معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن تشریح میزان پرداخت وام ازدواج به تفکیک سنین مختلف در سال‌های اخیر، گفت: بر اساس آمار سال ۹۶، تعداد افراد زیر ۱۵ سال دریافت‌کننده وام ازدواج ۵۱ نفر بوده است. ازآنجایی‌که وام ازدواج به دختران از ۱۳ سال و به پسران از ۱۵ سال پرداخت می‌شود، این افراد شامل دختران بین سنین ۱۳ تا ۱۵ سالی هستند که تسهیلات مذکور را دریافت کرده‌اند.
افزایش چشمگیر تعداد دختران زیر ۱۵ سال وام‌گیرنده بعد از افزایش رقم وام ازدواج
محمدمهدی تندگویان با تأکید بر اینکه این آمار به میزان ثبت ازدواج «در سنین مذکور اشاره نمی‌کند و فقط شامل» تعداد وام‌هایی است که به افراد در این رده سنی پرداخت شده است، اظهار کرد: در سال ۹۷ همزمان با افزایش مبلغ وام ازدواج به ۱۵ میلیون تومان، این رقم به ۳۴۳۲ دختر زیر ۱۵ سال رسیده است. بر اساس اعلام بانک مرکزی در سال ۹۸ هم تا پایان مردادماه ۴۴۶۰ دختر زیر ۱۵ سال وام ازدواج را دریافت کرده‌اند.
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان تصریح کرد: این آمار به معنی افزایش «کودک همسری» نیست، بلکه نشان‌دهنده افزایش تعداد افراد زیر ۱۵ سالی است که متقاضی دریافت وام ازدواج شده‌اند.
تندگویان بابیان اینکه بر همین اساس اگر روند مذکور تا پایان سال با همین شیب پیش برود، بینی می‌کنیم تعداد این افراد به ۱۲ هزار نفر نیز برسد، توضیح داد: این رقم نسبت به‌کل سال ۹۷ نشان‌دهنده افزایش سه تا چهار برابری دختران زیر ۱۵ سالی است که تقاضای دریافت وام ازدواج‌کرده و آن را دریافت کرده‌اند.
افزایش ۱۰ برابری متقاضیان بالای ۶۰ سال «وام ازدواج جوانان»
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان افزود: از سوی دیگر در سال ۹۶ تعداد افراد بالای ۶۰ سال که وام ازدواج دریافت کرده‌اند ۲۲۴ نفر بوده است که این رقم در سال ۹۷ به ۳۵۳۰ نفر و در پنج ماه نخست سال ۹۸ به ۲۲۴۴ نفر رسیده است. همچنین این موارد روی میانگین سن ازدواج در کشور هم مؤثر هستند. این موضوع نشان می‌دهد قانون‌گذار تاکنون به بازه سنی دریافت وام ازدواج توجه نکرده
است.
تندگویان بابیان اینکه گفته می‌شود با پرداخت وام ازدواج یا افزایش آن مخالفم، اما این گفته‌ها صحیح نیست، اظهار کرد: اتفاقاً با هر نوع خدمت، ازجمله پرداخت تسهیلات ازدواج به جوانان موافق هستم. به دنبال آسیب‌شناسی پرداخت این وام نیز برخی اظهارنظرها در مورد اینکه با پرداخت وام ازدواج به «جوانان» مخالف هستم نیز مطرح شد که این موضوع خلاف واقع است.
پیشنهاد افزایش وام ازدواج به ۵۰ میلیون تومان
وی بابیان اینکه امسال نیز کمیسیون فرهنگی مجلس تصویب کرده است که رقم این وام برای سال آینده به ۵۰ میلیون تومان افزایش پیدا کند، تصریح کرد: اتفاقاً اگر شرایط بازپرداخت این وام برای جوانان تسهیل شود، به‌طوری‌که آنها را به دلیل اقساط بالا تبدیل به بدهکاران بانکی نشوند، شاید بخشی از هزینه‌های آنها برای آغاز زندگی مشترک تأمین شود.
هشدار در خصوص خریدوفروش وام ازدواج و سایت‌های ترویج‌دهنده ازدواج صوری
تندگویان ادامه داد: از دیگر موارد نگران‌کننده‌ای که در سال‌های اخیر با آن روبه‌رو بودیم نیز می‌توان به مطرح‌شدن موضوع خریدوفروش وام ازدواج، سایت‌های ترویج‌دهنده ازدواج صوری و... اشاره کرد که قانون‌گذار نسبت به آن توجه نکرده است، چراکه اگر این موارد تخلف هستند باید فکری در این خصوص کرد. نباید فراموش کرد که اگر این وام به جامعه هدف خود یعنی جوانان نرسد و تبدیل به معامله شود، منجر به بروز آسیب‌های اجتماعی
می‌شود.
همچنین برخی از افراد نیز ممکن است به دلیل عدم توانایی در تأمین تضامین یا پرداخت اقساط مجبور به واگذاری وام خود
شوند.
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در پایان نسبت به افزایش میزان «تجرد قطعی» هشدار داد و گفت: این موضوع موجب ایجاد حفره جمعیتی و کاهش میزان فرزندآوری می‌شود. به همین دلیل باید نسبت به موانع ازدواج جوانان حساسیت نشان داد و راهکار مناسبی پیدا کرد. پیشنهاد اعطای تسهیلات دومیلیاردی به شکل وام تجمیعی نیز یکی از این پیشنهادها بوده است که طی چند روز اخیر آن را مطرح کردم.
تحلیل خبر
افزایش 10 برابری سالمندان متقاضی وام ازدواج را می‌توان از ابعاد مختلفی بررسی کرد. اولین چیزی که با خواندن این خبر ذهن را درگیر می‌کند، چرایی این رخداد است. با توجه به شرایط اقتصادی کشور، میزان تورم موجود، معضل بیکاری و حتی عدم توانایی اکثریت مردم برای راه‌اندازی کسب‌وکار، طبیعی است که بسیاری از افراد به سمت استفاده از راه‌های «در رو» اما قانونی بروند؛ راهکارهایی که اگرچه همیشه قابل‌استفاده بوده و هست، اما در شرایط عادی استفاده از آنها غیرمعقول و غیرمنطقی است.
در این میان وام ازدواج با توجه به کارمزد پایین، ظاهراً به یکی از گزینه‌های جذاب تبدیل شده است. بسیاری از افراد، به‌ویژه افرادی که تن به چنین ازدواج‌هایی می‌دهند، نه باهدف تشکیل خانواده و سروسامان گرفتن، بلکه باهدف استفاده از وام ازدواج پا پیش می‌گذراند. در شرایطی که یک‌طرف ازدواج، جوان است، آسیبی که به وجود می‌آید شدیدتر و عوارض آن در جامعه بیشتر خواهد بود. اینکه چرا باید یک جوان با آینده خود چنین بازی کند، تنها یک جواب دارد؛ انتخاب بین بی‌پولی مطلق و گذراندن حال و آینده‌ای احتمالاً ویران یا تلاش برای بهبود آینده‌ای نامعلوم و پر ریسک به قیمت پذیرش یک ازدواج صوری و این یعنی انتخاب بین بد و بدتر!
البته در جامعه امروز کشور ما، متوسل شدن به ازدواج باهدف گذراندن وضعیت نابسامان اقتصادی، تنها به وام ازدواج محدود نمی‌شود. پدیده‌های دیگری مانند «ازدواج صوری»، «ازدواج اجباری»، «شوگر ددی و شوگر مامی»، «ازدواج سفید» و حتی «خواستگاران اجاره‌ای» پدیده‌هایی هستند که یا در سال‌های اخیر ایجاد شده‌اند و یا رونق گرفته‌اند!
جان کلام اینکه گرفتاری جامعه در مسئله‌ای مهم و اساسی مانند ازدواج به چنین پدیده‌ها و آسیب‌های متعاقب آن، به معنی هشدار جدی حرکت به سمت آینده‌ای نامشخص و احتمالاً تیره است.