برای رفع مهاجرت ژن‌ها باید نخبگان ما نسبت به آینده شغلی خود نگران نباشند، البته برخی نخبگان شغل دارند، اما احساس می‌کنند در جای مناسبی برای اثربخشی قرار نگرفته‌اند. باید این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.
کنکور حذف شدنی نیست
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: کنکور حذف شدنی نیست؛ در حال‌حاضر، چند هزار دانش‌آموز داریم که معدل آنها ۲۰ است. نمی‌توان تمام این افراد را در آن ۱۵ درصد رشته‌های پرطرفدار جذب کنیم؛ به همین دلیل کنکور باید برگزار شود.
موضوع نگهداشت نخبگان
به گزارش ایسنا، دکتر محمدعلی زلفی گل در نشست خبری که روز یک‌شنبه ۲۳ مرداد ماه برگزار شد، گفت:
برای رفع مهاجرت ژن‌ها باید نخبگان ما نسبت به آینده شغلی خود نگران نباشند، البته برخی نخبگان شغل دارند، اما احساس می‌کنند در جای مناسبی برای اثربخشی قرار نگرفته‌اند. باید این موضوع مورد بررسی قرار گیرد؛ در شورای عالی عتف با حضور رئیس‌جمهور طرح نگهداشت نخبگان مصوب شد، برای جذب اعضای هیئت علمی نیز سهمیه خاصی برای نخبگان داشتیم و ۲۰ درصد از سهمیه دانشگاه‌ها به نخبگان اختصاص می‌یابد.
وی اظهار کرد: طرح نگهداشت نخبگان در شورای عالی عتف با حضور آیت‌الله ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری مصوب شد؛ بر این اساس، برای جذب اعضای هیئت‌علمی، سهمیه خاصی برای نخبگان در نظر گرفتیم. همچنین ۲۰ درصد از سهمیه دانشگاه‌ها به نخبگان اختصاص می‌یابد.
۵ هزار نیاز در سامانه نان ثبت شد
دکتر زلفی‌گل با بیان اینکه اولین برنامه‌ام در دوره وزارت ایجاد سامانه نان (نظام ایده‌ها و نیازهای جامعه) بود، گفت: تاکنون در این سامانه بیش از ۵ هزار نیاز به ثبت رسیده است؛ مصوب شد که تمام دستگاه‌های دولتی که از بودجه پژوهشی استفاده می‌کنند، موظف هستند نیازهای خود را در این سامانه ثبت کنند.
وزیر علوم توضیح داد: تأسیس صندوق علوم، تحقیقات و فناوری هم مورد بعدی است. با پیگیری‌هایی که انجام دادیم، رئیس‌جمهور تأسیس این صندوق را ابلاغ کرد و اساسنامه آن نوشته شد. این موضوع در شورای عالی عتف مطرح شد؛ تصویب اساسنامه قرار است در هیئت دولت مصوب شود.
دکتر زلفی‌گل، تأسیس معاونت فناوری را از اقدامات مهمی دانست که در وزارت علوم ایجاد شده که این اقدام به توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد کمک زیادی کرد.
به علوم انسانی توجه خاص داریم
دکتر زلفی‌گل خاطرنشان کرد: به علوم انسانی توجه خاص داریم؛ با توسعه مرکز آموزش علوم قرآنی، آن را به مرکز آموزش علوم قرآنی و علوم انسانی تبدیل‌کردیم تا توجه ویژه‌ای به علوم‌انسانی داشته باشیم.
تحلیل خبر
همان‌گونه که در متن خبر اعلامی از سوی دکتر زلفی گل بیان شده سهمیه خاصی به نخبگان کشوری در زمینه استخدام، بکار گیری و همچنین هدایت نخبگان در نظر گرفته شده است، اما در خبر اعلامی چند نکته مهم نهفته است که در صورت عدم اصلاح آن این چنین مصوبات کمک شایانی به نخبگان کشور نخواهد کرد:اولین مورد وجود دستگاه‌های متعدد در زمینه جذب نخبگان و معرفی آنها به دستگاه‌های دولتی می‌باشد، نهادهایی همانند وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، وزارت صمت، بنیاد ملی نخبگان و... طبیعتاً عدم هماهنگی و اشتراک نظر و اجرایی کردن مصوبات هر کدام به صورت منفک تنها موجب سردرگمی و عدم اطلاع نخبگان خواهد شد.
مورد دوم وجود قوانین بسیار سخت گیرانه و سلیقه‌ای در بنیاد ملی نخبگان به عنوان متولی اصلی ساماندهی نخبگان کشور می‌باشد به طوری که متأسفانه بنیاد ملی نخبگان نه تنها در این زمینه کمکی نکرده بلکه خود با انضمام قوانینی سخت و پیچیده به مصوبات حمایتی دولت جلو جذب و حمایت دستگاه‌های دولتی دیگر را نیز در این زمینه گرفته است (قوانینی همچون ضریب منفی در معدل، تأثیر مکان تحصیل در امتیازات، ایجاد محدودیت زمان در نخبگی، اعلام محدودیت سنی در برخی موارد، تغییر مکرر بخشنامه‌ها، حدنصاب‌ها وعدم شفافیت در سامانه‌های اینترنتی بنیاد و غیره). فی‌الواقع هم اکنون نیز چندین طرح جهت شناسایی و هدایت نخبگان در دستگاه‌های دولتی و حتی هیئت علمی دانشگاه‌ها مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود دارد اما متأسفانه به دلیل ایجاد پیش‌شرط‌ها و اما و اگرهای متعدد و غیرواقعی توسط این نهاد نه تنها یاری‌دهنده ارگان‌های مربوطه در جذب و هدایت نخبگان نبوده بلکه خود مانعی بزرگ برای اجرای مفید مصوبات مشابه دیگر نیز است.
به طوری که اغلب نخبگان جهت اجرایی کردن این مصوبات ناچار به طرح شکایت در دیوان عدالت اداری شده و پس از پیچ و خم‌های بسیار، موفق به اخذ این گونه امتیازات می‌شوند.
مورد آخر اشاره دقیق وزیر علوم و تحقیقات و فناوری به موضوع عدم احساس رضایت نخبگان شاغل است، همین دلیل ساده را می‌توان به عنوان انگیزه بسیاری از نخبگان جهت مهاجرت نام برد، طبیعتاً همه نخبگان به دنبال جایگاه بهتری می‌گردند که امکان رشد و پیشرفت خود را در آن فضا مهیا ببینند، اما تحقق این امر نیازمند تغییر رویکرد فعلی دستگاه‌های دولتی است.
به عنوان مثال جهت جذب نخبگان به عنوان اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها باید دانشگاه‌های کشور در این راستا همکاری لازم را به عمل آورند و یا آیین‌نامه‌های جذب اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها به کلی تغییر داده شود، متأسفانه هم اکنون جذب اعضای هیئت علمی در دانشگاه‌های کشور که متولی اصلی آن وزارت علوم است به دست دانشگاه‌ها و اعضای هیئت علمی فعلی آن سپرده شده است و این امر موجب تضییع حقوق نخبگان و سلیقه‌ای شدن جذب اعضای هیئت علمی می‌گردد که خود می‌تواند جلو اجرایی شدن این قوانین و بخشنامه‌ها را بگیرد.