معلم و گلهای کاغذی

هر سال با آمدن اردیبهشت ماه، وقت شکوفایی گل­ها و عطرآگین شدن فضای شهر و روستاها می­رسد و در این ایام زیبا، دو سالروز ارزشمند کارگر و معلم، زینت بخش این ماه زیبا می­شود. روز یازدهم اردیبهشت زمان ارج گذاری به کارگران زحمتکش کشور است و روز دوازدهم آغاز هفته بزرگداشت مقام والای معلمان دلسوز و عزیزمان می­باشد.

اما این کاری است که هر سال انجام می­شود و طی یک هفته­ ای که اختصاص به بزرگداشت مقام شامخ معلمان دارد، مراسم و برنامه­ هایی در مدارس و مراکز آموزشی و ادارات برگزار می­شود که شاید باارزش­ترین این مراسم تقدیم شاخه­ های گل دانش آموزان به معلمان و مربیان و... باشد.

اما صرف نظر از این برنامه­ هایی که تدارک دیده می­شود و گاه با شیوه­ های تحمیلی و ناخوشایندی که به هیچ وجه در شأن و جایگاه معلمان و عزیزان فرهنگی نیست، به نقش و موقعیت معلمان و اساتید و مربیان در مراکز آموزشی، مدارس و دانشگاه­ها آن طور که شایسته و بایسته است توجه شده است. یعنی معلم را معلم می­بینیم و به او اعتماد و باور داریم، عرصه فرهنگی و تربیتی را تمام و کمال در اختیارش گذاشته­ ایم تا او بتواند با اعتماد به نفس و با تمام نیرو و توان، وظیفه و رسالت خویش را انجام دهد و به او به عنوان یک ربات نگاه نمی­کنیم. از آن مهم­تر کارش را در پروسه­ ای برای خالی نبودن عریضه ارزیابی و تلقی نمی­کنیم.

آیا واقعا معلم را یک الگوی برتر برای فرزندانمان به حساب می­ آوریم؟ آیا معلم را به عنوان شریک و سهیم در رسیدن به ترقی و تعالی فرزندانمان پذیرفته­ ایم؟ آیا او را در مجموعه تربیتی و آموزشی، فرهنگی و علمی و اخلاقی و اجتماعی، پیشگام تصور می­کنیم؟

یقینا شاخص­ ها و مؤلفه­ های بسیاری در این عرصه می­توانند به حساب آیند که با معلمی و مربیگری رابطه تنگاتنگ دارند و باید در مقایسه­ هایی که صورت می­گیرد هر یک از افراد جامعه، دانش آموزان و دانشجویان، خانواده­ ها و متولیان امر آموزش و پرورش و آموزش عالی به آنها توجه کنند تا همگان به این باور برسند که معلم و استاد باید محور تعلیم و تربیت فرزندانمان و در نهایت افراد جامعه باشند، نه اینکه در ساعات و روزهایی خاص به این نکته پرداخته شود که این و آنی هم وجود دارند و باید به بودنشان تصنعی توجه و ابراز علاقه کنیم. علاقه و توجهی که گاه بابت گله و شکایت فرزند و یا اطرافیان به آنها پرداخته می­شود.

شکی نیست که امروز در مجموعه­ های تربیتی و آموزشی، معلم در میان تلویزیون، خانواده، دوستان و هم شاگردی و هم دانشگاه­ها مات و مبهوت و حیران است که چه کند و چه بگوید که موجب جلب اعتماد انسان­هایی گردد که فقط می­خواهند با آنان صادق باشند. انسان­هایی که به هر سو چشم می­اندازند با معماهایی روبرو می­شوند که نیاز به یک یار و همراه و رفیق صمیمی، یک دوست واقعی و محرم به عنوان معلم و استاد دارند.

اما معلم من، معلم تو و همه ما، آیا در جایگاه واقعی­ اش قرار دارد؟ آیا آن قدر در خودش احساس امنیت و اعتماد می­کند که به دور از هیاهو و بلوا، فرزندانمان را هدایت کند؟ آیا سلام و ارادتش طور دیگری تعبیر و تفسیر نمی­کنند؟ آیا هر آنچه در مدرسه و بیرون مدرسه رخ می­دهد را به حساب خطا و اشتباه او نمی­گذارند؟

یقینا چنین نیست. از معلم و معلمی کردن، سالهاست که فاصله گرفته­ ایم. شاید از آن زمانی که برای تربیت نیرو و جذب آن، ضوابط را زیر پا گذاشتیم، شاید از موقعی که به درد دل معلمان و مربیانمان توجهی نکردیم، شاید از هنگامی که رفاه و معیشت معلمان و فرهنگیان­مان آن طور که عده­ ای می­خواستند قیاس و محاسبه شد و به دلایل دیگر، جایگاه و سنگر مدرسه­ مان را معامله کرده­ ایم. روزی که برای تأمین معاش، معلمین و فرهنگیانمان را تنها گذاشتیم، روزی که برای سوددهی و صرفه جویی، قوانین و مقررات و ضوابط را دست و پاگیر دیدیم، همان روز، معلمان و مربیان و از همه مهمتر دانش آموزان­مان را ندیدیم و امروز که می­خواهیم با فساد و تباهی و ناهنجاری­ها مبارزه کنیم، فریاد همه به آسمان است که باید فرهنگ سازی کنیم.

مگر مدرسه و معلم، اولین پایگاه و سنگر فرهنگ سازی نبوده و نیست؟ مگر معلمی نمی­تواند جاذبه داشته باشد که دانش آموزان تلاش کنند در آینده معلمانی خوب و وظیفه شناس گردند؟ اگر امروز دیگر چنین نیست، اگر خبری از اسطوره­ های فرهنگی شهری و روستایی نیست، اگر اثری از باغچه با­ن­ها و بهمن بیگی­ ها نیست، اگر پاسخ موضوع انشای »علم بهتر است یا ثروت؟ «!  موضوعی که لااقل در کلاس درس، پاسخش با کوچه و خیابان متفاوت بود و مغایرت داشت،  عده­ ای به سمت و سوی مال اندوزی و... سوق داده­ اند، و خبری از ارزشهای واقعی نیست،  اینها همه به ما تلنگری می­زنند که روز بزرگداشت مقام ارزشمند و عزیز معلمان را نه با گلهای خوشبوی طبیعی، که با گلهای مصنوعی وکاغذی گرامی داشته­ ایم.

پس خبری هم از عطر و بوی دل انگیز در فضای آموزشی و کلاسهایمان نیست.

پس باید به فکر چاره بود و بزرگداشت حقیقی و واقعی را برای مربیان و معلمان فرزندان دلبندمان تدارک دید تا بیش از این خانه و مدرسه و معلم و دانش آموز، از هم فاصله نگیرند.