رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ضمن تشریح آخرین وضعیت بارشها در کشور گفت: احتمال میرود که بارشها در پاییز ۱۴۰۰ دیرتر از زمان نرمال آغاز شود. از اینرو دوره خشکسالی طولانی خواهد بود.
احد وظیفه در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه از ابتدای مهرماه تاکنون در کشور حدود ۱۳۰ میلیمتر بارش داشتهایم، اظهار کرد: این میزان نسبت به میانگین بلند مدت کشور بیش از ۴۰ درصد کمتر
است.
کاهش ۵۰ تا ۸۵ درصدی بارشها در برخی از استانها
وی با بیان اینکه درحال حاضر با کاهش جدی میزان بارشها در استانهای مختلف کشور روبهرو هستیم، تصریح کرد: در استانهایی مانند هرمزگان، سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی کمبود بارشها بین ۵۰ تا ۸۵ درصد گزارش شده است. از سویی دیگر در غرب و جنوب غرب کشور در استانهای کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان و چهارمحال و بختیاری نیز کاهش بارشها کاملاً محسوس
است.
وظیفه ادامه داد: برای مثال میزان بارش نرمال استان کرمانشاه سالانه ۴۸۰ میلیمتر است اما این استان تاکنون تنها ۵۰ درصد بارش سالانه خود را دریافت کرده است. به این نکته باید توجه کنیم که استانهای غربی و جنوب غربی کشور از نظر بارش چشمههای ایران هستند و سالانه حدود ۷۰۰ میلیمتر بارش دریافت میکنند که بخش قابل توجهی از بارش سالانه کشور است اما متأسفانه طی سال آبی جاری اوضاع در این استانها خوب نیست.رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با اشاره به اینکه کاهش بارشها اثری جدی روی آورد رودخانهها گذاشته است، گفت: درحال حاضر تنش آبی در بسیاری از استانها بهویژه استانهای جنوبی مانند خوزستان محسوس است علاوه بر این بارش برف در ایران طی زمستان نیز بسیار کم و از سویی دیگر دمای هوا بالاتر از حد نرمال بود. از اینرو ذخایر برف کاهش یافت و آورد رودخانهها نیز نسبت به سال گذشته کاهش پیدا
کرد.به گفته وی بر اساس اعلام وزارت نیرو ذخایر سدها نیز در کشور وضعیت خوبی ندارد و در برخی از مناطق آب پشت سدها نسبت به سال گذشته حدود ۴۰ درصد کمتر شده است. بر این اساس تالابها و دریاچههای کشور نیز شرایط خوبی ندارند. با تمامی اینها نیاز است که مسئولان از تمامی روشهای مدیریت منابع آبی در کشور استفاده کنند. کشت تابستانه نیز در استانها متوقف شود.وظیفه تأکید کرد: مردم نیز باید بیشترین صرفهجویی را انجام دهند چرا که درحال حاضر هیچگونه تعارفی نداریم و آب نیست. در بسیاری از مناطق نیز محدودیت منابع آبی شدید است.
تابستانی گرم پیشرو است
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه دمای هوا در بهار ۱۴۰۰ حدود دو تا سه درجه بیشتر از میانگین بلند مدت کشور بوده است، تصریح کرد: پیشبینی میشود که دمای هوا در تابستان نیز کماکان بیشتر از میانگین بلند مدت باشد البته بیهنجاری دمایی در نیمه غربی ایران بیشتر خواهد بود و انتظار داریم که دمای هوا در استانهایی مثل کردستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، زنجان و... حدود یک تا دو درجه سانتیگراد بیشتر از میانگین بلند مدت باشد.وی با اشاره به اینکه دمای هوا در دامنههای جنوبی البرز ازجمله تهران طی تابستان حدود یک تا ۱.۵ درجه سانتیگراد بیش از نرمال پیشبینی میشود، گفت: در نیمه شرقی کشور نیز دمای هوا طی تابستان در محدوده نرمال و در برخی مناطق یک درجه بالای نرمال خواهد بود. بر این اساس دمای هوا در جنوب شرق ایران و سیستان و بلوچستان نیز در محدوده نرمال پیشبینی میشود.
احتمال آغاز بارشهای پاییز دیرتر از زمان نرمال
وظیفه در پایان اظهار کرد: بر اساس مدلهای اقلیمی پیشبینی میشود که بارشها در پاییز ۱۴۰۰ دیرتر از زمان نرمال آغاز شود. از اینرو انتظار داریم که دوره خشک طولانی را در پیش داشته باشیم البته درحالحاضر این موضوع در حد احتمال است و طی یکی دو ماه آینده با قطعیت بیشتری میتوان در اینخصوص نظر داد.
تحلیل خبر
برای کشور ما که با مشکلات عدیدهای همچون تحریمها، گرانی و تورم، کرونا، سیل، زلزله، جنگ در بیرون مرزها، قاچاق مواد مخدر، ریزگردها و آلودگی محیط زیست، آتشسوزی جنگلها، خشکی تالابها و دریاچهها و ...مواجه است، خشکسالی و پایین رفتن آب سدها نیز فشارهای چند برابری است که هم در تأمین آب شرب مردم و نظافت منازل و هم در آبیاری مزارع و باغات و هم در تأمین آب پتروشیمیها و کارخانجات و ... معضلات جدی ایجاد خواهد کرد و اگر به تولید برق از سدها هم توجه کنیم که بخشی از برق کشور به آن گره خورده است و با پایین رفتن آب سدها، عملاً تولید برق نیز تعطیل خواهد شد و خاموشی و قطعی برق آثار منفی بر همه مشاغل و ادارات و خانوادهها خواهد گذاشت، آنگاه به اهمیت این هشدار که رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور داده، پی خواهیم برد. اکنون فرصت زیادی نداریم که دنبال مقصر بگردیم (که البته بحثی ضروری و لازم است) بلکه باید دنبال راه چاره فوری باشیم تا با فاجعه زیستی و اجتماعی مواجه نشویم. در این راستا مسئولان، وظایفی دارند و مردم نیز وظایفی. وظیفه مسئولان است که به شیوهای علمی و عملی به مدیریت منابع آبی و تحقیق و پژوهش برای یافتن منابع آبی ناشناخته روی آورند و در کشت محصولات پرآببر، با مشارکت اقناعی کشاورزان محدودیت اعمال کنند و آبهای موجود خصوصاً برای مصارف کشاورزی را بهینهسازی کنند و اما وظیفه مردم نهایت صرفهجویی و جلوگیری از هدر رفت آب در منازل و محل کار است که اگر همه دست همکاری به هم بدهند، راحتتر میتوان از بحران کمآبی عبور کرد.