از ابتدا که خبر شوک آور درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی در کشور پخش شد تا لحظه خاکسپاری او در بهشت زهرا، مردم به صورت خودجوش در همه صحنه ها حرف اصلی را می زدند. آشکار شدن حزن و اندوه در سخنان مردم، گویای اشتیاق و علاقه آنها به این سیاستمدار معتدل و جهانی بود. از لحظه فوت تا زمان حضور در تشییع جنازه، همه از طرق مختلف لحظه به لحظه خبر این واقعه را دنبال می‌کردند. گاهی با نگاه به سیمای جمهوری اسلامی و تبلیغات پی‌در‌پی از شبکه ها و کانال‌های تلویزیون غرق در تعجب می‌شدند، گاهی فقط می‌شنیدند و با خود زمزمه می‌کردند و زمانی با حضور در شبکه های اجتماعی، هم می‌خواندند، هم می نوشتند و هم اظهار نظر می کردند.
بالاخره روز سه شنبه فرا رسید و حضور میلیونی مردم به صورت خودجوش و داوطلبانه در مراسم تشییع جنازه، نمادی از حضور آنان در هنگام تشییع جنازه معمار انقلاب به نمایش گذاشت و بُعد مردمی آن را بیشتر هویدا کرد.
اما به راستی چرا مردم اینگونه به بدرقه یک شخصیت انقلابی می‌روند؟ معمولا پس از هر انقلابی با گذشت زمان، مردم سرد می شوند و از نمادهای انقلاب و مبارزه فاصله می‌گیرند مخصوصا آنهایی که مسئولیت‌های اجرایی را به دست می گیرند چون نمی‌توانند به همه خواسته های مردم جامه عمل بپوشانند، خیلی زودتر، مورد بی مهری مردم قرار می گیرند. اما چه شد که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با داشتن مسئولیت های متعدد در کشور، همچنان بین مردم محبوب ماند؟ به طوری که در آخرین رای‌گیری برای مجلس خبرگان با کسب میلیونی آرای مردم به مقام اول انتخاب آنها مفتخر شد.
تحلیل این ماجرا را باید در تمام فصول و دوره های زندگی این بزرگمرد جستجو کرد. تحلیلی که شاید آیندگان بهتر بتوانند آن را تبیین کنند. اما در میان همه آن دلایل به نظر می رسد یکی از آنها بیشتر از بقیه نمود پیدا کرد و آن انواع اتهام و تخریب‌هایی بود که با حجم زیاد توسط مخالفانش به راه افتاد. تجربه نشان داده است هرچه بیشتر در جهت تخریب چهره‌های خاصی تلاش شود، نتیجه معکوس می دهد و مردم بیشتر به سمت آنها متمایل می شوند. در اصل مخالفان وی چون به جای تکیه بر منطق و دیالوگ سازنده و واقعی، به حربه غیرمنطقی تخریب و اهانت و اتهام روی آوردند، او را در بین مردم، مظلوم تر و محبوب تر کردند به طوری که در انتخابات خبرگان همه آرا به سمت وی روانه شد. با اینکه رادیو و تلویزیون و تریبون های رسمی در اختیار وی نبود ولی مردم در شبکه های اجتماعی و مطبوعات و محافل غیر رسمی او را یاری و حمایت کردند و این باعث شد که هاشمی برای همیشه به عنوان یک چهره مقبول در تاریخ و در چشم و دل مردم باقی بماند.