به گفته یک اقتصاددان گام بعدی دولت افزایش قیمت حامل‌های انرژی خواهد بود اما به دلیل واکنش‌های اجتماعی حاصل از افزایش نرخ ارز و قیمت‌ها این اقدام را به تأخیر انداخته است.
به گزارش تابناک به نقل از خبرآنلاین، براساس اعلام مرکز آمار نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری در تیرماه به ۵۲, ۸ درصد رسیده است که نسبت به ماه قبل ۱.۴ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ۶۰.۷ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ۲.۵ واحد درصد افزایش داشته است.
با ابرتورم مواجه هستیم
حسین راغفر در گفت و گو با خبرنگار خبرآنلاین گفت: تورم لجام‌گسیخته و یا ابرتورم به تورم بالای 10 درصد در ماه گفته می‌شود و متاسفانه ما به طور ماهیانه ۱۲ درصد تورم داریم که در برخی از اقلام نیز به ۲۵ درصد می‌رسد و نشان می‌دهد که ما قطعاً با ابرتورم مواجه هستیم.
وی در ادامه گفت: ریشه‌های این ابرتورم عمدتاً به افزایش قیمت ارز بازمی‌گردد و بالا بردن شدید پایه پولی و استقراض از بانک مرکزی و بانک‌ها رقم باورنکردنی‌ای را به نقدینگی افزوده است و مجموعه سیاست‌ها و افزایش نرخ ارز و حذف ارز ترجیحی از اصلی‌ترین علت‌های این ابرتورم هستند.
راغفر در ادامه گفت: نکته جالب اینجا است که هم نمایندگان مجلس و هم بسیاری از مقامات دولتی از این طرح دفاع می‌کردند و مدعی بودند که تنها ۴ قلم جنس افزایش ۶ تا ۷ درصد را تجربه خواهد کرد و سازمان برنامه نیز مدعی بوده است که افزایش قیمت این اقلام در همین حد خواهد بود ولی در سه تا چهار روز ابتدایی حذف ارز ترجیحی نرخ تورم برای برخی از کالاها تا ۲۰۰ درصد رسید و قطعاً ما با وضعیت بی‌سابقه از تورم در ماه‌های خرداد و تیر مواجه بودیم.
مجدداً تورم‌های بالا را تجربه خواهیم کرد
وی در ادامه گفت: ممکن است که رشد تورم به این سرعت در ماه‌های آینده نباشد و اما باید این موضوع را لحاظ کرد که افزایش‌های بعدی نسبت به همین افزایش‌های اخیر صورت می‌گیرد و افزایش قیمت‌ها روی یکدیگر تلنبار خواهد شد و با توجه به سیاست‌های پولی کشور به نظر می‌رسد که مجدداً تورم‌های بالا را تجربه کنیم.
راغفر در ادامه گفت: تورم به یک عامل بستگی ندارد و عوامل متعددی در کار هستند اما مؤثرترین عاملی که باعث افزایش قیمت‌ها در سه دهه گذشته شده است و محرک اصلی کسری بودجه‌های دولت و به دنبال آن افزایش پایه پولی و نقدینگی در کشور بوده است، افزایش نرخ ارز بوده است.
وی در ادامه گفت: عوامل متعدد دیگری نیز در کار هستند و سیاست‌هایی که دولت دوازدهم اتخاذ کرد بخش قابل توجهی از کسری بودجه را به دولت سیزدهم منتقل کرد و دولت سیزدهم نیز منابع بسیار بزرگی را به بودجه امسال افزود به نحوی که از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان از بودجه ۱۴۰۰ در بودجه ۱۴۰۱ به هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیدیم.
راغفر در ادامه گفت: اینکه این بودجه از کجا تأمین شود بسیار حائز اهمیت است؛ منابع اینها با محدودیت‌های درآمدی دولت‌ها کسری بودجه بسیار بزرگی را به وجود آورده است و دولت‌ها برای تأمین این کسری بودجه سیاست‌های غلطی را اتخاذ کردند که از جمله آنها افزایش قیمت ارز و افزایش قیمت حامل‌های انرژی است.
گام بعدی دولت افزایش قیمت حامل‌های انرژی است
وی در ادامه گفت: به نظر می‌رسد گام بعدی دولت که اگر امسال نیز صورت نگیرد در ماه‌های اولیه سال آینده صورت خواهد گرفت و بخاطر واکنش‌های اجتماعی افزایش نرخ ارز و افزایش قیمت‌ها به تأخیر افتاده است، افزایش قیمت حامل‌های انرژی خواهد بود.
تورم، مالیات ظالمانه‌ای است که از گروه‌های فقیرگرفته می‌شود
این اقتصاددان در ادامه افزود: در فاصله ۱۹۱۴ تا ۱۹۸۰ مالیات تصاعدی بر ثروت و درآمدهای بالا تا ۹۰ درصد نیز می‌رسید و دولت‌ها از این طریق توانستند ثباتی را در اقتصاد ایجاد کنند اما تصمیماتی که دولت‌های ما در این سه دهه گرفته‌اند به نوعی مالیات تورمی بوده است که پرداخت‌کنندگان آنها طبقات متوسط و پایین جامعه هستند.
وی در ادامه گفت: طبقات متوسط از آنجایی مالیات می‌پردازند که ارزش منابع پس‌اندازهای آنها به شدت کاهش پیدا می‌کند و قدرت خرید دستمزدشان کاهش پیدا می‌کند و طبقات پایین‌تر هزینه‌های به مراتب بیشتر از این موارد را نیز متحمل می‌شوند چراکه فاقد دارایی‌هایی هستند که ارزش آنها با تورم تعدیل شود و درنتیجه فاصله آنها با حداقل‌ها بیشتر می‌شود و گفته می‌شود که تورم مالیات ظالمانه‌ای است که از گروه‌های فقیر به نفع گروه‌های ثروتمند اخذ می‌شود چراکه در تورم ارزش دارایی‌های افراد ثروتمند تعدیل می‌شود و افزایش پیدا می‌کند.
راغفر در ادامه افزود: این اتفاق پیامدهای شکننده‌ای برای گروه‌های محروم جامعه دارد و منجر به رشد جرم و جنایت، اعتیاد، خودکشی و مهاجرت می‌شود و این پدیده‌ای است که در جامعه ما اتفاق افتاده است.
تحلیل خبر
زمانی می‌توان از مردم مالیات گرفت که جامعه دچار تورم روزافزون نباشد. تورم یعنی هر روز «درآمد مردم کمتر» و «هزینه‌های آنها بیشتر» می‌شود. حالا شما می‌خواهید از همین درآمدهای رو به کاهش، مالیات هم بگیرید؟! این یعنی اجحاف مضاعف به طبقات فقیر و متوسط. اگر در کشورهای پیشرفته، مالیات قابل توجهی از مردم می‌گیرند، آنها از ابتدای سال تا آخر سال، افزایش قیمت‌های چند برابری ندارند پس درآمدشان، ذوب نمی‌شود و می‌توانند روی یک سال درآمدشان برنامه‌ریزی مورد اعتماد داشته باشند. یعنی در مدت یک سال برای هر کس مشخص است که چقدر درآمد و چقدر هزینه دارد و می‌تواند این دو را با هم هماهنگ کند. اما در کشوری که دائماً هزینه‌ها رو به افزایش است و درآمدها ثابت یا ناپایدار است حتی برای یک هفته نیز نمی‌توان برنامه‌ریزی کرد. یکی از اصول مدیریت، برنامه‌ریزی (planning) است. برنامه‌ریزی نیاز به داده‌های تقریباً ثابت در طول حداقل یک سال دارد تا بتوان حداقل برنامه کوتاه مدت را نتیجه‌بخش کرد.
نه فقط طبقه فقیر و متوسط در شرایط تورمی با سقوط درآمدی و پس انداز مواجه هستند بلکه طبقه ثروتمند و سرمایه‌گذار هم نمی‌تواند با اطمینان به سرمایه‌گذاری و کارآفرینی بپردازد.
گرفتن مالیات سنگین هم از این قشر موجب می‌شود که آنها هم به جای افزایش تولید و جبران کردن مالیات پرداختی، به افزایش قیمت محصولات خود روی آورند که این امر خود باعث تورم بر تورم و ابر تورم می‌شود.
اخذ مالیات از شهروندان به لحاظ علمی، امر مطلوبی است و باعث توزیع مجدد ثروت و گردش عادلانه درآمدها و ثروت‌ها می‌شود ولی به شرط اینکه شرایط تورمی بر جامعه حاکم نباشد.