وزیر علوم درباره یکپارچه شدن دانشگاه‌های برخی از استان‌ها در راستای ساماندهی آموزش عالی گفت: در حال حاضر صحبت‌ها مقدماتی بوده، پیشنهاداتی هم ارائه شده است ولی هنوز تصمیم نگرفته‌ایم.
محمد علی زلفی گل در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اینکه کدام سه استان براساس ساماندهی آموزش عالی تصمیم گرفته‌اند دانشگاه‌هایشان یکپارچه شود گفت: در حال حاضر صحبت‌ها مقدماتی بوده و بحث ساماندهی آموزش عالی مطرح است.
وی ادامه داد: پیشنهادها ارائه شده است ولی ما هنوز تصمیم نگرفته‌ایم.
وزیر علوم افزود: اگر قرار است این کار را انجام دهیم باید مطالعات لازم را انجام دهیم و اقناع نخبگانی داشته باشیم، اساتید، دانشجویان و کارکنان دانشگاه‌ها باید قانع شوند و به گونه‌ای باشد که امکان هم افزایی صورت گیرد و همه از این کار خوشحال باشند.
وی با بیان اینکه هنوز تصمیم نهایی اتخاذ نکرده‌ایم افزود: ساماندهی آموزش عالی کمک می‌کند که بهره‌وری در آموزش عالی و رتبه دانشگاه‌ها در سطح بین المللی و ملی افزایش یابد.
براساس این گزارش، اخیراً محمد مهدی دهقان مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی در گفتگویی عنوان کرده بود: در حال حاضر ۲ هزار و ۱۸۳ مرکز آموزش عالی در کشور داریم که با اجرای طرح آمایش آموزش عالی این دانشگاه‌ها ادغام شده و تعداد آنها به ۴۰۰ دانشگاه کاهش می‌یابد.
تحلیل خبر
تبعات یک تصمیم احتمالی
وحید جعفری‌زاده دانشجوی دکترای مهندسی کامپیوتر
ادغام کردن دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، علاوه بر جنبه‌های مثبتی که دارد، اما در عین حال، تبعات منفی نیز در پی خواهد داشت. در چند دهه گذشته که روند افزایشی تأسیس دانشگاه‌ها با توجه به وجود تقاضا، به عنوان یک برنامه و سیاست عادی برای دولت‌های مختلف به شمار می‌رفت، شاید قابل پیش بینی بود که روزی این روند دچار دگرگونی شده و معکوس گردد.
اصولاً ادغام دانشگاه‌ها، به سادگیِ ادغام ادارات و وزارتخانه‌ها نیست، چرا که دانشگاه‌ها به عنوان مهمترین نهادهای پژوهشی کشور و تولیدکنندگان اصلی علم، دارای وجهه و جنبه بین المللی هم هستند. البته هنوز جزئیاتی از طرح احتمالی برای ادغام و یکپارچه‌سازی دانشگاه‌ها منتشر نشده و دقیقاً مشخص نیست کمّ و کیف اجرای این طرح چگونه خواهد بود. می دانیم در حال حاضر دانشگاه‌های دولتی (روزانه، شبانه، پردیس بین الملل)، دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه‌های غیرانتفاعی از مهمترین و گسترده‌ترین دانشگاه‌های کشور هستند. آیا قرار است مثلاً دانشگاه‌های یک شهر یا در مجاورت هم، در یکدیگر ادغام شوند؟ یا شعبات هر کدام از این دانشگاه‌ها در شهرهای مجاور با هم ادغام گردند؟ یا مثلاً دانشگاه‌هایی که وابسته به دولت هستند در برنامه‌ای جداگانه و سایر دانشگاه‌ها در برنامه‌ای دیگر؟
اینکه جناب وزیر گفته‌اند که با یکپارچه‌سازی دانشگاه‌ها، رتبه جهانی دانشگاه‌ها افزایش می‌یابد، احتمالاً به این دلیل است، که با ادغام دانشگاه‌ها، طبیعتاً مقالات، پژوهش‌ها، اختراعات و محققان دانشگاه‌های سابق در دانشگاه نهایی ادغام شده و همین مسئله باعث افزایش رتبه یا Rank دانشگاه‌ها خواهد شد. اما نباید فراموش کرد که این مسئله برای برخی اساتید و دانشجویان، دردسرهایی ایجاد خواهد کرد. مثلاً دانشجویی که پیش از این در مقطع فوق لیسانس یا دکتری فارغ التحصیل شده و مقالات و پژوهش‌های بین المللی او با نام دانشگاه سابق منتشر شده است، اگر بخواهد مقاله یا پژوهش جدید معتبری در سطح بین المللی ارائه کند، به واسطه اینکه دانشگاه فارغ التحصیلی او، دیگر وجود خارجی ندارد و آدرس‌ها و affiliation های درج شده در مقاله سابق او با یک جستجوی ساده قابل دستیابی نیست، احتمالاً در ثبت مقاله جدید و درج بیوگرافی دچار مشکل خواهد شد و ممکن است باعث ایجاد دیدی منفی در مجلات و مراجع خارجی برای تأیید پژوهش او شود. یا مثلاً آمار self-citation های دانشگاه‌ها به صورت کاذب افزایش پیدا می‌کند. از طرفی اگر قرار باشد واحدها و شعباتی در چند شهر حتی نزدیک به هم در یکدیگر ادغام شوند، مشکلاتی در زمینه رفت و آمد برای دانشجویان و اساتید و به ویژه برای اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها پیش خواهد آمد.
البته با توجه به شرایط فعلی کشور، کاهش تقاضا برای دانشگاه‌ها، روند افزایشی صندلی‌های خالی، کاهش درآمدها و افزایش هزینه‌های دانشگاه‌ها، شاید ادغام یا حتی انحلال برخی از واحدها و شعبات دانشگاهی امری ناگزیر باشد، اما اساساً در دیگر کشورهای جهان مواردی مانند ادغام دانشگاه‌ها، یا حتی تغییر نام دانشگاه‌ها به این سادگی و به خصوص در این حجم اتفاق نمی‌افتد، بنابراین اگر قرار است چنین طرحی اجرا شود، باید بر اساس یک برنامه ریزی دقیق و با یک ساز و کار کارشناسی شده انجام پذیرد و قبل از اجرا همه جنبه‌های مثبت و منفی آن مورد بررسی قرار گیرد.