شادي خواستني ترين و شيرين ترين احساس بشرست. زن و مرد، پير و جوان، ٍثروتمند وفقير پيوسته در جستجوي شاديند و كيفيت زندگي خود را براساس ميزان شاديشان مي سنجند. از اين رو انگيزه بسياري از رفتارهاي ما شاد شدن است. حتي زماني كه با بيماري و تنگدستي، عدم امنيت و بي اعتمادي، ناداني و بي عدالتي مي جنگيم، مي خواهيم اين عوامل اندوه را از زندگي خويش برانيم تا زمينه را براي ورود شادي فراهم كنيم. زيرا با گذشت زمان و به تجربه آموخته ايم كه تا مهمان ناخوانده “ اندوه” را از دل بيرون نكنيم، نمي توانيم پذيراي احساس دلنواز و شيرين شادي باشيم. امروزه در نتيجه پژوهش هاي علوم مختلف شواهد و يافته هاي بسياري در مورد شادي وجود دارد. اين يافته ها نشان مي دهند كه احساس شادي علاوه برآنكه شيرين و دل انگيزست، وجودش سلامت و عمر انسان را افزايش مي دهد و سبب برقراري پيوند محبت آميز ميان افراد، جلوگيري از آسيب هاي آجتماعي ، و رشد و آرامش جامعه بشري مي شود. حتي بقاي بشررا وابسته به گرايش او به شادي و گريزش از درد دانسته اند .
براساس دانسته هاي گذشته و يافته هاي جديد، شادي از نيازهاي اساسي انسان بوده و حق مسلم همه افرادست. بسياري از متفكران بهترين جامعه را جامعه اي مي دانند كه بيشترين شهروندان شاد را داشته باشد. بنا براين همه مسئولان جامعه و تك تك افراد بر خود مي دانند كه براي افزودن بر ميزان شادي هاي همگاني و فردي تلاش كنند. دولت هايي كه بخواهند شادي مردم را افزايش دهند كارشان را با ريشه كن كردن يا به حد اقل رساندن بيماري و بي كاري، عدم امنيت و بي اعتمادي، ناداني و بي عدالتي شروع ميكنند و با برپايي جشن هاي عمومي ادامه مي دهند. اما تك تك افراد هم مي توانند با آگاهي و عمل براحساس شادي خويش بيفزايند. گام نخست براي رسيدن به شادي، شناخت سر چشمه هاي شادي مي باشد. دكتر ريچارد ليارد در كتاب معروف و پژوهشي خود بنام “ شادي” كه در سال 2004 منتشر كرده بر هفت عامل بزرگ زير تاكيد مي كند :
- ارتباطات خانوادگي - وضع اقتصادي - شغل - اجتماع و دوستان - وضع سلامتي - آزادي شخصي -ارزش هاي شخصي
او مي گويد كه پنج عامل اول بترتيب اهميت نوشته شده اند و نتيجه مي گيرد كه كيفيت روابط ما با ديگران بيش از همه چيز بر شاديمان اثر مي گذارد. اين نتيجه ايست كه بسياري از ما تجربه كرده ايم. او همچنين پژوهش هاي ديگري را به عنوان شاهد مي آورد تا تاكيد كند كه ثروت تنها وقتي سبب شادي افراد مي شود كه آنها را از مرحله فقردر آورده و موجب آساني امرار معاششان شود. اما پس از اين مرحله افزايش ثروت در بالا بردن ميزان شادي نقش چشم گيري ندارد. مطالعات اخير 20066) دكتر دانيل گيلبرت روانشناس دانشگاه هاروارد نيز اين موضوع را تاييد _مي كند. دكتر ليارد با آمار وارقام نشان مي دهد كه اگر چه در پنجاه ساله اخير كشورهاي غربي بخصوص امريكا و انگليس داراتر وملت هاي آنها از خوراك و لباس بيشتر، خانه وماشين بزرگتر، وامكانات و بهداشت بهتر برخوردار شده اند، اما برشادي آنها افزوده نشده است. جالب است كه درمطالعه مستقل ديگري كه در سال 2003 صورت گرفته ملت نيجريه را شاد ترين مردم در ميان 65 كشور يافته اند. تحقيقات متعددي نشان مي دهند كه مردم شصت ساله تا شصت و پنج ساله شاد تر از جوانان بيست تا سي ساله هستند و افراد ازدواج كرده شاد تر از مجردها مي باشند. دانستن اين نكته ضروريست كه پژوهش هاي گوناگون روانشناسي و زيست شناسي حدود پنجاه در صد از شادي افراد را به ژن هاي آنها نسبت مي دهند. تحقيقات “ ديويد لي كن” پژوهشگر دانشگاه مينو سوتا بر روي دوقلوها يي كه در محل هاي مختلف و دور از هم زندگي مي كرده اند، يكي از اين پژوهش هاست. با اين حال تربيت، شرايط محيط ، تصميم، نگرش و اراده شخصي بر پنجاه در صد ديگر و حتي ژن هاي به ارث برده شده، اثر گذاشته و درايجاد و افزايش احساس شادي انسان نقش مهمي ايفا مي كنند. نصايح خردمندان جامعه ما و نوشته ها و گفته هاي تجربي بسياري، حاكي براينست كه همه مي توانند با توجه كردن وعمل نمودن به هر يك از موارد زير شادي خود را افزايش دهند :
- سالم ماندن واز سلامتي خود مواظبت كردن،
- امنيت داشتن در خانه، محل زندگي، محل كار، و جامعه،
- معني دار كردن زندگي با داشتن آرزو و دنبا ل كردن هدفي ارزشمند و دست يافتني،
- سر گرم بودن به شغلي كه نه تنها با آن امرار معاش كنند بلكه از انجامش نيز لذت برند،
- توجه محبت آميز به ديگران داشتن ومورد توجه و علاقه آنها قرار گرفتن،
- مفيد واقع شدن و كمك به ديگران، بودا مي فرمايد “ شادي وقتي مي آيد كه شما با كلمات و‌كارهايتان براي خود و ديگران مفيد واقع شويد ”.
- داشتن تفكر و نگرش مثبت ،
- پذيرفتن خويش وبه خود اعتماد داشتن،
- داشتن رتباط سازنده و وقت گذراندن با افراد خانواده، و دوستان خوب،
- بر شمردن نعمت هاي خود و سپاسگزار بودن،
- استفاده كردن و لذت بردن از موجودي خويش،
- مقايسه نكردن خود و دارايي هاي خويش با ديگران،
- آرام ماندن در روبرويي با غير منتظره ها،
- عملي كردن هدف و خواسته هاي معقول خود،
- تعادل داشتن در كار، تفريح و آميزش ها،
- اعتماد داشتن واحترام گذاشتن به مردم،
- شوخ بودن و بزندگي خنديدن .
- بخشيدن خود وديگران،
- اعتقاد داشتن،
- آزادي داشتن،
- با جرات بودن،
- كار گروهي كردن،
هركس با توجه به ارزش هاي شخصي خويش مي تواند موارد ياد شده را بترتيب اهميت نوشته وعوامل شادي بخش ويژه خود را به آنها بيافزايد و بكار گيرد. براي بسياري از افراد دنبال كردن يك كار هنري مي تواند شادي پيوسته اي ايجاد كند. برخلاف بعضي از چيزها كه يكباره بدست مي آيند و پس از مدتي وجودشان عادي شده واز شادي بخشي آنها كاسته مي گردد، كار هنري شادي پايداري را سبب مي شود. زيرا مهارت در هنر بتدريج بدست مي آيد وهنرجو با دستيابي به هر سطح مهارتي برتر، شادي تازه اي بخود هديه مي دهد. با گزينش واراده مي توان از چيزهاي ساده تر نيز شادمان گرديد. شنيده ايم كه دارا ترين مردم كساني هستند كه چشمه هاي شادي ارزان دارند. بسيارند افرادي كه از گفتگو با عزيزان، بازي و خنده كودكان، و پياده روي با دوستان لذت مي برند. فراوانند آنها كه از تماشاي پديده هاي طبيعي چون درخشش خورشيد، گل وسبزه، برف وباران، كوه و دشت، آب وآبشار وماه و مهتاب بوجد آمده و آنها را سر چشمه هاي شادي خود قرار مي دهند. زيبا و طبيعي ست كه ما هم در هر مكان و زمان سببي براي شادي پيدا كنيم. زيبنده و سازنده است كه هميشه بياد آوريم كه مردم ديگر نيز چون ما خواهان شاديند، اميد بخش و برانگيزنده است كه مي دانيم و مي توانيم با يك نگاه، سخن، يا كردار محبت آميز بر شادي آنها بيافزائيم. تفسير وتعبير نوشته ها گوناگون وتجربيات پژوهندگان شادي نشان مي دهند كه سريع ترين و عملي ترين راه ايجاد شادي و موفقيت يافتن جواب به اين پرسش ساده وعمل بدان، مي باشد. چه خدمتي بكنم و يا چه چيزي بسازم تا زندگي مردمان را آسان تركنم؟هنگامي كه گره ا ي از كار مردمان باز مي كنيم و با آنها مهربانيم، به زندگي آنها نور و صفا مي دهيم و آگاهيم كه بخشندگان نور، خود در تاريكي نمي مانند .