گفت و گو/ مریم زارع خفری- عکس/ الهه پورحسین: مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در گفت و گو با روزنامه طلوع، گفت: هر زمان که حرف از اقتصاد هنر زده می شود ذهن ها بی اختیار به سوی اقتصاد در حوزه تجسمی کشیده می‌شود به این دلیل که این حوزه، بنیادهای نظری قوی دارد اما در عوض در حوزه دیگر هنر مانند سینما، بنیان‌های نظری محکمی وجود ندارد و کارهای زیادی در این زمینه انجام نشده است.
وی افزود: تا زمانی که ما نتوانیم چهار چوب های نظری قابل اتکا برای هنر ایجاد کنیم، گام برداشتن برای کارهای عملی سخت و زمان‌بر خواهد بود و شهامت و جسارتی خاص می خواهد؛ همچنین باید مدام آزمون و خطا کرد تا بتوان راه درست را پیدا کرد.
مریدی، طرح (( اقتصاد خلاق)) که چندی پیش از طریق وزیر مطرح شده را نیز راهی برای تحول و پویایی هنر عنوان کرد که می تواند در تمام سطوح به کار گرفته شود.
وی ادامه داد: ما برنامه هایی را در همین راستا از مدت ها پیش در نگارخانه وصال شروع و سعی کردیم بر مبنای چهارچوب های نظری که در دسترس داشتیم، یک الگو ایجاد کنیم و امروز نتایج نشان می‌دهد آثار به نمایش درآمده فروش خوبی داشته اند.
نگارخانه وصال شیراز قبلا فقط مکانی برای اجاره دادن به افراد برای نمایش آثارشان بود؛ اما با اجرای طرح های جدید سعی شد این طرز نگاه عوض گردد و در نمایشگاهی که طی ماه گذشته در این مکان برگزار شد، هنرمندان شیرازی توانستند در مدت زمان کمتر از دو هفته، مبلغ20 میلیون تومان از طریق فروش آثار به دست آورند که در نوع خودش، اتفاقی مبارک در شیراز و شروع خوبی برای آینده است.
وی ادامه داد: بنابراین می توان با بهره گیری از فضای مناسب ، انجام تحقیقات همه جانبه و درست و شناخت مقاصد، در این زمینه موفق شد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس تاکید کرد: این که ما منتظر شویم تا ببینیم دولت از ما چه چیزی می خرد یا برای ما چه کاری می‌کند ، اقتصاد نیست و نمی تواند اقتصاد پویا و حتی اقتصاد هنر باشد.
* اگر هنر وابسته به تصمیمات دولت باشد، از دست می رود
در حقیقت، اقتصاد هنر به وجود آمده تا بین هنر و جریان های دولتی فاصله ایجاد کند؛ در غیر این صورت تا زمانی که هنر وابسته به تصمیمات دولتی باشد، آن نگاه آفرینش و پدید آورندگی از او سلب خواهد شد و از دست می رود.
وی افزود: هم اکنون 14 اتحادیه انجمن ها را در فارس به ثبت رسانده و اعلام کردیم از این پس اجرای برنامه های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به آنها سپرده می شود.
مریدی افزود: انجام این کار، ایده خیلی سختی بود؛ چون زمانی که ما می‌خواستیم این کار را انجام دهیم دو بخش با ما مخالفت کردند که یک بخش آن به خود مجموعه فرهنگ و ارشاد برمی گشت؛ چون می خواست بخشی از اقتدار و تصمیم گیری خود را واگذار کند و کمتر مدیری اجازه این واگذاری را می دهد و بخش دیگر مخالفان نیز، افرادی از بخش خصوصی بودند که منافع شان به خطر می افتاد در حالی که واقعیت این گونه نیست.
* انجمن‌ها، نگاهی بینابینی در مقوله هنر است
به گفته او انجمن ها یک نگاه بینابینی درمقوله هنر است، نگاهی که هم می تواند باعث پویایی بخش خصوصی شود و هم خلاقیت های جمعی را ایجاد کند؛ چرا که همه افراد این امکان را ندارند که جایی را اجاره و یا موسسه ای را برای نمایش هنر خود ایجاد کنند.
وی ادامه داد: مقایسه آمار و نتایج حاصل از جشنواره های برگزار شده در دو سال 93 و 94 درستی این تصمیم را به ما ثابت کرد.
* درآمدزایی در حوزه هایی که پیش از این صرفا برای آن هزینه می شد
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، ادامه داد: برای نمونه در بهمن ماه سال 93 مانند هر سال همزمان با جشنواره فجر، جشنواره موسیقی و فیلم را در شیراز برگزار کرده و در حوزه فیلم با صرف 270 میلیون تومان 10 عنوان فیلم را در دو سینما به نمایش گذاشتیم که 16 هزارو 700 نفر از آن ها دیدن کردند و ما نزدیک 50 میلیون برگشت سرمایه داشتیم. در سال 94 اجرای این کار را به انجمن فیلم واگذار کردیم اما با وجود افزایش شدید هزینه ها به علت تعلق خاطری که آنها به این حوزه داشتند؛ همچنین به دلیل شور و شعفی که بین آنها به وجود آمده بود، به جای 270 میلیون تومان ، چیزی بین 160 تا 170 میلیون تومان هزینه شد و در عوض 11عنوان فیلم در سه سینما به نمایش درآمد که تعداد 21 هزار نفر از آنها دیدن کردند؛ همچنین 100 میلیون تومان برگشت سرمایه داشتیم که این امر در حوزه موسیقی نیز تکرار شد.
* تکمیل بانک اطلاعات هنرمندان فارس
بهزاد مریدی ادامه داد: ما می توانیم با برخی تصمیمات، صرفه جویی کنیم و اقتصاد خلاق نیز در حوزه مدیریت می تواند کاربرد داشته باشد. ما قصد داریم برای اولین بار بانک اطلاعاتی هنرمندان فارس را به کمک همین انجمن‌ها تکمیل کنیم تا از این طریق وضعیت اهالی هنر ساماندهی و مشکلات آنها سریع و آسان تر رفع گردد.
* اعضای انجمن‌ها، از جنس همان هنر هستند
وی در پایان گفت: اعضای انجمن ها از جنس همان هنر هستند و به همین خاطر کارها به سرعت جلو می رود. اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس باید به جای نقش اجرایی، نقش حمایتی را بر عهده بگیرد که با این کار، دست دلال ها و واسطه ها بریده شود؛ چرا که قبلا برخی از افراد، هرگاه که کسی می خواست کار فرهنگی یا هنری انجام دهد و به اداره ارشاد مراجعه کند، می گفتند قبل از آن باید ما را ببینید و این کار مانند گذشتن از پل صراط، بسیار سخت شده بود که من به شدت با آن مخالف هستم و باور دارم که اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی متعلق به همه است.
همچنین مجمع مقالات نخستین همایش اقتصاد هنر که چندی پیش در شیراز برگزار شد، به کمک فرهنگستان هنر به صورت کتاب در آمده که قرار است تا کمتر از 40 روز دیگر دراختیار ما گذاشته شود و ما آن را به همه علاقه مندان هنر تقدیم می کنیم.