جامجم آنلاین/ بخش قابل توجهی از آلودگی هوای تهران به واسطه تردد کامیونهایی است که شبانه دور از چشم مردم در شهر تردد دارند. از دو طریق به نظر میرسد میتوان مداخلاتی داشت و اگر اهتمام جدی وجود داشته باشد میتوان در یک پروسهای حداکثر دو تا سه ساله این معضل را مدیریت کرد. کار کامیوندارانی که در سطح شهر تردد دارند و ارزاق عمومی و مصالح ساختمانی را جابهجا میکنند، اجتنابناپذیر است، اما در وهله اول باید برای کامیون داران تسهیلاتی فراهم شود که فیلتر دوده نصب کنند. در مورد ارائه این تسهیلات حتماً باید دولت و شخص رییسجمهور مداخله کند. به این واسطه کامیونداران ملزم به استفاده از فیلتر دوده میشوند. این کار میتواند طی مدت شش ماه تا یک سال صورت پذیرد.
راهکار دوم این است که وزارت صنعت و معدن خودروسازان را ملزم کند حداقل محصولات جدیدشان را که به بازار عرضه میکنند مجهز به فیلتر دوده کنند.
اگر هیئت دولت و شخص رییسجمهور به این راهکارها عنایت ویژه داشته باشند میتوان گفت این مشکل طی یک برنامه دو تا سه ساله حل شدنی است.
اما آلودگی هوا تنها مزاحمت تردد شبانه کامیونهای تهران نیست، هر چند در آمارهای ارائه شده سهم قابلتوجهی از این آلودگیها را به خود تخصیص داده، اما باید به گلایههای بیشمار شهروندان هم در رابطه با ایجاد آلودگی صوتی از سوی این کامیونها نیز اشاره کنیم. شهرها باید محل آسایش شهروندان باشد. بدیهی است روز، زمان فعالیت و کار است و شب زمان استراحت و آرامش. شکل شهرسازی بسیاری از شهرهای اروپایی بهگونهای است که مردم صبحگاه از شهرها خارج میشوند و به سمت مناطق اقتصادی و کارخانهها میروند و عصر به شهر باز میگردند، اما شهر تهران برعکس این روال است، چراکه براساس آمار صبحها حدود سه میلیون نفر به تهران وارد میشوند و عصر از پایتخت خارج میشوند. این یک مشکل کلان است که برای رفع آن به اصلاح ساختار نیاز است. مشکلی که در این میان وجود دارد سلب آسایش شهروندان، شب هنگام است. دقت کنید تمام عملیات ساختمانی ما اعم از حمل و نقل مصالح، تخلیه آنها و... در نیمههای شب صورت میگیرد. بهعنوان مثال اگر در محلهای قرار به ساختمانسازی باشد تمام حمل و نقل مصالح باید شب صورت بگیرد، تخلیه و تخریب و حتی گودبرداریها باید شبانه باشد در این صورت هیچ آرامشی برای شهروندان باقی نمیماند. شما تصور کنید کامیونی ده تا 20 شاخه آهن را ساعت دو نیمه شب یک جا تخلیه کند. بههمین علت دیگر چیزی به نام آسایش شبانه برای شهروندان وجود ندارد. این درحالی است که کمترین زمان برای ساخت یک ساختمان یک سال و نیم است، اما این پایان چنین کابوسهایی نیست، زیرا به طور معمول در محلات وقتی کار ساخت ساختمانی به پایان میرسد تخریب و ساخت ساختمانی دیگر آغاز میشود. چنین مسائلی آستانه تحمل مردم را بشدت پایین میآورد. شاید یکی از دلایل پرخاشگری برخی شهروندان همین مشکل باشد. به همین علت مدیریت شهری باید آرامش شبانه شهروندان را تأمین کند. چنین مسائلی با قانونگذاری و نظارت مناسب قابل کنترل است؛ به عنوان مثال تخلیه مصالح فقط ساعت 9 تا 12 شب صورت بگیرد و بعد از آن ممنوع شود یا تخلیه آهنآلات منوط به استفاده از جرثقیل شود.
روحالله حافظی - عضو پیشین شورای شهر تهران
تحلیل خبر
حفظ آرامش و آسایش شهروندان از مهمترین و بدیهیترین وظایف دولتها، مسئولان شهری و بهویژه شهرداریهاست. شهر بدون آرامش با شهروندان محروم از آسایش چندان تفاوتی با زندان ندارد و تمام ساکنان آن در واقع مانند زندانیانی هستند که محکوم به حبس با اعمال شاقه شدهاند. چنانچه ساکنان یک شهر در منزل و مسکن خود احساس راحتی و ایمنی و امنیت نکنند، بیتردید عکسالعمل آنان جز خشونت، تلخی و سختی نخواهد بود. پایین آمدن آستانه تحمل شهروندان در هنگام رانندگی، برخوردهای غضبناک با یکدیگر و ... نتیجه نبود استراحت و خواب باکیفیت شبانه و آلودگیهای صوتی توأمشده با دیگر آلودگیهای زیستمحیطی است.
ساختمانسازیهایی که بهاجبار در ساعات نیمهشب تا صبح انجام میشود و صداهای گوشخراش و دلهرهآور ناشی از آن، همچنین تردد خودروهای سنگین خدماتی، شهروندان را به افراد پرخاشگر و تندخو و ناآرام مبدل میکند و عوارض متعدد آن نیز در سطح شهر گسترده میشود.
زدودن تمام این ناهنجاریها و عوامل عذابآور هم از چهره و هم از روح شهرها، مستلزم تدوین و تصویب قوانین ویژهای است که عضو پیشین شورای اسلامی شهر تهران به آن اشاره کرده است. همچنین اجرای دقیق و صحیح قوانین مرتبط با این موضوع و رعایت حقوق شهروندی تمام شهروندان بدون استثنا، میتواند دست ما را به شهرهای مطلوب برساند و تبعات بیشمار حاصل از اینهمه نابهسامانی را از میان بردارد.