قائم‌مقام معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی گفت: با توجه به افزایش تولیدات کشاورزی، کیفیت مطلوب و افزایش تقاضا برای محصولات ایرانی در بازارهای هدف خارجی، صادرات انواع محصولات کشاورزی تا پایان سال گذشته از مرز ۶ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار فراتر رفت.
به گزارش ایرنا از وزارت جهاد کشاورزی، حامد نجفی علمدارلو افزود: همزمان با مدیریت مصرف و کاهش واردات، برنامه‌ریزی صورت گرفته منجر به بهبود تجاری این بخش به میزان بیش از ۲ میلیارد دلار شده است.
قائم‌مقام معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: بر اساس آمار گمرک، صادرات محصولات کشاورزی در سال گذشته ۶.۲ میلیارد دلار بوده که نسبت به سال ۱۴۰۱، یک میلیارد دلار افزایش را نشان می‌دهد.نجفی گفت: همچنین میزان واردات در بخش کشاورزی در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱، یک میلیارد دلار کاهش و در مجموع تراز تجاری ۲ میلیارد دلار بهبود یافته است.
وی با بیان اینکه کارشناسی‌های انجام شده نشان می‌دهد مراقبت از شرایط فوق و تداوم آن نیازمند افزایش تولید است، افزود: تأمین مالی، ریالی، ارزی و به‌هنگامِ زنجیره تأمین محصولات کشاورزی، راهکار اساسی رشد تولید است.
قائم‌مقام معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: ارزش افزوده بخش کشاورزی با صادرات آن رابطه دوطرفه دارد و تجارب موفق نشان داده است، اختصاص ارز به نهاده‌های تولیدی بخش کشاورزی، اگر به لحاظ زمانی در اولویت تأمین و تخصیص قرار گیرد، منجر به کاهش واردات محصول نهایی و افزایش صادرات می‌شود.
تحلیل خبر
صادرات محصولات کشاورزی یا صادرات آب؟
وحید جعفری زاده
طبق گفته قائم‌مقام معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، برنامه‌ریزی صورت گرفته توسط این وزارتخانه، منجر به بهبود تجاری محصولات کشاورزی و افزایش یک میلیارد دلاری صادرات در سال 1402 نسبت به سال 1401 شده است. علی‌رغم اینکه در نگاه اول، شاید افزایش صادرات و به تبع آن افزایش درآمد ارزی کشور، خبری خوب باشد، اما با نگاهی دقیق‌تر و عمیق‌تر متوجه می‌شویم خبر افزایش صادرات محصولات کشاورزی چندان هم خبر خوبی نیست، بلکه حتی می‌تواند نگران کننده باشد!
مسئله اینجاست که با توجه به شرایط بحران آب در جهان و خشکسالی های پی در پی در کشورمان، بسیاری از کشورهای جهان ترجیح می‌دهند جهت مدیریت مصرف آب و ذخیره منابع آبی برای آینده، حتی از توانمندی‌های تولیدی خود در بخش کشاورزی چشم‌پوشی کنند و مایحتاج کشاورزی خود را از دیگر کشورها تهیه کنند، با این کار، اگر چه ارز از کشورشان خارج می‌شود، اما به‌واسطه پیشگیری از مصرف آب و ذخیره منابع آبی، در واقع نوعی سرمایه‌گذاری و حفاظت از منابع استراتژیک کشور صورت گرفته که در آینده می‌تواند بسیار حیاتی و ارزشمند باشد.
این مسئله، آن جا اهمیتی دو چندان پیدا می‌کند که از یک طرف به یاد آوریم هنوز عمده کشاورزی ما به شیوه سنتی و غیرعلمی انجام می‌شود و حتی در بسیاری از نقاط کشور هنوز روش کشت غرقابی مورد استفاده قرار می‌گیرد که این به معنای هدررفت منابع آبی است؛ از طرف دیگر با استناد به نتایج تحقیقات داخلی و به اذعان مدیران صنعت آب کشور، عمده هدر رفت آب در کشور در حوزه کشاورزی و دقیقاً به دلیل کشت سنتی و غیرمدرن است. علاوه بر اینها، ظرف چند سال گذشته برخی مسئولان و فعالان در خصوص صادرات محصولات آب بر (مانند هندوانه و گوجه فرنگی) هشدار داده بودند. نباید فراموش کنیم که صادرات محصولات آب بر و محصولاتی که به شیوه‌های سنتی و با هدررفت زیاد آب به عمل آمده‌اند، در حقیقت صادرات آب است، نه صادرات محصولات کشاورزی!
بهتر است آمارهای جزئی‌تر و تفکیک شده از میزان صادرات محصولات کشاورزی از سوی وزارت جهاد کشاورزی منتشر شود تا در این زمینه متخصصان بتوانند بررسی‌های دقیق‌تر و علمی‌تری انجام دهند تا مشخص شود اساساً سمت و سو و راهبرد ما در حوزه تولید و صادرات محصولات کشاورزی باید به چه صورتی تعیین شود.