هر سال روزهای پایانی شهریورماه توجهات به سمت نیویورک و سازمان ملل معطوف میشود. جایی که نشست سالانه مجمع عمومی در آن برگزار میگردد. خلاصه خبرنگاران، عکاسان و فیلمبرداران تلاش میکنند که سوژه ای برای رسانه ها پیدا کنند و گزارش، فیلم و عکسی را مخابره نمایند. هر چند که دیگر از آمدن سرهنگ محمد العمر قذافی که در محوطه بیرونی سازمان ملل چادری برپا کند، لباس محلی و عشیره ای (عربی) بر تن کند و از شمشیر بر کمر بستن وی خبری نیست. او که دو سال پیش در خیابانهای کشورش به دست مردان خشمگین و مخالفان، مجازات شد، همیشه مورد توجه و حاشیه ساز نشستهای سازمان ملل بود، در این دوره جای خود را به کسی دیگر داده است.
همان طوری که امروز و امسال خبری از رییس جمهور هوگو چاوز نیست، او که در مجمع عمومی، کت و شلوار بر تن و با کراواتی قرمز در صحن سازمان ملل سرود و آواز میخواند و آمریکا را شیطان میخواند هم نیست و جای خودش را به دیگری داده است.
همیشه نشست سالانه مجمع عمومی برای مدت کوتاهی خبرها را تحت الشعاع خود قرار میداده است. سال گذشته در چنین روزهایی صحبت از سفر محمود احمدی نژاد بود که با بیش از 110 تن عازم نیویورک شده بود و سر و صدای بسیاری را در داخل کشور بلند کرده بود که چرا با چنین هیأت پرشماری به آمریکا رفته است. اما صرف نظر از تعداد همراهان احمدی نژاد، بحث مذاکره با آمریکا و ابراز آمادگی وی برای گفتگو، خود به خود توجهات را در نیویورک متوجه هیأت اعزامی از ایران کرده بود.
به هر حال در نشست امسال مجمع عمومی سازمان ملل، چهره های جدیدی را میتوان دید. افرادی که یا در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی به پیروزی رسیده اند و یا به خاطر تحولات سیاسی و نظامی در اجلاس شرکت کرده اند.
برای مصریها همه چیز مثل خواب و رویاست، چرا که در کشورشان هم انقلاب شد و هم کودتا، هم انقلابیها در جمع سران شرکت کردند و سخنرانی کردند و هم نوبت به کودتاچیان رسید، آن هم در یک فاصله بسیار کوتاه چند ماهه.
یقینا واکنشها به آنچه در این نشست میگذرد متفاوت خواهد بود و همچنین استقبال از هیأتهای نمایندگی کشورها نیز متفاوت است. چه امروز بحثها حول محور سوریه، بمباران شیمیایی و دخالتهای خارجی سیر کند و یا بر دخالتهای آمریکا در برخی نقاط دنیا متمرکز باشد. یقینا پوتین نیز که با تقلب و با دور زدن قانون، دوباره درصدر هیأت رییسه دولت روسیه تکیه زده هم میتواند خبرساز باشد. اما صرف نظر از حال و هوای درون سازمان ملل و جو پرتنش بیرون آن، آنچه بسیار پررنگ است اینکه علیرغم این آمد و رفتها و سخنرانیهایی که در سازمان ملل انجام میگیرد، اوضاع و احوال مردم در بسیاری از نقاط دنیا بسیار نگران کننده است. شاید ببینید و بشنوید که هیأت نمایندگی ترکیه از نقض حقوق بشر و آزادی مردم مصر و یا از کشتار در سوریه سخن برانند، اما به وقت خودش آنان نیز از شلیک و کشتن مردم معترض در کوچه و خیابان دریغ ندارند.
شاید هیأت نمایندگی زیمبابوه و... از نقض آزادی مردم در اینجا و آنجا بگویند، اما خودشان با مردمشان چه میکنند؟ آیا اجازه برگزاری یک انتخابات آزاد را به مردم میدهند؟ و...
نشست سالانه مجمع عمومی، تنها فرصتی است که برخی با ظاهر بسیار شکیل و زیبا در آن از انسانها بگویند، از پایمال شدن حقوق آدمها بگویند، اما پشت آن چهره خندان و آرام، چه افکار شیطانی و چه قصدهای نامیمون که وجود ندارد.
خلاصه در این نشست کوتاه، خوب و بد، زشت و زیبا، پشت تریبون قرار میگیرند، اما همه و همه در گفتن توجه به کرامت انسانی متفق القول هستند. هیچ یک منکر حفظ آزادی و ارزشهای معنوی نمیشوند، چه در عمل به آن باور داشته باشند و چه وانمود به آنچه که ندارند کنند.
اینجا مستطیل سبز نیست که کسی به او اخطار دهد و یا مدعی او شود. تنها کسانی میتوانند اعتراض کنند که بیرون از ساختمان قرار دارند و یا عکس و فیلم میگیرند و یا با میکروفن سؤال میپرسند. هر چند برخی صداهای آنان را نیز منعکس نمیکنند و به سؤالات آنان پاسخ نمیدهند.
این همان دردی است که هر سال در نیویورک تکرار میشود که برخی دعوت میشوند و برخی حضور مییابند که هم باید پاسخگوی ملت خود باشند و هم باید در عرصه بین المللی بابت قتل و کشتار، بابت نقض آزادیهای فردی و اجتماعی، بابت تبانی و حق کشی، بابت اعمال نفوذ و وابستگی به قدرتهای متجاوز و زورگو محاکمه شوند.
اما این نشست به فرصتی برای دیدار سران و هیأتهای نمایندگی از کشورها تبدیل شده است که ساعاتی در کنار هم بنشینند، اگر دوست داشتند به سخنان برخی گوش دهند و اگر هم فرصتی شد روی صندلی دقایقی را در خواب بگذرانند. بنابراین این نشست و این حضورهای دیپلماتیک خیلی هم کارساز و مشکل گشا نبوده است و چه بسا خبرهای حاشیه ای آن، همچون چادر زدن و لباسهای محلی پوشیدن و رودررو شدن دشمنان و دست دادن آنها به یکدیگر، بسیار پررنگتر و جالبتر از سود گردهمایی و نشست باشد که هر سال برای کاهش تنش، کشتار و... برپا میشود. اما در عمل آنچه مردم در برخی از کشورها با آن روبرو هستند، افزایش تنش، کشتار و تبعیض علیه حقوق اقلیتها، مذاهب، نژادها و... است.
خلاصه سالهاست که نشست سالانه مجمع عمومی به نمایشی بیمعنا و کسل کننده تبدیل شده است.