وزیر راه و شهرسازی در نامه‌ای به دبیر هیئت دولت خواستار لغو تفویض اختیار به استان فارس درباره طرح ۵۷ هکتاری پیرامون حرم حضرت شاهچراغ (ع) با هدف حفظ بافت تاریخی شیراز شد.
به گزارش تابناک به نقل از مهر، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی کشور در نامه‌ای به بهادری جهرمی دبیر هیئت دولت از او خواست تا تفویض اختیار به استان فارس درباره طرح ۵۷ هکتاری پیرامون حرم حضرت شاهچراغ (ع) به منظور حفظ بافت تاریخی شیراز لغو شود.
مهرداد بذرپاش در این نامه خطاب به بهادری جهرمی آورده است: یکی از مصوبات سفرهای استانی هیئت وزیران به استان فارس در تاریخ مهر ماه سال ۱۴۰۰ در رابطه با تفویض اختیار تصویب طرح تفصیلی بافت پیرامون حرم شاهچراغ از شورایعالی شهرسازی و معماری به شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان است. بند اشاره شده از این قرار است؛ تهیه و تصویب طرح تفصیلی مجموعه ۵۷ هکتاری حرم شاهچراغ (ع) از طرف شورایعالی شهرسازی و معماری به شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تفویض شود.
در همین راستا شورایعالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه مورخ ۰۴/۰۷/۱۴۰۱ مصوبه مذکور را پیرو مصوبات پیشین خود درخصوص طرح بافت پیرامون حرم شاهچراغ (ع)، مورد بررسی قرار داد و مقرر کرد که دلایل توجیهی ضرورت تصویب طرح در شورایعالی شهرسازی و معماری ایران به هیئت محترم وزیران انعکاس یابد تا شرایط بازنگری مصوبه سفر استانی فراهم شود.
موضوعات قابل توجه از این قرار هستند: بنا بر بند نهم سیاست‌های کلی نظام در حوزه شهرسازی (ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) به تاریخ ۲۹/۱۱/۱۳۸۹ «رعایت هویت تاریخی و معنوی شهرها در توسعه و بهسازی محیط شهری» الزامی است. رعایت این بند در مورد بافت تاریخی شهر شیراز، به‌ویژه در محدوده پیرامون حرم‌های مطهر شاهچراغ و سید علاءالدین حسین، در بردارنده شواهد اصیل از معماری و شهرسازی ایرانی- اسلامی و جزو معدود بافت‌های شهری باقیمانده در بردارنده سنت و آداب زیارت در فرهنگ شیعی است.
لذا محدوده مذکور به لحاظ اهمیت تاریخی و معنوی آن، دارای شأن ملی و فراملی بوده و ضروری است هرگونه طرح درخصوص آن، به تصویب بالاترین نهاد حاکمیتی در حوزه شهرسازی و معماری برسد.
تجربه ناموفق مداخلات بزرگ مقیاس و ورود نهادهای دولتی و شبه دولتی به محدوده پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع)، نقض حقوق مالکانه مجاوران و ساکنان، بیرون راندن اجباری آنها از محل سکونت، شکل‌گیری پروژه‌های اقامتی و تجاری برای زائران مرفه و راندن زائران کم‌درآمد از محدوده پیرامون حرم، به‌واسطه طرح‌های شهری غیرکارشناسی و صدمات جبران‌ناپذیر آن بر پیکره معنوی و تاریخی بافت پیرامون حرم رضوی علیرغم تذکرات صریح مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) اکنون پیش روی ماست.
ضروری است از هرگونه اقدام که زمینه تکرار آن تجربه را فراهم آورد، اجتناب نموده و نهایت دقت در تهیه و تصویب طرح به عمل آید. تشکیل جلساتی در زیرمجموعه شورای امنیت کشور، کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی و… در سنوات پیشین به منظور بررسی تخریب آثار تاریخی شیراز بیانگر اهمیت و حساسیت موضوع است. بعد از اعلام مصوبه سفر استانی نیز مکاتبات متعددی از سوی استادان دانشگاه، تشکل‌های مردمی و متخصصان با عنوان رئیس جمهور محترم، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و این وزارتخانه به منظور انعکاس تبعات اقدامات مخرب در بافت تاریخی شیراز انجام گرفته است که نشان دهنده حساسیت قابل توجه موضوع مذکور و بازتاب‌های فراوان اجتماعی هرگونه اقدام تخریب در بافت مذکور است. لذا ضروری است بررسی و تصویب طرح، متناسب با حساسیت و اهمیت موضوع، با مشارکت متخصصان و در سطح ملی صورت پذیرد. براساس نامه شماره ۱۴۰۱۲۵۰۰/۳۲۷۱۴ مورخ ۲۵/۱۱/۱۴۰۱ وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، طرح شهری تهیه شده برای محدوده مذکور، قبل از تصویب در مراجع مربوطه، ابتدا باید به تأیید آن وزارتخانه برسد.
بنابر موارد یاد شده خواهشمند است دستور فرمایید موضوع تغییر مصوبه سفر استانی و بازگرداندن مرجعیت تصویب طرح به شورایعالی شهرسازی و معماری بررسی و نتایج برای اقدامات بعدی به این وزارتخانه منعکس شود.
این نامه در روز ۲۷ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ نوشته شده است اما پیش از آن در تاریخ هفتم اسفند نیز فرزانه صادق مالواجرد معاون شهرسازی و معماری در نامه‌ای به علی ابراهیمی مدیرکل دفتر ترویج معماری طراحی شهری و بافت‌های واجد ارزش و نیکخواه نایینی مدیرکل دبیرخانه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران نوشته بود: شورایعالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه مهر ماه سال ۱۴۰۱ خود مصوبات سفرهای استانی هیئت محترم دولت به استان فارس را پیرو مصوبات پیشین خود درخصوص موضوعات مذکور مورد بررسی قرار داد و تصمیم‌گیری کرد.
موضوع مصوبه سفر تفویض اختیار تصویب طرح تفصیلی پیرامون حرم مطهر شاهچراغ از شورایعالی شهرسازی و معماری به شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان فارس بوده است.
مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران به این شرح است: با توجه به مفاد مصوبات پیشین شورایعالی شهرسازی و معماری، شامل مصوبه مورخ ۲۲ مهر ماه ۱۳۹۴ و مصوبه مورخ آبان ۱۳۹۹ درباره تعیین سیاست‌های طرح تفصیلی بافت پیرامون حرم حضرت شاهچراغ و با توجه به اهمیت طرح مذکور، از باب حفاظت از مصادیق معماری و شهرسازی ایرانی و اسلامی، حفاظت از هویت معنوی و مذهبی محدوده و بافت فرهنگی و تاریخی شهر شیراز، مقرر شد دبیرخانه شورایعالی شهرسازی و معماری پس از انجام بررسی‌های لازم ضرورت تجدیدنظر در بند ۱۵ مصوبه سفر استانی و لزوم تصویب نهایی طرح در شورایعالی شهرسازی و معماری را طی مکاتبه‌ای به دفتر هیئت دولت اعلام کند.
تحلیل خبر
پیشنهاد احداث «شهرک گردشگری بین‌المللی» 57 هکتاری در شیراز
دکتر محمدمهدی جعفری زاده
اگر مجموعه 57 هکتاری بافت تاریخی پیرامون حرم شاهچراغ(ع) تحت یک مدیریت علمی تبدیل به «شهرک گردشگری بین‌المللی» شود، می‌تواند توریست‌های خارجی را با تبلیغاتی جهانی جذب خود کند. برای رسیدن به این مهم به چند اقدام، نیاز است:
اول اینکه باید کل این بافت 57 هکتاری، مورد مرمت و بازسازی و زیباسازی هنری مهندسی قرار گیرد و مجموعه‌ای از متخصصان عالی معماری، باستان‌شناسی، عمرانی، جامعه‌شناسی، میراث فرهنگی و ... به صورت یک تیم منسجم به بازآفرینی تاریخی این فضای 57 هکتاری ارزشمند و منحصر به فرد همت گمارند و همه ادارات و سازمان‌ها نیز با آنها نهایت همکاری کنند.
دوم اینکه قطعاً خواهید گفت هزینه عظیمی می‌طلبد. بدون شک با آن طرح خارق‌العاده‌ای که تصور می‌رود، چنین است؛ ولی برای تأمین بودجه آن می‌توان هر، یک یا چند هکتار را به چند بخش خصوصی قوی و کارآمد داد و آنها را در رقابت با یکدیگر به بهترین خلق آثار هنری متناسب با مجموعه، واداشت و زیرنظر و با تصویب متخصصان فوق الذکر و مطالعات آثار باستانی و شهرک‌های گردشگری در سطح کشورهای دیگر به طرحی خلاقانه و مبتکرانه با هنر و معماری ایرانی - اسلامی پرداخت که برای همه گردشگران دنیا، جذاب، تماشایی، تفریحی و تحقیقاتی باشد.
سوم: از ابتدای شروع به کار چنین «شهرک گردشگری» باید تبلیغاتی گسترده در سطح جهان صورت گیرد و روز به روز همزمان با پیشرفت این پروژه، گردشگران جهان را از اهمیت آن آگاه ساخت. بدین ترتیب هنگام اتمام این طرح و آماده شدن برای افتتاح و بهره‌برداری، همه گردشگران دنیا را جهت شرکت در مراسم افتتاحیه آن با تخفیفات و مشوق‌هایی دعوت کرد تا در آینده، هم منبع عظیم درآمد و ثروت برای استان و کشور شود و هم به ترویج فرهنگ و هنر و تاریخ کشورمان در سطح جهان بینجامد.
البته همه اینها مدیریتی جامع و استراتژیک با همتی بلند می‌طلبد.