سایت خانه ملت نوشته است عیسی زارع‌پور پس از حضور در کمیسیون تخصصی مجلس و ارائه توضیحات در جمع نمایندگان، از مردم خواسته به پلتفرم‌های داخلی نگاه ویژه‌ای داشته باشند چرا که خیلی از این پلتفرم‌ها به مراتب بهتر از نمونه‌های خارجی هستند و قابلیت‌های بهتری دارند.
به گزارش رویداد۲۴ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، پس از این جلسه اظهار کرد که اجرای شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت فضای مجازی کشور، اکنون حدود ۵۰ درصد پیشرفت داشته و باتوجه به شرایطی که مراجع امنیتی کشور به ما ابلاغ کردند و محدودیت‌هایی که در برخی پلتفرم‌های خارجی ایجاد شده، ما به عنوان وزارت ارتباطات که وظیفه وصل کردن داریم و در دوره این محدودیت‌ها تلاش کردیم، ظرفیت‌های داخلی را تقویت و به ارتقای سکوهای داخلی کمک کنیم تا آنها بتواند ارتباط مردم با یکدیگر و موضوع کسب و کارها را پذیرا باشند و مدیریت کنند.
او با بیان اینکه امروز ما ظرفیت‌های داخلی بسیار خوبی در همه بخش‌ها داریم، اضافه کرد: در حالیکه پلتفرم‌های آمریکایی در بسیاری از کشورهای اروپایی، موضوعات خرید و فروش، جابه جایی مسافر و... را دربرگرفتند، ما امروز ظرفیت‌های بومی خودمان را داریم که در حال کار هستند.
زارع‌پور طبق اطلاعات سایت خانه ملت، تصریح کرده است که برای نخستین بار شاید با وجود اینکه بنا به شرایط امنیتی کشور در برخی از ساعت‌ها محدودیت‌هایی در اینترنت بین‌الملل اعمال می‌شود، اما تمام سرورها و خدمات داخلی کشور به صورت ۱۰۰ درصدی در حال فعالیت است.
وی افزود: ما برنامه ویژه‌ای برای حمایت از پلتفرم‌ها و ظرفیت‌های داخلی پیش‌بینی کردیم تا زیرساخت‌های سخت‌افزاری و ظرفیتی تقویت شود تا بتوانند خدمات موردنیاز مردم را باکیفیت و پرسرعت تأمین کنند؛ در دو هفته اخیر که محدودیت‌ها با توجه به شرایط امنیتی کشور اعمال شده است، ما تمام تلاش شبانه‌روزی خود را برای ارتقای کیفیت آنها به کار بردیم، ظرفیت‌های داخلی اصلاً قابل مقایسه با گذشته نیستند؛ از مردم دعوت می‌کنم از ظرفیت‌های داخلی استفاده کنند، زیرا قابلیت‌هایی دارند که بعضاً در برخی نسخه‌های خارجی وجود ندارد.
اما طرح شبکه ملی اطلاعات در کشور به اواخر سال ۱۳۸۴ برمی‌گردد و مهم‌ترین دلیل پیاده‌سازی این شبکه در آن سال کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت اعلام شد. در سند «ضرورت تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات» آمده که شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت ارتباطی کل فضای مجازی، شبکه همه شبکه‌های کشور است. این شبکه متشکل از زیرساخت‌های ارتباطی با مدیریت مستقل کاملاً داخلی، شبکه‌ای حفاظت‌شده نسبت به اینترنت و شبکه‌ای با امکان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم است.
در سال‌های بعد از ۱۳۸۴ عملاً اجرای این طرح با کندی صورت می‌گرفت تا اینکه در دولت یازدهم، اجرای این طرح پیگیری و درنهایت در اواخر همان دولت اعلام شد که فازهای اول، دوم و سوم آن افتتاح و رونمایی شده است.
اما در دولت سیزدهم، شتاب‌بخشی به روند اجرای شبکه ملی اطلاعات از مهم‌ترین اقدامات وزارت ارتباطات به شمار می‌رود؛ بدین ترتیب طرح شتاب‌بخشی به روند اجرای شبکه ملی اطلاعات، از مهرماه سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر هم در مرحله اجرا قرار دارد؛ این طرح در ابتدای دولت سیزدهم، پیشرفت حدود ۳۰ درصدی داشت و اکنون به ۵۰ درصد رسیده و براساس هدف‌گذاری‌های انجام شده دست‌یابی به پیشرفت ۶۰ درصدی تا پایان سال ۱۴۰۱ مورد انتظار است.
تحلیل خبر
فارغ از اینکه راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات قرار است چقدر بر محدودسازی اینترنت و فیلترینگ تأثیرگذار باشد و اینکه این طرح چقدر مخالف یا موافق دارد؛ اگر بخواهیم از منظر فنی به آن نگاه کنیم، یکی از ایرادات و موانع جدی بر سر راه ارائه خدمات یکپارچه کشوری از طریق شبکه ملی اطلاعات، بحث زیرساخت‌های فنی است. وقتی قرار است یک شبکه بزرگ به وسعت ایران و کاربرانی تقریباً به تعداد جمعیت کشور داشته باشیم، از همان ابتدا باید به فکر زیرساخت‌های مختلف مورد نیاز باشیم، این زیرساخت‌ها، هم شامل زیرساخت‌های سخت‌افزاری مانند سرورهای قدرتمند و شبکه‌های پرسرعت ارتباطی مخابراتی و هم شامل زیرساخت‌های نرم‌افزاری و فنی مانند ایجاد پیکربندی توزیع شده (distributed)، راه‌اندازی زیرساخت‌های ابری (cloud)، طراحی پلتفرم‌های قدرتمند و فراگیر متناسب با تعداد کاربران، مدیریت کلان داده (big data) و... است.
علی‌رغم اینکه آمار و اطلاعات دقیقی از وضعیت این زیرساخت‌ها در کشور موجود نیست، اما شواهد و قرائن عینی نشان می‌دهد تا رسیدن به نقطه مطلوب و نهایی سازی این طرح با اتکا به توانمندی‌های داخلی فاصله زیادی داریم. در دو مقطعی که در سال 98 و امسال، به دلیل ناآرامی‌های کشور و محدود کردن اینترنت، مردم ناچار به استفاده از سرویس‌های داخلی شدند، مشخص شد زیرساخت‌های سخت‌افزاری و ارتباطی مناسب برای این سرویس‌ها، پیش‌بینی نشده است؛ پلتفرم‌های پیام‌رسان داخلی بعضاً با اختلالات متعدد مواجه و دچار کندی و قطعی شدند و اختلالاتی را هم در برخی سرویس‌های داخلی و دولتی شاهد بودیم. به نظر می‌رسد تجربه سال 98 به متولیان نشان داد که در برخی بخش‌ها این مشکل آن قدر جدی است که عملاً نمی‌توان روی سرویس‌های داخلی در شرایط پرترافیک حساب کرد؛ شاید به همین علت هم بود که امسال، محدودیت بر اینترنت بین‌الملل کمتر از دوره قبل اعمال شد و در اینترنت‌های خانگی و ثابت، سرویس‌هایی مانند ایمیل و موتورهای جستجوی بین‌المللی، از دسترس خارج نشدند، چرا که عملاً موتورهای جستجوی داخلی و سرویس‌های پست الکترونیک ملی ظرفیت و امکانات لازم برای تأمین نیازهای کاربران را نداشتند. این نکته، اینجا قابل تأمل تر می‌شود که می‌بینیم از دوره قبل تاکنون، طرحی هم برای تکمیل اینگونه سرویس‌های داخلی از سوی متولیان ارائه نشده و اشاره‌ای هم به آنها نمی‌شود، بنابراین به نظر می‌رسد، دست کم در این مرحله، تمرکز دولتمردان و سیاستگذاران این عرصه، بر توسعه همین پلتفرم‌های پیام‌رسان و شبکه‌های اجتماعی داخلی است.
مسئله حائز اهمیت دیگر در این بخش این است که در دیگر نمونه‌های موفق جهان، کلیه امور فنی و اجرایی به شرکت‌های قدرتمند فناوری سپرده می‌شود و دولت به صورت مستقیم و متمرکز میدان‌دار اجرا نیست؛ البته طبیعتاً زمانی می‌توان انتظار داشت که شرکتی در این زمینه موفق باشد که خصوصی‌سازی واقعی در کشور شکل گرفته باشد و فضا برای فعالیت بدون دغدغه و کاملاً رقابتی بخش خصوصی باز باشد. می‌دانیم که در سایر کشورها، حتی اپراتورهای ارتباطی و مخابراتی نیز به بخش خصوصی واگذار شده، اما در کشور ما یا عنان کار کلاً در اختیار دولت است یا شرکت‌های خصولتی بدون رقیب در این زمینه فعالیت می‌کند؛ همین مسئله علاوه بر اینکه زمینه کاهش بهره‌وری و امکان به هدر رفتن بیت‌المال را فراهم می‌کند، کیفیت خدمات را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، کما اینکه می‌بینیم، در بسیاری از شهرها و مناطق محروم، حتی امکانات لازم برای اتصال بخش‌های دولتی به شبکه دولت (که تعداد کاربران بسیار کمتری نسبت به شبکه‌های ملی مردمی دارد) هم وجود ندارد.
بنابراین به نظر می‌رسد، هنوز راه زیادی تا تحقق کامل راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات به معنای واقعی و عملی مانده باشد و احتمالاً در مسیر اجرای کامل طرح، نیازمند اصلاحاتی در سیاستگذاری ها در حوزه فناوری کشور هم خواهیم بود.