آمریکا و چین فتیله جنگ تجاری را پایین کشیده و فاز اول توافق تجاری را اعلام کردند که تحت آن، بعضی از تعرفههای آمریکا روی کالاهای چینی در قبال افزایش خرید بزرگ محصولات کشاورزی آمریکایی توسط چین کاهش پیدا میکنند.
به گزارش ایسنا، یک مقام مذاکرهکننده آمریکایی گفت: پکن با واردات حداقل ۲۰۰ میلیارد دلار کالاها و خدمات آمریکایی در دو سال آینده علاوه بر میزان خریدی که در سال ۲۰۱۷ داشته است، موافقت کرده است.
اگر این خرید انجام گیرد، بزرگترین افزایش صادرات آمریکا به چین خواهد بود. طبق آمار اداره تحلیل اقتصادی آمریکا، چین در سال ۲۰۱۷ پیشازاین که جنگ تجاری آغاز شود، به میزان ۱۳۰ میلیارد دلار کالا و ۵۶ میلیارد دلار خدمات از آمریکا خریداری کرد.
در مقابل آمریکا تعرفهها روی کالاهای چینی را که قرار بود روز یکشنبه اجرا شوند معلق خواهد کرد و سایر تعرفهها را کاهش میدهد. توافق ۸۶ صفحهای قرار است در هفته نخست ژانویه در واشنگتن توسط مذاکرهکنندگان ارشد دو کشور امضا شود.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا روز جمعه در توییتی اعلام کرد: با یک توافق فاز اول بسیار بزرگ با چین موافقت کردهایم. مقامات در چین با بسیاری از تغییرات ساختاری و خرید عظیم محصولات کشاورزی، انرژی، کالاهای تولیدی موافقت کردهاند.
ترامپ بعداً در کاخ سفید به خبرنگاران گفت که تصور میکند خرید کالاهای کشاورزی از سوی چین به ۵۰ میلیارد دلار میرسد و وعدهای که در اکتبر به کشاورزان آمریکایی داده بود را تکرار کرد.
در کنفرانس مطبوعاتی در پکن مقامات چینی اظهار کردند: دو طرف با متن پیمان موافقت کردهاند اما به جزییات میزان خرید کالاهای آمریکا اشارهای نکردند.
بازارهای آمریکایی در ماههای اخیر به شایعات و اخبار درز کرده پیرامون توافق تجاری واکنش نشان داده و نوسانی بودند اما واکنش روز جمعه آنها به این خبر آرام بود.
خبر توافق با چین همزمان با رأی کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا به متهم کردن ترامپ به سوءاستفاده از اختیارات خود و مانعتراشی سر راه تحقیقات استیضاح اعلام شد. همچنین این خبر به فاصله کوتاهی پس از توافق با کنگره برای فراهمسازی زمینه تأیید توافق تجاری جدید آمریکای شمالی اعلام شده است.
خرید کشاورزی چین
رابرت لایتیزر، نماینده تجاری آمریکا در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: پکن علاوه بر ۲۴ میلیارد دلار خریدی که در سال ۲۰۱۷ داشت و مبنای این توافق به شمار میرود، متعهد شده است ۳۲ میلیارد دلار دیگر محصولات کشاورزی آمریکایی را در دو سال آینده معادل حدود ۱۶ میلیارد دلار در سال خریداری کند. بعلاوه پکن اعلام کرده تلاش زیادی برای صرف پنج میلیارد دلار دیگر در سال خواهد داشت. معاون وزیر کشاورزی چین روز جمعه اعلام کرد چین گندم، ذرت و برنج آمریکایی بیشتری خریداری خواهد کرد.
چین خریدار عمده ذرت، گندم یا برنج آمریکا درگذشته نبوده است بااینحال در سالهای اخیر سومین یا چهارمین خریدار بزرگ گندم بهاره آمریکا و از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ پنجمین خریدار بزرگ ذرت آمریکا بوده است.
سویا نیمی از خرید کشاورزی چین را در سال ۲۰۱۷ تشکیل داد اما تقاضا از آن زمین به دلیل کاهش شمار دام که ناشی از شیوع بیماری تب خوکی آفریقایی بوده، کمتر شده است.
مقامات پکن درباره رقم ۵۰ میلیارد دلاری که ترامپ به آن اشارهکرده است، گفتند: جزییات بعداً اعلام خواهند شد.
برخی از کشاورزان آمریکایی اعلام کردند منتظر تحولات بیشتر خواهند شد. لایتیزر گفت: چین همچنین موافقت کرده است کالاهای تولیدی، انرژی و خدمات آمریکایی بیشتری خریداری کند اما هیچ جزییاتی فراهم نکرد. وی گفت: این توافق شامل اهداف مشخص برای بخشهایی خواهد بود که بعداً منتشر خواهند شد و اهداف مشخص برای کالاهای خاصی خواهد بود که محرمانه باقی میمانند.
آمریکا موافقت کرده است تعرفهها روی حدود واردات ۱۶۰ میلیارد دلار کالاهای ساخت چین شامل تلفن همراه، لپتاپ و سایر محصولات مصرفی که قرار بود از ۱۵ دسامبر اجرایی شود را معلق کند. دفتر نماینده تجاری آمریکا اعلام کرد تعرفههای فعلی روی ۱۲۰ میلیارد دلار کالاهای دیگر مانند اسپیکرهای هوشمند و هدفونهای بلوتوثی به ۷.۵ درصد کاهش پیدا خواهد کرد؛ اما تعرفه ۲۵ درصدی روی ۲۵۰ میلیارد دلار دیگر کالای چینی به قوت خود باقی خواهد ماند.
چین همچنین موافقت کرده است تعرفههای تلافیجویانه روی کالاهای آمریکایی شامل ذرت، گندم، خودرو و قطعات خودرو را که قرار بود از ۱۵ دسامبر اجرایی شوند، معلق کند.
حمایت از مالکیت معنوی
ترامپ طرحهای بلندپروازانه ای برای با سازی روابط آمریکا با چین ترسیم کرده که شامل رسیدگی به نتیجه تحقیقات ۲۰۱۸ دفتر نماینده تجاری آمریکا درباره شیوههای غیرمنصفانه، غیرمنطقی و مختلکننده بازار چین است.
حمایت گستردهای از سوی دو حزب جمهوریخواه و دموکرات از تلاش ترامپ برای مسئول دانستن چین برای سالها جاسوسی اقتصادی، حملات سایبری، انتقال اجباری فناوری و دامپینگ کالاهای برخوردار از یارانههای دولتی وجود دارد. اما توافق چندان به این اصلاحات نپرداخته است. ترامپ در توییتی نوشت: مذاکرهکنندگان دو طرف دور جدید از مذاکرات با عنوان فاز دوم را بلافاصله آغاز خواهند کرد. به گفته لایتیزر، توافق روز جمعه شامل تعهد ویژه روی مالکیت معنوی، انتقال فناوری، کشاورزی، خدمات مالی، ارز و مبادله خارجی است. مقامات چینی اعلام کردهاند این توافق حمایت بیشتری برای شرکتهای خارجی در چین و شرکتهای چینی در آمریکا فراهم میکند. بر اساس گزارش رویترز، شرکتهای آمریکایی از کاهش تنشهای تجاری که گام مثبتی بهسوی حل مسائل مهم تجاری و سرمایهگذاری میان دو کشور است، استقبال کردند.
تحلیل خبر
هیچ جنگ اقتصادی و نظامی، برای همیشه ادامه ندارد و بالاخره در یک نقطهای به پایان میرسد؛ اما فرماندهان جنگ اقتصادی و نظامی در هر دو طرف دعوا، بهخوبی میدانند که هر روز که این جنگ ادامه مییابد، خسارات و ضررهای سنگینتری بهطرفین و یا حداقل بهطرف ضعیفتر وارد میشود و لذا چهبهتر که آتشبس و صلحی که چند سال آینده میخواهد حاصل شود، همین امروز رخ دهد؛ تا توان و رمق طرفین دعوا به صفر نرسیده و همه هستیشان به باد نرفته، باید تصمیم عاقلانه برای توقف درگیری اتخاذ کنند و با منطق گفتوگو و چانهزنی مثبت به توافقی متعادل و سودآور برسند. اگر آمریکا و چین پس از سالها درگیری اقتصادی و سیاسی به توافقی بینابین میرسند پشت آن، دوراندیشی حفظ منابع و منافع نهفته است. بههرحال دنیای امروز، دنیای رقابت سنگین برای تصاحب بنیانهای اقتصادی است، گاهی این رقابتها به تعارض و درگیری طرفین میانجامد ولی هیچ درگیری، قرار نیست تا ابد ادامه داشته باشد.
در عالم سیاست و اقتصاد نمیتوان ملانصرالدینی عمل کرده و حرف مرد را یک کلام حساب کرد. حرفها، گفتهها، اندیشهها و عملها همه باید در یک چارچوب علمی، منطقی و واقعبینانه با توجه به شرایط زمان، تطبیق داده شود. هیچ سیاستمدار موفقی نمیگوید «مرغ یک پا دارد» بلکه تابع دیالوگ و مذاکرات سازنده و پیشرونده است. موفقیت دو طرف مذاکره، به ضریب هوشی و انبساط و انقباض رفتاری و فکری طرفین بستگی دارد. هر چه در طناببازی سیاسی انعطافهای بهموقع بروز داده شود و قبل و بعد مذاکره، اعتمادسازی شود، نتایج حاصله، پایدارتر و سودمندتر خواهد بود. مذاکره و توافق با حفظ دشمنی، به لطیفه و شوخی شبیهتر است تا به رفتاری عمیق و پایدار برای درازمدت.
حتی کشورهایی که در جنگ جهانی به کشتار میلیونی و نابودی ریشهای یکدیگر پرداختند پس از مذاکره و توافق، دشمنی را به صلح و سازش مبدل کردند تا به شرایط امروز رسیدند.