده وزارت بهداشت است و با ابهامات بسیار از ابلاغ کتبی تحت پوشش قرار دادن بیمه‌ای این دارو خودداری می‌کند، بیماران هموفیلی ضدفاکتور در وضعیت بسیار خطرناکی به سر می‌برند و هر لحظه رسیدن دارو به آنها حیاتی و مهم است. در این میان کوتاهی و بی‌مهری مسئولین جای تعجب دارد.
ما خانواده‌ها از طریق نمایندگان مجلس، ریاست جمهوری (با این که حتی گزارش قانع‌کننده و توجیه‌کننده‌ای از سازمان غذا و دارو داده نشده است)، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس و نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی پیگیر موضوع شدیم، اما نتوانستیم در مقابل هدف قابل‌تأمل رئیس سازمان غذا و دارو، کار را به نتیجه برسانیم حتی پیشنهادهای اصولی از قبیل جایگزینی هزینه داروهای فعلی برای داروی هملیبرا و همچنین پیشنهاد تخصیص ارز دولتی برای این دارو مانند بیماری‌های SMA,MBS مورد قبول واقع نشد. ما با توجه به این که وظیفه اصلی سازمان غذا و دارو تأمین سلامت جامعه است و با توجه به گفته مقام معظم رهبری که می‌فرمایند ما می‌خواهیم اگر کسی در خانواده مریض شد آن خانواده بیش از رنج بیمارداری، رنج دیگری نداشته باشد، لذا خواستار تخصیص ارز دولتی برای داروی هملیبرا برای بیماران منتخب ضدفاکتور هموفیلی که خونریزی‌های حاد دارند و توسط معاونت درمان وزارت بهداشت شناسایی شده‌اند، هستیم و از تمام مسئولین مربوطه و مقامات عالی کشور تقاضا داریم در مقابل این ظلم آشکار که در حق کودکان، نوزادان و نوجوانان کشورمان اعمال می‌شود بایستند و با افراد شایسته و قابل اطمینان و بی‌طرف و تیم تحقیقاتی وزارت بهداشت و فوق‌تخصصان خون مشاوره کرده و برای احیای حق طبیعی زنده ماندن و سلامت این امانت‌های الهی تلاش کنند.
همچنین از مسئولین خواهشمندیم درباره افرادی که مانع تحقق این موضوع می‌شوند (مافیای دارو) تحقیقات لازم را انجام بدهند و طبق فرمایشات مقام معظم رهبری و تأکیدات جناب‌عالی به طور جدی با مقصرین این امر برخورد کنند.
تحلیل خبر
زجری که این خانواده‌ها و فرزندانشان می‌کشند؟!
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
دو زجر «جانی» و «مالی» که خانواده‌های بیماران خاص و فرزندانشان می‌کشند، قویترین افراد را از پای در می‌آورد! نامه سرگشاده جمعی از خانواده‌های کودکان هموفیلی به رئیس جمهور، واقعاً تکان‌دهنده است و هر وجدان بیدار و سالمی را غمناک و آزرده می‌کند. کودکان معصومی که باید دوره کودکی را با شادی و بازی و نشاط سپری کنند درگیر نوعی بیماری هموفیلی شدید می‌شوند که به قول خانواده‌هایشان «فرزندانمان براثر خونریزی‌های شدید و مکرر، ضدفاکتور شده‌اند، عارضه‌ای که در پی تکرار خونریزی مفصلی کودکانمان موجب معلولیت و نقص عضو آنها می‌شود. فرزندانمان هر 4 ساعت یکبار مجبور به استفاده از داروهایی با تزریق وریدی (در رگ) به صورت مداوم هستند که با توجه به تکرار خونریزی و تزریق مکرر دارو در رگ‌ها، رگ‌های آنها دیگر جوابگو نیست و مجبور به استفاده از پورت در سینه فرزندانمان می‌شویم که آن هم چند وقت یکبار باید جراحی شوند و ...» متاسفانه این بخش زجر جسمی و روانی است که این کودکان معصوم، جلوی چشم نگران و اشک‌بار خانواده‌هایشان، متحمل می‌شوند.
این بیماری و بیمارداری، افراد قدرتمند و شکست ناپذیر را در هم می‌شکند و روزنه امیدی را برای بهبودی آنان نشان نمی‌دهد.
از طرف دیگر هزینه‌های سنگین دارو و درمان این کودکان بخش دیگری است که در توان خانواده‌های آنان نیست. در نامه فوق‌الذکر به رئیس جمهور آمده است: «هزینه مصرفی یک کودک 15 کیلویی برای داروی آریوسون در ماه تقریباً 593 میلیون تومان، برای داروی فایبا در ماه 780 میلیون تومان و برای هملیبرا در ماه اول تقریباً 149 میلیون تومان و در ماه دوم 112 میلیون تومان است» ببینید چه هزینه‌های هنگفتی نیز باید این خانواده‌ها بپردازند و از کجا بیاورند؟ آن طور که در متن نامه آمده است این خانواده‌ها دایما بین مراکز مختلف در رفت و آمد هستند تا شاید فرجی شود و مقداری از آلام آنها بکاهد و لذا از طریق ریاست جمهوری، نمایندگان مجلس، وزارت بهداشت، مراکز بیمه و ... پیگیری کرده و دست به دامن همه شده‌اند تا شاید فریادرسی یابند. چه حکایت تلخی است... امید که مسئولان با برداشتن قدمی، بخشی از رنج‌های آنها را کاهش دهند. هرچند به قول شاعر:
تندرستان را نباشد درد ریش (زخم) / جز به همدردی نگویم درد خویش
تا تو را حالی نباشد همچو ما/ حال ما باشد تو را افسانه، پیش!