رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران بابیان اینکه واقعیتهای اجتماعی نباید کتمان شوند، گفت: کتمان کردن مسائلی مانند تعرض جنسی، مسئلهای را حل نمیکند بلکه باعث میشود افرادی که این تعرضات را انجام میدهند به کارشان ادامه دهند و آن را تکرار کنند.
سید حسن موسوی چلک در گفتوگو با ایسنا، بابیان اینکه موضوع آزارهای جنسی خاص جامعه ما نیست و دنیا با آن دستبهگریبان است، افزود: اخباری هم که در مدت اخیر منتشر شده، گویای آن است که این مشکل فقط به دختران اختصاص ندارد؛ مورد دانشآموزان مدرسه غرب تهران نشان داد که پسران نیز با این مسئله مواجه هستند. این افراد قربانی هستند و خانوادهها باید با کمک حمایتهای روانی اجتماعی، زمینه برای بازگشت آنها به زندگی عادی را حتی بیشتر از یک بیمار جسمی فراهم کنند.
وی با اشاره به اینکه ماندگاری عوارض منفی این نوع تعرضها بسیار زیاد است و افراد در این شرایط تحت تأثیر فشارهای شدید روانی قرار میگیرند، اظهار کرد: همخانواده و هم جامعه باید نسبت به این افراد پذیرش داشته باشند، آنها را طرد نکنند و مورد ترحم قرار ندهند. این افراد قربانیان شرایطی هستند که در ایجاد این شرایط نقشی نداشتهاند.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی با تأکید بر اینکه کتمان کردن، مسئلهای را حل نمیکند بلکه باعث میشود افرادی که این تعرضات را انجام میدهند به کارشان ادامه دهند و آن را تکرار کنند، تصریح کرد: برای اینکه این مسئله را کتمان نکنیم، باید بچهها هم از بیان این مشکلات هراس نداشته باشند؛ باید فضایی را در خانواده و جامعه فراهم کنیم که افراد بدون نگرانی از عواقب آن درصورتیکه کوچکترین تعارضی اتفاق افتاد بهموقع آن را بگویند تا بتوانیم اقدامات لازم را بهموقع و اثربخشی را انجام دهیم.
موسوی چلک در ادامه اظهار کرد: وقتی موضوع به تعرض جنسی در برمیگردد به دلیل تابو بودن تا جایی که بتوانیم سعی میکنیم به دلیل آبرو و... آن را کتمان کنیم درحالیکه با سکوت ما، عوارض و فشارهای روانی اجتماعی بهمراتب بیشتر میشود و این فشارها میتواند روی نقشهای اجتماعی، سلامت روانی، آینده، رفتارهای فرد و...تأثیر داشته باشد.
وی بابیان اینکه در این شرایط نباید «کتمان کردن» بهعنوان استراتژی خانوادهها انتخاب شود، گفت: این سخن بهمنزله این نیست که هیاهو کنیم و همه این موضوعات را بدون منبع به رسانهها اعلام کنیم بلکه باید با رویکرد واقعبینانه با آنها برخورد کنیم؛ این در حالی است که در حوزه آزارهای جنسی نوع برخورد ما، واقعبینانه نیست.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی در ادامه تصریح کرد: نباید درگیر این تعرضات شدن بهمنزله پایان زندگی اجتماعی و عدم پذیرش اجتماعی فرد در درون خانواده یا محیط اجتماعی باشد. باید این افراد را بهعنوان قربانیان قبول کنیم.
موسوی چلک با اشاره به اینکه زمانی که روح فرد آزردهخاطر شود این مسئله به راحتیترمیم نمیشود، افزود: گاهی درجایی که باید حمایتهای روانی اجتماعی را تقویت کنیم برعکس عمل میکنیم. حساسیتی که نسبت به موضوعات مربوط به آسیبهای اجتماعی وجود دارد باعث میشود آنها دیگر گفته شود و زمانی که دیر مطرح شود لایههای زیرینی پیدا میکند که باعث میشود مداخلات بعدی مدتدارتر و با اثربخشی کمتر باشد.
وی با تأکید بر اینکه حل این موارد مستلزم این است که نگاهمان را عوض کنیم و درباره این مسائل نگاه سیاسی نداشته باشیم، اظهار کرد: در حوزه فردی هم نباید طوری رفتار کنیم که با سکوتمان روی این زخمی که دارد عمیق میشود سرپوش بگذاریم هرچه این زخم عمیقتر شود، درمان طولانیتری خواهد داشت. گاهی ما اجازه میدهیم زخم آزارهای جنسی بیشتر شود.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی در مورد اظهارات برخی نمایندگان مجلس درباره موضوع حادثه خمینیشهر نیز تصریح کرد: برای اظهارنظر درباره این موضوعات باید اجازه دهیم ابتدا جلسه کارشناسی درباره آنها انجام شود و سپس مراجع قانونی و ذیربط باید در مورد این موضوعات توضیح دهند. گاهی بدون اطلاعات دقیق واکنشهایی را در فضای مجازی منتشر میکنیم که این واکنشها بیشتر از موضوعی که اتفاق افتاده تبعات منفی دارد. ما حق نداریم واقعیتهای اجتماعی را با هر دلیلی که برای خودمان داریم سرپوش بگذاریم و کتمان کنیم.
تحلیل خبر
تفاوت و حتی تضاد ارزشهای شناخته شده و مقبولیت یافته در عرف، شرع و قانون، بزرگترین بلاتکلیفی را در انتخاب مسیر و روش زندگی در مقابل جامعه ایرانی قرار داده و سردرگمی و سرگردانی رنجآوری را گریبانگیر ما کرده است. بهطور مثال آنان که به هر نوعی و یا نحوی در معرض تجاوز متجاوزان قرار میگیرند، سد مخوفی که در عرف معمول «آبرو» نامیافته را پیش روی خود میبینند و از ترس از دست دادن «وجاهت» دم فرومیبندند و سکوت سیاه اختیار میکنند.
همچنین بنابر عرف، کسانی که مورد ظلم و تعدی دیگران هم بهصورت آشکار و هم به شکل پنهانی قرار میگیرند، با وحشت از اینکه مبادا اعتبار خود را از دست بدهند، از دادخواهی و سردادن داد و فغان ممانعت میکنند و به ظلم تن درمیدهند تا مبادا در چشم آشنایان و فامیل و... خوار و کوچک شمرده شوند.
این کجراهگیها گاهی نیز افراد را تا آنجا میکشاند که برای به دست آوردن «موقعیت اجتماعی»، اصول اخلاقی و شرعی را زیر پا مینهند و قانون را نیز دور میزنند تا بنابر عرف رایج، کسبشان و اعتبار کنند.
شیادان با هر لباس و جایگاهی نیز ازاینگونه باورها، نهایت سوءاستفاده را میکنند و «زشتانگاشتههای» جامعه را ابزار کار خود قرار داده و به تجاوزهای گوناگون خود ادامه میدهند.
رئیسی که به منشی خود تجاوز میکند، استاد دانشگاهی که «نمره و امتیاز» را بهوسیله تعدی و تجاوز به دانشجو مبدل میسازد، فرد پلیدی که به ناموس دوست و آشنای خود نظر سوء دارد و... همه و همه ناشی از فضای به وجود آمده در اثر باورهای غلط و تفاوت و تضاد میان عرف، شرع و قانون است.